Józef Bilczewski urodził się 26 kwietnia 1860 r. w Wilamowicach, w archidiecezji krakowskiej ( obecnie diecezja bielsko-żywiecka) w ubogiej rodzinie. Ojciec Franciszek był stolarzem, a matka Anna skromną gospodynią. W trzy dni później otrzymał chrzest święty w miejscowej parafii, w starym kościele z XVIII wieku. Od dzieciństwa wyróżniał się wielkim zamiłowaniem do nauki. W roku […]
Ostatni sekret namiestnika Galicji Leona Pinińskiego. Część 4
Publiczność i prasa lwowska były zszokowane wiadomością o śmierci dyrektora GKO Franciszka Zimy i chętnie wierzyły w najgorsze, sensacyjne plotki. Prasa we wszystkich szczegółach opisywała ostatnie godziny życia dyrektora. Na przykład „Kurier Lwowski” pisał: „Po południu odwiedziła jego w celi żona i zięć, a rozmowa odbyła się w obecności sędziego śledczego. Kiedy spotkanie skończyło się, […]
Ostatni sekret namiestnika Galicji Leona hr. Pinińskiego. Część 3
W latach pełnienia przez Leona Pinińskiego urzędu namiestnika, opinia publiczna była wzburzona również wielu innymi wydarzeniami, m.in. w sferze politycznej i finansowej. Jednym z takich wydarzeń było ujawnienie w styczniu 1899 roku nadużyć w Galicyjskiej Kasie Oszczędności (GKO), największej galicyjskiej instytucji finansowej. W prasie galicyjskiej oskarżenie głównych figurantów i proces sądowy nad nimi w październiku […]
Sprawy szkolne i nie tylko
Sprawy szkolne na przełomie sierpnia i września zajmują pierwsze miejsce w informacjach. Tak jest dziś i tak było w roku 1923. Oto jak te sprawy regulowano wówczas. Rząd Rzeczypospolitej poprzez ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego oraz wicepremiera rządu Stanisława Głąbińskiego przedstawił Program polityki kulturalnej rządu, w którym przewidziano: Unifikacja systemów szkolnych Na polu ustawodawczem […]
Iwan Franko i lwowska „Czytelnia naukowa” (1890–1892)
„Od dawna czuć się dawał w mieście naszem brak ogniska, w którem by grupować się mogli ludzie inteligentni, pragnący poza ramami uniwersytetu rozszerzać zakres swych wiadomości naukowych, poza obrębem ciasnych specjalności śledzić za postępem nauk w Europie, schodzić się na odczyty i pogadanki w sprawach poważnych, z wykluczeniem wszelkich zabaw i rozrywek, których aż do […]
Struktury archidiecezji lwowskiej i jej rządca Marian Franciszek Jaworski (1991-2008). Część 4
We Lwowie 1 listopada 2002 roku doszło do niezwykłego wydarzenia, które wydawało się wręcz niemożliwe w minionych latach. Na Cmentarzu Orląt wraz z biskupami pomocniczymi tradycyjnie mszę św. sprawował kard. Marian Jaworski. Po zakończonej mszy św. łacińscy hierarchowie przeszli procesyjnie do Memoriału żołnierzy Ukraińskiej Armii Galicyjskiej, gdzie czekała na nich procesja greckokatolickiego duchowieństwa na czele […]
Tragiczne losy lwowskiej rodziny Drexlerów. Część 2
Luna (Amalia Maria Stefania) Drexlerówna (1882–1933) była utalentowaną malarką i rzeźbiarką na skalę europejską. Profesor Jurij Biriulow tak określił jej miejsce w artystycznym życiu Lwowa: „Jej kariera artystyczna wiązała się ściśle z życiem kulturalnym miasta, które przeżywało wówczas swój okres rozkwitu. Ewolucja twórczości artystki stanowiła odbicie procesów zachodzących w szczególnej atmosferze intelektualnej Lwowa pierwszych dziesięcioleci […]
Legendy starego Stanisławowa. Część 74
Zagadka torów na ul. Kurbasa Kiedyś pomyliłem się przy podaniu legendy o „tajemniczych szynach” w kamienicy przy ul. Kurbasa, gdzie w bramie do dziś można spotkać metalowe tory, wpuszczone w podłoże. Wówczas przypuściłem, że poruszał się po nich wagonik, którym z ulicy wożono węgiel lub drwa na opał kamienicy. Jednak dawny jej mieszkaniec opowiedział mi […]
Nieistniejące bastiony Stanisławowa. Część 2
Kontynuujemy przegląd miejsc, gdzie dawniej mieściły się bastiony stanisławowskiej fortecy. Pomocny będzie nam fragment mapy turystycznej „PRO Івано-Франківськ”, wydanej w 2017 r. przez Towarzystwo „Wiedza o Karpatach” („Знати про Карпати”). Poprzednia opowieść zakończyliśmy wirtualną wycieczką po okolicach bramy Tyśmienickiej. Kolejny bastion usytuowany był po jej prawej stronie. W 1887 r. historyk Alojzy Szarlowski pisał, że […]
„Artur od kaszy i od majtek”
Tak mówi o sobie Artur Deska, który w 2003 roku przyjechał z Polski do Drohobycza. Pozostał. 2 września w gronie przyjaciół – Polaków i Ukraińców – obchodził dwudziestolecie swojej wolontariackiej i socjalnej pracy w tym mieście. Filozof, historyk, poeta, działacz społeczny. Jest też autorem „Nowego Kuriera Galicyjskiego”. – Artur Deska jest znaną postacią, wielką osobowością […]