Początek września 1926 roku prasę lwowską zdominowały doniesienia z organizacji, otwarcia i przebiegu Targów Wschodnich. Kurier Lwowski zamieszczał obszerne materiały z tego wydarzenia gospodarczego.
Dla gości, tłumnie odwiedzających nasze miasto, w kolejnych numerach dziennik przygotowywał specjalną rubrykę, poświęconą historii Lwowa, jego zabytkom z krótkimi ich opisami i wskazywał, co jeszcze oprócz Targów warto we Lwowie zobaczyć. Była to nieoceniona informacja dla tych, kto po raz pierwszy przybył do naszego miasta.
5 września dziennik umieszcza na swych łamach artykuł wstępny o znaczeniu Targów dla rozwoju gospodarki odrodzonej Polski oraz informacje dla mieszkańców miasta i gości.
Targi Wschodnie po raz szósty
Po raz szósty już Lwów otwierał mury swoje dla przybywających ze wszystkich stron kraju i za granicy na Targi Wschodnie – po raz szósty zaświadcza głośno o swej żywotności, inicjatywie i zrozumieniu czem jest handel i przemysł w rozwoju nowoczesnego państwa – po raz szósty przypomina całej Polsce, że tu właśnie, na rubieży Rzeczypospolitej, jest idealny teren na rozprzestrzenienie naszej produkcji na bliższy i dalszy Wschód z powodu specjalnego położenia geograficznego naszego miasta…
Rozrastający się, pomimo nie dość jeszcze pomyślnych warunków, przemysł polski potrzebuje i coraz bardziej potrzebować będzie rynków zbytu. Należy zatem albo rozszerzyć wewnętrzny rynek kraju, albo znaleźć nowe rynki zbytu na zewnątrz Polski. Z drugiej strony rynki nasze nasycone są często towarem bez wyboru, produkcja nie idzie po linji istotnego zapotrzebowania, stwarza się niepotrzebną konkurencję w tym samym przemyśle, podczas kiedy inna gałąź przemysłu leży odłogiem. Niedawno jeszcze, przy spadającej wciąż walucie, każdy kupował wszystko, co mu pod rękę podpadło, bez względu na to, czy mu było potrzebne, czy nie, gdyż wolał mieć jakikolwiek towar, niż niepewny pieniądz. Wprowadzenie silnej waluty zmieniło z gruntu sytuację. Normalne czasy powracają i dziś kupuje się tylko to, co jest istotnie potrzebne. Wpływanie konsumentów na ilość oraz rodzaj produkcji jest rzeczą ogromnej wagi, a Targi Wschodnie odgrywają pod tym względem znakomitą rolę w całości uporządkowania naszego życia gospodarczego, przyczyniają się ogromnie do uzdrowienia całości naszych stosunków ekonomicznych.
Potęgę i przyszłość państwa poznaje się w pierwszym rzędzie po jego stanie gospodarczym, po jego ekspansji przemysłowej, po kupieckiej zdolności produkcji i najkorzystniejszym pozyskiwaniu przyrodzonych darów kraju, co w sumie składa się na silny skarb, potęgę, dobrobyt. Targi Wschodnie są właśnie takim wielkim pokazem naszej twórczości na tem polu, są zobrazowaniem pracy narodu, który ma wszelkie warunki, by być sławnym nie tylko ze swego zwycięskiego oręża, ale ze swych wielkich fabryk, pokaźnych warsztatów, bogatych kopalń, świetnego rolnictwa, hodowli bydła, wynalazków, sztuki i t. d.
Nie tylko zagranica, ale my sami często nie wiemy, co i jak się wyrabia w kraju, jak świetnie możemy konkurować z zagranicą, o ile nawet nasze towary są więcej warte, niż te sprowadzane z trudem często z zewnątrz, na co nas stać wogóle, jak możemy być bogaci i jak uniezależnić się od zagraniсу, która tyle ciągle nam zabiera pieniędzy.
Uczą tego właśnie Targi Wschodnie, otwierają nam oczy, na nich właśnie poznajemy własne siły, w które tak często sami nie wierzymy, odkrywają w nas wiele możliwości wzbogacenia całego narodu, wskazują drogę, po której iść należy, jak przystało mocarstwowemu stanowisku Polski! Są one zwierciadłem naszego ustawicznego postępu, porachunkiem sił, mądrym wskaźnikiem, widomym utwierdzeniem w wierze na przyszłość! A także najlepszą odpowiedzią dla naszych wrogów, rozsiewających ubliżające nam wieści o braku wytwórczości oraz inercji naszego handlu, o niezdolności do samodzielnego dźwignięcia się gospodarczego życia.
Dlatego prawdziwem świętem dla Lwowa i całej Polski są coroczne Targi Wschodnie, które udowodniły już, że nie były jednorazowym eksperymentem, оbliczonym na efekt, ale trwałą i ciągle rozwijającą się instytucją, mającą przed sobą olbrzymią przyszłość.
Lwów – inicjator tych Targów – ze słuszna dumą i radością może patrzeć na swe dzieło i mieć to zadowolenie, że ziarno odrodzenia gospodarczego tak bujnie wzeszło na jego glebie, uświęconej hojnie przelaną krwią bohaterów kresowych.
Program inauguracyjny
Uroczystość otwarcia Targów Wschodnich odbędzie się dziś w niedzielę dnia 5 września z następującym programem:
O godz. 9-tej rano oficjalne powitanie reprezentantów Rządu, delegacyj i wszystkich gości z kraju i zagranicy. O godz. 10-tej rano odprawiona będzie solenna msza w Katedrze. O godz. 12-tej oficjalne otwarcie Targów i wszystkich czterech wystaw specjalnych z przemówieniami p. prezydenta Neumanna, jako prezesa Rady Nadzorczej Targów Wschodnich, p. ministra przemysłu i handlu Kwiatkowskiego, imieniem Rządu, p. rektora dr. Nowickiego (…).
Po śniadaniu nastąpi kolejne zwiedzenie wnętrz pawilonów.
O godz. 6.30 wieczorem przyjmuje Rada miejska gości obiadem w Ratuszu.
Bilety wstępu
Wstęp dla publiczności na uroczystość otwarcia dozwolony tylko za okazaniem specjalnych, osobistych zaproszeń.
Bilety wstępu na plac Targów będą sprzedawane od godz. 2-giej po południu po cenie zł 2 od osoby.
Pawilony otwarte będą dla publiczności w dniach następnych od godz. 10-tej rano do 8-mej wieczór. Dla kupujących – od godz. 8-mej rano do 4-tej po południu.
Wejście na plac Wystawowy dozwolone będzie do godz. 6-tej wieczór.
Cena kart stałego wstępu, uprawniających do zwiedzania Targów przez cały okres ich trwania wynosi od osoby zł. 8.
Wycieczkom zbiorowym wydaje się bilety ulgowe.
Biuro Informacyjne Targów Wschodnich na dworcu głównym znajduje się w auli dworca przy wyjściu z tunelów, biuro mieszkaniowe przydzielające kwatery w poczekalni I klasy. Osoby, które posiadają już przydział mieszkań, jak i te, które poszukują kwatery, mają zgłaszać się w biurze mieszkaniowym przy dworcu.
Już 7 września Kurier Lwowski zamieszcza obszerną relację z otwarcia Targów (publikujemy ze skrótami):
Otwarcie Targów Wschodnich odbyło się z całą uroczystością, tem bardziej, że sprzyjała prześliczna pogoda; wobec zażegnania grożącego strajku tramwajarzy nic nie zamąciło świątecznego dnia. Miasto przybrało się w barwy Państwa i swoje własne.
Na dworcu kolejowym
W niedzielę rano przybyli do Lwowa ministrowie Kwiatkowski i Staniewicz, powitani uroczyście na dworcu przez przedstawicieli władz (…). Przybyli również przedstawiciele Izby Handlowej i Przemysłowej (…). Na przemówienie prez. Neumanna, który podniósł zasługi Lwowa na polu gospodarczem, odpowiedział min. Kwiatkowski: „Nie ma w Polsce człowieka, któryby nie miał sentymentu dla tego miasta”.
Uroczyste otwarcie Targów
Uroczystości rozpoczęły się nabożeństwem w bazylice arcykatedralnej, celebrowanemi przez ks. inf. Zajchowskiego. Następnie udano się na plac Targów Wschodnich. Panował tu ruch olbrzymi. Obecni byli wszyscy przedstawiciele władz miejscowych, instytucji społecznych, reprezentanci handlu, przemysłu i t. d. (…)
Przedstawicieli Rządu powitał prez. Neumann, który zaznaczył, że wielkie dzieło Targów Wschodnich zaczęto budować na pożytek oraz chwałę tego miasta, które w wojnie jest obroną Rzeczypospolitej, a w czasie pokoju tej Rzeczypospolitej pomnożycielem, a zarazem na pożytek i chwałę odrodzonego Państwa Polskiego, bo wszystko, co my we Lwowie poczynamy, poczynamy zawsze z myślą o pożytku i dobru Ojczyzny.
Mówca zakończył okrzykiem na cześć Najjaśniejszej Rzeczypospolitej i Prezydenta Mościckiego.
Zwiedzanie wystaw
Goście udali się następnie na wystawę przeciwgruźliczą, którą otworzył rektor dr. Nowicki, dalej do pawilonu wystawy budowlanej i instalacyjnej, u którego wrót przemówił dyr. Żardecki, w końcu na wystawę drogową i architektoniczną, gdzie przemawiali dyr. robót publ. we Lwowie inż. Rogoziński i Opolski. Wystawę spożywczą otworzył dr. Rucker.
Dyrekcja Targów Wschodnich podejmowała gości śniadaniem w jednym z pawilonów, zaś zarząd miasta obiadem w ratuszu wieczorem.
Targi Wschodnie, oprócz osiągnięć gospodarczych regionu promowały równiaż jego walory turystyczno-krajoznawcze…
Wystawa fotograficzna polskiego krajobrazu
W związku z VI. Targami Wschodniemi urządza wojewódzka komisja turystyczna I. Wystawę Fotograficzną obfitującą w zdjęcia zabytków, sztuki, architektury i budownictwa, widoki miast, miejscowości i typowych kurortów, chat i zabudowań miejskich, widoki krajobrazów i przyrody, zdjęcia typów i ubiorów ludowych, zdjęcia zdrojówek i uzdrowisk. Na wystawę nadesłano ze wszystkich stron kraju pokaźną liczbę eksponatów o wybitnej wartości artystycznej. Będą one prawdziwą ozdobą i miłą atrakcją pawilonu Wystawy Drogowej, którego trzecią część o powierzchni 300 m kw. zajęły.
O zainteresowaniu ekspozycją Targów świadczy artykuł o frekwencji na wystawie.
Frekwencja zwiedzających na Targach Wschodnich
Frekwencja publiczności od dnia otwarcia Targów Wschodnich z każdym dniem się potęguje. Stosunkowo najsłabsza była w samym dniu otwarcia, ze względu na to, że w godzinach przedpołudniowych przepuszczana była tylko publiczność za zaproszeniami. Natomiast już w poniedziałek przybrało zwiedzanie Targów charakter masowy, tak, że w pierwszych 4 dniach liczba zwiedzających wynosiła około 50.000 osób. Kart zamiejscowych wydano do dnia 8 b. m. 5.000 egzemplarzy i skutkiem wyczerpania się pierwszego nakładu biletów zamiejscowych okazała się potrzeba wydrukowania nowej edycji. Ze wszystkich stron kraju zgłaszane są zbiorowe wycieczki organizowane przez instytucje publiczne, stowarzyszenia i organizacje gospodarcze.
Wśród zamiejscowych gości znaczny odsetek stanowią kupcy zagraniczni, wtem grupy drobnych kupców żydowskich z Węgier i Rusi Zakarpackiej. Konsulat Polski w Koszycach wysłał dotychczas przeszło 150 kart osobom wybierającym się na Targi przeważnie ze sfer handlowych i przemysłowych. Masowo sprzedawane są również legitymacje targowe w Czerniowcach, w Budapeszcie i Wiedniu.
Oprócz tych informacji statystycznych kilka informacji z roku 1926, które mogą być interesujące dla Państwa i dziś.
Tatuowanie przez upał – najnowszy krzyk mody
Najnowszą modą kąpieli morskiej w Trouville we Francji jest wypalanie sylwetek na skórze pań, przez działanie słońca. Ponieważ panie tylko z wypaloną sylwetką zalicza się na plażach do modnych. Dlatego kąpiel słoneczna na wybrzeżu Trouville jest dla każdej kobiety koniecznością.
Aby otrzymać sylwetkę na skórze postępują te panie w następujący sposób: w łazience przed kąpielą wycinają sobie w kostjumie kąpielowym sylwetkę w różnych wielkościach i rodzajach, a przeważnie biorą jako wzór samochody, róże, i inne znowu kwiaty, koty i t. p. Po dokonaniu tych operacji wychodzą na plaże i biorą kąpiel słoneczną. Słońce wypala tę część ciała, którą widać przez wycięty otwór kostjumu. Po pierwszym razie widać tylko rysunek w bladych zarysach na skórze, po drugiej kąpieli już wyraźniej, a po szeregu podobnych posiedzeń, widzimy dokładnie obszar wypalony na skórze.
W kasynie można potem podziwiać wystawę przeróżnych obrazów na obnażonych częściach ciała modnych pań.
Zostały zachowane oryginalna pisownia, składnia i interpunkcja
Opracował Krzysztof Szymański
Tekst ukazał się w nr 17 (309) 18-27 września 2018
