Szczęść Boże!
Jestem szarytką pracującą w archiwum Kurii lwowskiej od pięciu lat. W miarę możliwości opiekuję się także miejscami pochówku naszych sióstr. Ostatnio udało się naszemu Zgromadzeniu Sióstr Miłosierdzia przyczynić do odnowy figury Matki Bożej na Cmentarzu Łyczakowskim w miejscu pierwszego pochówku naszych sióstr.
Pomimo toczącej się wojny na Ukrainie i ze zrozumiałym poślizgiem wynikłym z bieżących potrzeb reagowania, we Lwowie na Cmentarzu Łyczakowskim prowadzone są prace konserwatorskie przy figurze Matki Boskiej, upamiętniającej miejsce pierwszego pochówku Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo. Drugim z kolei miejscem pochówku szarytek na tym cmentarzu był bowiem grobowiec sióstr znajdujący się w kwaterze 60a. O to miejsce zgromadzenie zadbało już jednak wcześniej.
Liczne szarytki niosły pomoc chorym i ubogim tego galicyjskiego miasta począwszy od roku 1799 aż do 1946. Posługiwały w kilku szpitalach, ambulatoriach, domach opieki, sierocińcach, szkołach i odwiedzały ubogich w ich domach. Charakterystyczny biały kornet na głowie należący do całości dawnego ubioru Sióstr Miłosierdzia można było często zobaczyć na ulicach miasta, a przede wszystkim w szpitalach i przy ludziach w potrzebie.
Dwa zachowane w kwaterze 9 obiekty – figura Matki Bożej oraz grób ostatniej wizytatorki prowincji lwowskiej (przed przeniesieniem zarządu do Krakowa w roku 1859) – siostry Łucji Borowskiej – znajdują się w najstarszej części Cmentarza Łyczakowskiego, nieopodal pięknie odnowionej kaplicy Krzyżanowskich. Zarówno figura Matki Bożej, jak i grób, mają w sobie wiele artyzmu.
Przed figurą Matki Boskiej, która była centrum pola grobowego, pochowanych jest ok. 50 sióstr. Odnaleziono opaskę piaskowcową, będącą obramowaniem kwatery. W późniejszych czasach na miejscu pochówku sióstr pojawiły się nowe groby – pochowano tu między innymi wojskowych poległych w Afganistanie w 1979 roku. Po całej kwaterze pozostała dziś figura Matki Boskiej na cokole oraz jeden wapienny nagrobek na betonowym wtórnym postumencie. Oprócz siostry Borowskiej w miejscu tym pochowane są jeszcze dwie siostry: s. Paulina Kulesza, długoletnia przełożona Domu Ubogich im. św. Wincentego a Paulo we Lwowie, i zmarła w wieku zaledwie 33 lat s. Emilia Stupnicka.
W pierwszej kolejności pracami została objęta figura Matki Bożej umieszczona na cokole wykonanym z czerwonego piaskowca trembowelskiego. Na zwieńczeniu od frontu umieszczona jest inskrypcja: ,,Spoczynek Sióstr Miłosierdzia”, natomiast na ścianie frontowej trzonu w części centralnej jest wyryty rewers cudownego medalika: litera ,,M” z krzyżem, poniżej z dwoma sercami oraz biegnącymi dookoła gwiazdami oraz dodaną ponadto inskrypcją z awersu: ,,O Maryjo bez grzechu poczęta, módl się za nami, którzy się do Ciebie uciekamy”. Figura Matki Bożej wykonana jest z wapienia. Przedstawia Maryję z koroną na głowie, stojącą na kuli ziemskiej oplecionej przez węża. Oryginalnie Maryja miała również nimb z gwiazdami, po którym zachował się tylko sam pręt.
Celem prac konserwatorskich jest przywrócenie wartości historycznych i symbolicznych, a także artystycznych oraz zabezpieczenie obiektu poprzez zabieg hydrofobizacji, aby w jak najlepszym stanie przetrwały następne lata. Autorem prac jest mgr Anna Kudzia, osobą zatwierdzającą programy jest prof. dr hab. Janusz Smaza.
Prace remontowo-konserwatorskie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
s. Józefa Wątroba SM
Tekst ukazał się w nr 23-34 (411-412), 20 grudnia – 16 stycznia 2022
