Przedstawiciele polskiej społeczności Iwano-Frankiwska oraz obwodu, a także zainteresowani mieszkańcy miasta dołączyli do akcji Narodowego Czytania dramatu Gabrieli Zapolskiej „Moralność pani Dulskiej”. Wydarzenie odbyło się 4 września br. w ramach 6. Dni Kultury Polskiej w dawnym Stanisławowie. Na początku dyrektor Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego Maria Osidacz odczytała list prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.
„Podczas tegorocznej, dziesiątej odsłony Narodowego Czytania spotkamy się, aby wspólnie czytać „Moralność pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej. To wyjątkowy utwór, który piętnuje obłudę i zakłamanie. Odnajdujemy w nim komizm i gorzką ironię, mistrzowskie odmalowanie postaci i wyczucie języka, ale przede wszystkim uniwersalne przesłanie moralne, które w imię uczciwości i sprawiedliwości każe potępiać zło. Sztuka Zapolskiej wzbogaciła literaturę polską o ważną refleksję społeczną. Pojęcie „dulszczyzna” weszło na trwałe do języka potocznego i na przestrzeni epok było różnie interpretowane, stając się przedmiotem żywych dyskusji” – napisano w liście.
We wspólnym czytaniu wzięli udział członkowie miejscowych polskich organizacji oraz goście z Obertyna, Kałusza i Doliny, wolontariusze Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku, studenci polonistyki Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stefanyka oraz nauczyciele Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą.
– Jako polonistka, powiem, że co roku na Narodowym Czytaniu odczytuję te utwory na nowo, zawsze te teksty trafiają do mnie jakoś inaczej, zaczynam rozumieć rzeczy, których wcześniej nie rozumiałam. „Moralność pani Dulskiej” jest utworem, który naprawdę pasuje do wydarzeń naszych czasów i odzwierciedla nasze współczesne społeczeństwo – powiedziała Krystyna Łesiw, studentka polonistyki Uniwersytetu Przykarpackiego oraz doradztwa kulturowego Uniwersytetu Śląskiego.
Gabriela Zapolska jest autorką wielu nowel, powieści i sztuk teatralnych, wśród, których najbardziej znanym jest dramat „Moralność pani Dulskiej”, który wszedł do kanonu literatury polskiej. Jest on krytyką mentalności drobnomieszczańskiej z silnym przesłaniem moralnym. Utwór zawiera zarówno elementy komedii, w których zachowanie kołtuńskie okazuje się godne śmiechu, jak i tragedii, gdzie to zachowanie prowadzi do ludzkich dramatów i łez. Sztuka spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem, zarówno wśród widzów, jak i ludzi teatru.
– Ogromnie się cieszę, że tym razem czytamy Gabrielę Zapolską. Jest to autorka bliska memu sercu. „Moralność pani Dulskiej” jest najchętniej czytanym dramatem, wielokrotnie wystawianym na deskach teatru do dnia dzisiejszego. Myślę, że ten utwór jest wciąż aktualny, śmieszy, wzrusza, zasmuca, bo pewnie w każdym z nas możemy znaleźć przynajmniej niektóre z wad, które obecne są w rodzinie Dulskich – mówiła Marta Koperska, nauczycielka języka polskiego Centrum Kultury Polskiej.
Tegoroczna akcja Narodowego Czytania w Iwano-Frankiwsku odbyła się w ramach 6. Dni Kultury Polskiej, organizowanych przez Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego dzięki wsparciu Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie oraz Fundacji Wolność i Demokracja.
Danuta Stefanko
Tekst ukazał się w nr 18 (382), 30 września – 14 października 2021
