W ramach Ogólnopolskiego Spotkania Środowisk Kresowych w konkatedrze pw. bł. Jakuba Strzemię w Lubaczowie 25 lipca 2021 roku odbyło się poświęcenie i odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci Kardynała Mariana Jaworskiego biskupa archidiecezji w Lubaczowie w latach 1984-1990. Na to wydarzenie do Lubaczowa obok stowarzyszeń miłośników Lwowa i Kresów z całej Polski przyby szereg przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, w tym Marta Jarosińska-Jedynak Minister Funduszy i Polityki Regionalnej, Anna Schmidt wiceminister rodziny i polityki społecznej oraz Teresa Pamuła posłanka na Sejm IX kadencji.
Jeszcze przed rozpoczęciem uroczystej eucharystii zostały odczytane listy od ministra prof. Piotra Glińskiego i sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta RP Adama Kwiatkowskiego, w których podkreślono, że zasługi zmarłego w Krakowie 5 września 2020 roku kard. Jaworskiego dla ratowania spóścizny kresowej są nieprzecenione. „Kardynał Marian Jaworski, lwowianin, pierwszy po wojnie światowej arcybiskup metropolita lwowski obrządku łacińskiego realizował dzieło pojednania między Polakami i Ukraińcami – pisał minister Adam Kwiatkowski. Prezydent Andrzej Duda, wręczając eminencji order Orła Białego, powiedział: Ksiądz Kardynał jest częścią wielkiej opowieści o Rzeczypospolitej. Niech dzisiejsza uroczystość związana z odsłonięciem tablic pamiątkowych poświęconych śp. Księdzu Kardynałowi służy refleksji nad polską historią oraz świadczy o wrażliwości i zaangażowaniu w budowanie dobrych relacji pomiędzy narodami”.
Uroczystej mszy św., w której dziękowano za pielgrzymkę Jana Pawła II do Lubaczowa w 1991 roku oraz za śp. kard. Mariana Jaworskiego, przewodniczył bp Edward Kawa OFM Conv biskup pomocniczy ze Lwowa, który na wstępie mszy św. zaznaczył, że to właśnie Lubaczów stał się tym miastem, skąd dzięki posłudze kard. Mariana Jaworskiego zaczęło się odrodzenie Kościoła rzymskokatolickiego na Ukrainie. Okolicznościową homilię wygłosił biskup-senior Kazimierz Górny z Rzeszowa, którego przez wiele lat łączyła przyjaźń ze zmarłym metropolitą lwowskim. Kaznodzieja po przedstawieniu ogólnego biogramu pierwszego kardynała archidiecezji lwowskiej zauważył, że w osobie kardynała Mariana Jaworskiego widzialny był znak świadka, który pociągał do naśladowania. „Niósł w sobie pamięć o przeszłości Lwowa – zauważył biskup Górny. Pamięć o wiernych, o biskupach, kapłanach. Był świadom ogromu przeszkód politycznych i innych, ale ufał w Bożą Opatrzność. Kto bliżej znał Księdza Kardynała, mógł być zdumiony jego wiarą w Opatrzność Bożą. Arcybiskup Marian widział uczynione krzywdy, przekłamania w polityce, a jednak nie tracił nadziei. Mawiał z wielkim przekonaniem: Opatrzność kieruje losami. Osiągnął tak wiele, ponieważ był człowiekiem dialogu. Żył w zgodzie z innymi narodami, z innymi Kościołami. Nade wszystko należy podkreślić, że był osobą bardzo skromną. Nie obnosił się ze swoją wiedzą, mądrością naukową i pobożnością. To wszystko, co udało mu się uczynić dobrego, oddawał Bogu i Jego Matce”.
Na zakończenie biskup z Rzeszowa jeszcze raz przypomniał, że lwowski metropolita kardynał Marian Jaworski „niósł cierpienie przez całe życie: z powodu utraconej ręki, jako kapłan w pociągu, a także w latach późniejszych z powodu innych dolegliwości i wielu operacji. Przez całe życie podążał za Chrystusem pokornym, ubogim i dźwigającym krzyż”.
Po zakończeniu mszy św. słowo zabrał biskup-senior diecezji charkowsko-zaporoskiej Marian Buczek, który podkreślił, że kardynał Jaworski do końca życia żył wielkim dziękczynieniem za dar pielgrzymki Jana Pawła II w 1991 roku do Lubaczowa. Następnie została odczytana modlitwa poświęcenia tablicy pamiątkowej, a biskup Edward Kawa oraz przedstawiciele rodziny kardynała Jaworskiego przy śpiewie pieśni „Śliczna Gwiazdo miasta Lwowa” dokonali jej odsłonięcia.
Fot. Grzegorz Jaworski
Po mszy św. celebransi oraz zaproszeni goście udali się na obwodnicę miasta, aby odsłonić tablicę, która przypomina, że nowa obwodnica otrzymała nazwę „Aleja Kardynała Mariana Jaworskiego”. Zasadzono również 12 symbolicznych jaworów, które w przyszłości będą zdobić pobocza nowej obwodnicy.
Jeszcze 17 czerwca 2021 w czasie Sesji Rady Gminy Lubaczów wójt gminy Lubaczów Wiesław Kapel tak motywował cel nadania obwodnicy Lubaczowa nazwę kardynała Mariana Jaworskiego „pragniemy także w symboliczny sposób uczcić pamięć ks. kardynała Mariana Jaworskiego, który od początku swej duchowej posługi związany był z tą ziemią. W 1950 r przyjął święcenia z rąk abpa Baziaka i wkrótce po tym objął funkcję wikariusza w parafii pw. św. Andrzeja Boboli w Baszni Dolnej. W 1974 r. ks. Marian Jaworski został kanonikiem gremialnym lwowskiej kapituły archikatedralnej w Lubaczowie. W 1984 r. Jan Paweł II mianował go biskupem i administratorem apostolskim polskiej części Archidiecezji Lwowskiej z siedzibą w Lubaczowie. 29 czerwca 1984 r. odbył się ingres księdza Biskupa Mariana Jaworskiego do prokatedry pw. bł. Jakuba Strzemię w Lubaczowie, a 16 stycznia 1991 r. Papież mianował go pierwszym po II wojnie światowej arcybiskupem metropolitą lwowskim obrządku łacińskiego. Był człowiekiem czynu, w trakcie swej posługi dofinansowywał prowadzone wówczas budowy sakralne i remonty kościołów. Sfinalizował budowę Konkatedry w Lubaczowie i pomagał w rozbudowie nowo powstałego seminarium w Lublinie. Erygował nowe parafie. Dbał o los kapłanów w nich pracujących. Mieszkańcy gminy Lubaczów wspominając go, przywołują obraz człowieka głęboko wierzącego, zatroskanego losem ludzi i Kościoła. Doceniał dążenia gminy Lubaczów do zachowywania dziedzictwa kulturowego i religijnego, dlatego przekazywał: Dbajcie i otaczajcie troską to wielkie dziedzictwo.
Fot. Grzegorz Jaworski
2 czerwca 2001 r. podczas spotkania w Miejskim Ośrodku Kultury w Lubaczowie Ksiądz Kardynał otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Gminy Lubaczów. Dziś także za Radą Miasta Lubaczowa przyjmujemy uchwałę o nadaniu drodze położnej na terenie miejscowości Lisie Jamy nazwy Alei Kardynała Mariana Jaworskiego. W efekcie obwodnica Lubaczowa, która biegnie tuż obok stadionu – miejsca, gdzie 30 lat temu stał ołtarz, na którym Jan Paweł II sprawował Mszę, będzie nosiła imię Kardynała Jaworskiego. Będzie ona symbolicznie łączyła Kraków – ostatnie miejsce pobytu i pracy kardynała z Lubaczowem oraz docelowo przez przejście graniczne w Budomierzu ze Lwowem – miejscem, gdzie rozpoczęła się Jego droga życiowa”.
Msza św. była transmitowana przez TVP Polonia. Oprawę muzyczną mszy św. wykonał Chór Barogue Collegium 1685 ze Szczawnicy.
Należy również zauważyć, że w pobliskiej Baszni Dolnej k. Lubaczowa, miejsca pierwszej placówki duszpasterskiej ks. Mariana Jaworskiego w dawnej plebanii w najbliższej przyszłości jest planowane otwarcie lokalnej izby pamięci poświęconej historii parafii w Baszni Dolnej oraz zasłużonym tutejszym kapłanom: kard. Marianowi Jaworskiemu i ks. Tadeuszowi Lewanderskiemu.
Marian Skowyra
Tekst ukazał się w nr 14 (378), 30 lipca – 30 sierpnia 2021
