Lipiec i sierpień 1912 – Skole, kurs instruktorów
Kurs instruktorów harcerskich w Skolem w lipcu 1912 roku zgromadził też harcerzy z zaboru rosyjskiego, dzięki porozumieniu z Sokołem dotyczącym działalności sokolego skautingu i tajnego skautingu na terenie części kraju, która pozostawała pod zaborem rosyjskim.
W dwudziestoleciu twórcy polskiego harcerstwa podkreślali, że wzory skautingu angielskiego miały dla Polaków znaczenie drugorzędne, bo okres kiedy powstaje harcerstwo, to okres walki o niepodległość kraju i podstawą była szkoła rycerska, jak ją patetycznie nazywano, miała na celu przygotowanie do zbrojnej walki o niepodległość.
Nie przekreślało to zasług Roberta Baden Powellla, który już wtedy uznany był za człowieka, który dokonał największego wynalazku XX-wiecznego w dziedzinie wychowania publicznego, a jedynie podkreślano specyficzne warunki w których przyszło się poruszać twórcom polskiego skautingu.
Sukces organizacji – działalność niepodległościowa cieszyła się największą popularnością. Organizatorzy nieustannie podkreślali, że konieczna jest systematyczna praca nad rozwojem moralnym młodzieży, instruktorów harcerskich, która prowadzić ma do pełnej realizacji prawa skautowego przez harcerzy. Pierwszym publicznym wystąpieniem polskich harcerzy było uczestnictwo w obchodach święta Konstytucji 3 Maja w 1912 roku. Do harcerek i harcerzy przemówił biskup Władysław Bandurski, który do końca życia pozostał wielkim przyjacielem harcerstwa.
Harcerstwo rozszerza zasięg swojej działalności, Związkowe Naczelnictwo Skautowe mianuje 30 marca 1912 roku pierwszego komendanta skautowego w Krakowie. Jest nim Zygmunt Wyrobek. Do jesieni 1912 roku harcerstwo obejmuje swoim zakresem całą zachodnią część zaboru austriackiego. Najdalej na zachód powstaje drużyna w Orłowej na Zaolziu – I drużyna skautowa im. Tadeusza Rejtana.
Za chwilę młodzi ludzie będą musieli zmierzyć się z zadaniem, które wytyczyli sobie, tworząc harcerstwo. Mówiąc słowami ówczesnych harcerzy – miasto i kraj przygotowywały się do walki czynnej, po długim okresie niewoli. W 1914 roku zasilają szeregi Legionów, w 1918 roku dzielnie walczą w obronie Lwowa, w 1920 roku bronią przed bolszewikami granic Rzeczpospolitej.
Spełniają swoje harcerskie przyrzeczenie, harcerstwo „chwałą okryło kolebkę swego powstania” – napisze harcmistrz prof. dr Stanisław Niemczycki, przewodniczący Koła Harcerzy we Lwowie z czasów walk o niepodległość. Miasto, które kilka lat później nazwane będzie przez Marszałka Piłsudskiego „sercem Polski” i „miastem bez trwogi, najdzielniejszym i najwierniejszym” ofiarowało Polsce młodych ludzi, którzy na zawsze zapisali się w dziejach kraju.
Beata Kost
Tekst ukazał się w nr 9 (133) 17-30 maja 2011 r.
