Jednak, najbardziej reprezentacyjny nagrobek zdobi mogiłę Jana Treteckiego (1848-1882). Położony jest pomiędzy drzewami, trochę w prawo od świątyni. Niestety, obecnie trudno określić kto to był. Wiadomo jedynie, że rodzina Treteckich należała do największych właścicieli ziemskich na Podolu. Nagrobek – to olbrzymi, pięciometrowej wysokości, żeliwny krzyż, udekorowany licznymi figurami. Prawdziwa żeliwna koronka. Nie przesadzając, jest to naprawdę arcydzieło sztuki odlewniczej! U podstawy krzyża – postacie dwóch aniołów. Powyżej, w centrum – postać Chrystusa. A zakończenia ramion krzyża udekorowane są cherubinami. Nie wykluczone, że artysta czerpał natchnienie z dzieł mistrza Leonardo. Zagadkowe uśmiechy aniołów przypominają uśmiech Mony Lizy.
Na sąsiednim nagrobku, można zobaczyć resztki podobnego krzyża. Pozostały po nim tylko dwa anioły u podstawy. Niestety, nie udało się ustalić, czyj to nagrobek – napisy są zatarte. Oprócz aniołów zachował się też ułamek krzyża z podobnym cherubinem.
Jest na cmentarzu jeszcze kilka nagrobków roboty tego artysty. Są trochę prostsze, ze skromniejszym ornamentem. Pomnik Jana Treteckiego wymaga natychmiastowej restauracji, lub przynajmniej konserwacji ponieważ fragment krzyża już jest utrącony.
Gdy będziecie Państwo w Gródku – koniecznie przejdźcie się po starym cmentarzu – na pewno tego nie pożałujecie. W tym artykule opisałem tylko niektóre – najbardziej wartościowe i unikatowe – nagrobki.
Dmytro Panair
