W Kijowie-Bykowni na Ukrainie trwa uroczystość otwarcia i poświęcenia Polskiego Cmentarza Wojennego, upamiętniającego 3435 ofiar zbrodni katyńskiej. W ceremonii biorą udział prezydenci Polski i Ukrainy – Bronisław Komorowski i Wiktor Janukowycz.
– Przyjechaliśmy na Wasz pogrzeb, jakże długo byliście tutaj samotni, – mówił w homilii bp polowy Wojska Polskiego ks. Józef Guzdek podczas Mszy św.odprawianej w trakcie ceremonii otwarcia.
– Jesteśmy dzisiaj razem z Wami. Chcemy, abyście się ogrzali gorącą miłością naszych serc przy jasnym płomyku zapalonych zniczy. Wszyscy milczymy, bo trudno nam zrozumieć to, co tutaj się stało, – dodał, wspominając tragiczne wydarzenia z wiosny 1940 roku. Mszę św., w której uczestniczył prezydent Bronisław Komorowski wspólnie z rodzinami katyńskimi, celebrował prymas Polski abp Józef Kowalczyk. Wcześniej duchowni dokonali aktu poświęcenia nowej katyńskiej nekropolii, a prezydent jako pierwszy uderzył w dzwon pamięci.
– W imieniu narodu ukraińskiego wyrażam współczucie Polakom, – mówił prezydent Ukrainy. – Dzisiaj wspólnie bierzemy udział w odsłonięciu memoriału, który wzniesiony został w miejscu pochówku dziesiątek tysięcy ludzi zamordowanych przez sowieckie organa represji, – kontynuował Janukowycz.
Przypomniał również o tym, iż upłynął niecały rok od chwili, gdy wraz z prezydentem Polski Bronisławem Komorowskim wziął udział w uroczystości wmurowania kamienia węgielnego pod memoriał ofiar totalitaryzmu w Bykowni. – Represje, rozstrzeliwania bez sądu i dochodzenia, deportacje, oto jakie tragiczne dziedzictwo pozostawił po sobie straszny reżim totalitarny, – powiedział Janukowycz.
– Na tę chwilę musieliśmy czekać długo, wierząc gorąco, że musi nadejść, – powiedział z kolei prezydent Bronisław Komorowski. Trudno oddać słowami, co my, Polacy czujemy w tej chwili – dodał. – Takie same sosny, taki sam las, fragment tej samej zbrodni, którą czcimy i wspominamy w Katyniu. Trudno zatem oddać słowami to co my, Polacy, czujemy w tak wyjątkowym miejscu i tak wyjątkowej chwili, – oświadczył Komorowski.
Jak mówił, towarzyszyły nam oczekiwania, emocje, na które składała się rozpacz, ale i pragnienie ukarania sprawców mordu, marzenie o sprawiedliwości i lęk przed represjami za przeciwstawienie się katyńskiemu kłamstwu.
Cmentarz w Bykowni
Nekropolia w Bykowni (ob. w granicach Kijowa) to czwarty cmentarz polskich ofiar NKWD z 1940 r., po cmentarzach w Lesie Katyńskim, Charkowie i Miednoje. Polski Cmentarz Wojenny w Bykowni upamiętnia polskich więźniów aresztowanych i zamordowanych przez NKWD na Ukrainie, którzy – tak jak jeńcy obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie – zginęli z rozkazu Józefa Stalina i jego politbiura z 5 marca 1940 r.
Uroczystość otwarcia nekropolii odbędzie się najpierw na wspólnej polsko-ukraińskiej części Memoriału „Bykowieńskie Mogiły”. Odegrane zostaną hymny obu państw oraz wygłoszona zostanie modlitwa duchownych pięciu wyznań. Następnie po wygłoszeniu przemówień obaj prezydenci złożą wieńce przed Wiecznym Ogniem i przed Kurhanem w części ukraińskiej memoriału oraz przy mogile zbiorowej na Polskim Cmentarzu Wojennym.
