W noc na niedzielę 6 lutego na terenie lwowskiego skansenu – Muzeum Architektury Ludowej i Życia Wiejskiego im. Klemensa Szeptyckiego doszczętnie spłonął jeden z bardziej cennych eksponatów. Zagroda – zamknięty zespół zabudowań mieszkalnych i gospodarczych, w języku Hucułów zwana grażdą – pochodziła z połowy XIX wieku. Do skansenu została przewieziona ze słynnej wsi Krzyworównia nieopodal […]
Był w mieście arsenał
Lwów sławi się swymi muzeami, których posiada niejeden dziesiątek. Jednym z najbardziej interesujących jest Muzeum Arsenał, mieszczący się w starej zbrojowni z XVI wieku. Posiada największą kolekcję broni białej na Ukrainie. Stanisławów też miał swój arsenał, który swymi rozmiarami nie ustępował lwowskiemu. Miał interesująca historię i mógłby zostać ozdobą miasta. Niestety nie został… Tu odlewano […]
Dzwony greckokatolickiej katedry pw. św. Jura
Cenne zabytkowe dzwony posiadała również greckokatolicka katedra pw. św. Jura. Wśród nich unikatowy dzwon, najstarszy we Lwowie, a nawet w całej Ukrainie. Odlany był w roku 1341 przez ludwisarza Jakuba Skórę, a poświęcony imieniem „św. Dmytro” przez archimandrytę Eutymiusza. Na płaszczu dzwonu zachował się napis cyryliczny, który świadczy o tak zasłużonej i starożytnej jego proweniencji: […]
Mała pani wielkiego pałacu
W tej prawie bajecznej, ale co tam, absolutnie nieprawdopodobnej historii mamy zadziwiającą mieszankę marzeń, miłości do spuścizny historycznej ojczystej ziemi, wolontariatu, zaangażowania i przebijania murów głową, a wreszcie sukcesu, w który mało kto wierzył. Na Ukrainie zachowało się wiele dawnych pałaców. Na wschodnim brzegu Zbrucza były one w burzliwych latach rewolucji bezlitośnie niszczone. Po całkowitym […]
Zamek w Czortkowie powstaje z ruin
Wygląda na to, że w najbliższym czasie zamek w Czortkowie uzyska dwie nadbudowane wieże, pokryte nowiutką dachówką Przed kilkoma dniami trafiło mi do rąk zdjęcie zamku w Czortkowie, gdzie widoczne są konstrukcje nowego dachu nad starymi murami. Okazuje się, że fortyfikacja uzyskała państwowe pieniądze w ramach programu „Wielka restauracja”. Ale zaczniemy od historii. Stojący za […]
Polskie pałace odnawiają ukraińscy entuzjaści
Tym razem zebrałem kilka nadzwyczaj interesujących przykładów zabytków powiązanych z polskimi rodami, które ostatnio uzyskały nowe życie. Zacznę od pałacu w Podhorcach. Nie tych koło Brodów i Oleska, a tych mało znanych – blisko Stryja. Miejscowość leży przy trasie T1409 na Żurawno. Początki pałacu sięgają 1732 roku, kiedy to Józef Aleksander Jabłonowski, przyszły historyk, bibliograf, […]
Dominikańskie, bernardyńskie i inne zabytkowe dzwony lwowskie. Część 3
Dzwony fabryki Karola Schwabego z Białej zamówiono również do zabytkowego historycznego kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ojców dominikanów w Żółkwi. Była to szczególna świątynia fundowana przez matkę króla Jana III Sobieskiego w intencji syna Marka, brata późniejszego króla, zamordowanego w 1652 roku w bitwie pod Batohem. W podziemiach kościoła została pochowana fundatorka Teofila z […]
„Hennebique Lwów…”: pamięci wielkiego pioniera architektury żelbetonowej
W sierpniu 2021 roku mija 150 lat od dnia urodzin Alfreda Zachariewicza – wybitnego lwowskiego architekta początków XX wieku, wspaniałego projektanta najlepszych budowli Lwowa z okresu secesji, neoklasycyzmu i wczesnego modernizmu. Jego dorobek prezentują takie gmachy jak budynek Izby Przemysłowo-Handlowej przy ul. Akademickiej 17 – 19 (ob. prospekt Szewczenki), siedziba banku przy ul. Kopernika 4, […]
Poświęcenie odnowionych rzeźb
Pięknym akordem, który podsumował wyniki polsko-ukraińskich prac konserwatorskich w 2020 roku, było uroczyste poświęcenie odnowionych rzeźb świętych na fasadzie kościoła ojców Dominikanów oraz figury Matki Boskiej Niepokalanej (Immaculata) i schodów przed kościołem ojców Franciszkanów pw. św. Antoniego. O zakończeniu prac konserwatorskich w trudnych warunkach pandemii i niestabilnej pogody późną jesienią 2020 roku pisaliśmy już w […]
Historia i legendy najpiękniejszej renesansowej bramy miejskiej
„…Bogu Jedynemu, Królowi i Ojczyźnie” Na Ukrainie do naszych dni przetrwało niewiele starych bram miejskich. Najwięcej zachowało się w Kamieńcu Podolskim. Jednak najbardziej ozdobną jest brama w niewielkiej miejscowości Satanów w obw. chmielnickim. Bramy miejskie od dawna były uważane za główny symbol każdego szanującego się miasta, były jego świetnością i dumą. Bramy szanowano, otaczano opieką, […]