„Nic dziwnego, że interpretacja przeszłości jest często polem dla sporów między różnymi środowiskami społecznymi i politycznymi, zarówno wewnątrz poszczególnych krajów, jak również między państwami i narodami”
– czytamy we wstępie do książki „Polska – zarys dziejów” („Польща – нарис історії”), wydanej w języku ukraińskim w październiku ubiegłego roku przez Instytut Pamięci Narodowej, pod redakcją Włodzimierza Mędrzeckiego i Jerzego Bracisiewicza, w tłumaczeniu Iwana Swarnyka.
Lwowska prezentacja książki miała miejsce 9 marca br. w Centrum Historii Miejskiej Europy Środkowo-Wschodniej. Prezentowali ją Jacek Pawłowicz, kierownik Referatu Biura Edukacji Publicznej warszawskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej oraz prof. Leonid Zaszkilniak z Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki, który jest również recenzentem książki. Organizatorem spotkania wystąpił Konsulat Generalny RP we Lwowie.
Pomysł wydania książki w języku ukraińskim pojawił się jeszcze w listopadzie 2009 roku, gdy były prezes IPN Janusz Kurtyka (który zginął w katastrofie samolotu w Smoleńsku w 2010 roku) był na spotkaniu z ukraińskimi historykami w Kijowie. Po siedmiu redakcjach książki udało się ją wydać dopiero pod koniec 2015 roku.
– Książka „Polska – zarys dziejów” napisana w języku ukraińskim przez dobrych polskich fachowców, którzy otrzymali „nieludzkie” zadanie, by w krótkim zarysie podać całą historię Polski. Ta książka nie poprzestaje na jakichś pojedynczych faktach. Jej głównym celem jest zapoznać czytelnika ukraińskiego z ideą Polski, jej filozofią i historią, o Polakach jako narodzie europejskim, który cały czas pragnie wywalczyć i utwierdzić swoje korzenie na kontynencie – powiedział prof. Leonid Zaszkilniak, historyk z lwowskiego uniwersytetu.
Na spotkanie licznie przybyła młodzież i studenci lwowskich uczelni, przedstawiciele polskiego konsulatu Marian Orlikowski i Sylwia Andujar-Piechowska, ukraińscy historycy, publicyści oraz dziennikarze. Każdy bezpłatnie otrzymał egzemplarz książki „Polska – zarys dziejów”.
{youtube}hsuH7ryT3lY{/youtube}
– Cieszę się, że ta książka spotkała się z tak olbrzymim zainteresowaniem. Przywieźliśmy 200 egzemplarzy i w sekundzie te książki się rozeszły. To też pokazuje, jak ciekawa dla Ukraińców jest historia Polski – zaznaczył Jacek Pawłowicz z polskiego IPN. – Przyszło bardzo dużo młodzieży i studentów. To również pokazuje, jak wiele mamy chęci poznawania wspólnej historii.
Po prezentacji książki „Polska – zarys dziejów” rozpoczęła się dyskusja. Ukraińscy historycy prof. Mykoła Łytwyn i prof. Bohdan Hud wypowiedzieli się krytycznie na temat rozdziałów o Tragedii Wołyńskiej w latach 1943-1944, poszło m.in. o liczbę zamordowanych przez UPA Polaków. W książce na stronie 281 podano liczbę ponad 100 tys. osób, z czym profesorowie się nie do końca zgadzają.
Natomiast prof. Leonid Zaszkilniak odpowiedział, że „dzisiejsza polska myśl społeczna jest zgodna z tym punktem widzenia. To Ukraińcom nie do końca się podoba, ale większość Polaków tak myśli i to znajduje odzwierciedlenie w decyzjach polskiego Sejmu i Senatu. Sformujmy najpierw inną myśl społeczną u nas na Ukrainie, a później będziemy dyskutować z Polakami”.
Podczas dyskusji również zaznaczano, że większy akcent trzeba stawiać na sojusz polsko-ukraiński marszałka Józefa Piłsudskiego i atamana Symona Petlury w 1920 roku.
Jacek Pawłowicz z IPN-u ma nadzieję, że niebawem doczeka się wydania historii Ukrainy napisanej w języku polskim przez Ukraińców dla Polaków. „Żebyśmy mogli nawzajem się poznawać i zacierać te wszystkie różnice, które historia w pewien sposób stworzyła w naszym życiu” – podsumował.
Książka „Polska – zarys dziejów” będzie rozprowadzana w różnorodnych instytucjach na Ukrainie, ale także wśród ukraińskich studentów, którzy uczą się w Polsce.
Eugeniusz Sało
{gallery}gallery/2016/polska_zarys_dziejow_ua{/gallery}
