16 września w Piotrowcach Dolnych obchodzono 30-lecie Zespołu Górali Czadeckich „Wianeczek”, a 22 października w Starej Hucie miały miejsce uroczystości z okazji 230-lecia założenia tej wsi, 220-lecia przybycia tam, na Bukowinę, górali polskich oraz 25-lecia miejscowego zespołu „Dolinianka”.
– W tym roku mamy też 30-lecie Polskiej Szkoły Niedzielnej w Czerniowcach, 25 lat temu został założony w tym mieście zespół dziecięcy „Kwiaty Bukowiny” i chór „Echo Prutu” – zaznaczył w wywiadzie dla Kuriera Władysław Strutyński, prezes Obwodowego Towarzystwa Kultury Polskiej im. Adama Mickiewicza w Czerniowcach.
Położone blisko Rumunii Piotrowce Dolne to jedna z wsi w obwodzie czerniowieckim, gdzie mieszkają rodziny Górali Czadeckich, którzy zachowali swoją gwarę i obyczaje. Nadal są skupieni na przysiółku Arszyca, gdzie mają swój nowy kościół i ulicę św. Jana Pawła II.
– W Piotrowcach Dolnych powstał pierwszy w naszym Towarzystwie zespól folklorystyczny Górali Czadeckich „Wianeczek” – wyjaśniał dalej Władysław Strutyński. – Założycielką i dotychczasową kierowniczką jest Maria Malicka, przewodnicząca oddziału Towarzystwa w Dolnych Piotrowcach. Zespół otrzymał odznaczenia „Zasłużony dla Kultury Polskiej” oraz „Ludowy Zespół Ukrainy”. Maria otrzymała również odznaczenia polskie i ukraińskie – „Zasłużony dla Kultury Polskiej” i „Zasłużony Działacz Kultury Ukrainy”. „Wianeczek” jest znany z licznych występów na Ukrainie, w Polsce i w Rumunii. W tym roku warunki dla takich wydarzeń były niezręczne, więc je przeniesiono i obchodziliśmy 30-lecie „Wianeczka’ we wrześniu. Z tych terenów sporo ludzi, róenież Polaków powyjeżdżało, najwięcej młodzieży.
Pomimo wszystko, w Arszyce na obchody 30-lecia zespołu „Wianeczek” zebrała się przede wszystkim Bukowińska rodzina bez granic – delegacja Zarządu Głównego Towarzystwa Kultury Polskiej im. Adama Mickiewicza z Czarniowiec oraz oddziałów Towarzystwa w Starej Hucie, Storożyńcu, Pance i Tereblaczu. Zaproszono też przedstawicieli innych miejscowych wspólnot polskich. Z Bukowiny Południowej przyjechali prezes Związku Polaków w Rumunii Gerwazy Longher z małżonką i redaktor naczelny czasopisma „Polonus” Elżbieta Wieruszewska-Calistru. Uroczystość zaszczycili swoją obecnością konsul generalny RP w Winnicy Damian Ciarciński, wiceprezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” prof. Józef Wróbel, prof. dr hab. Helena Krasowska (IS PAN).
Obchody rozpoczęto od Mszy św. w kościele parafialnym pw. Przemienienia Pańskiego i św. Jana Pawła II. Proboszcz ks. Piotr Dochtycz, gratulując członkom zespołu, podkreślił ogromny ich wkład w zachowanie kultury i tradycji Górali Czadeckich, zamieszkujących w tej miejscowości. Śpiew towarzyszył im zawsze w pracy i w modlitwie, w radości i w smutku. Przypomniał słowa św. Augustyna – kto śpiewa, dwukrotnie się modli – i podkreślił, że słowa te zdają się być powiedziane o „Wianeczku”, gdyż bardzo trafnie podkreślają istotę 30-letniej działalności tego zespołu ludowego.
Po wspólnej modlitwie wszyscy przeszli do niewielkiego wiejskiego klubu. Zespół „Wianeczek” swój występ rozpoczął ze swoistego hymnu Polaków Bukowiny „Buki moje, buki”, a pełna widownia chętnie dołączyła do śpiewu.
Obecni uczcili minutą ciszy poległych żołnierzy ukraińskich, a „Wianeczek” zaśpiewał piosenkę „Koszulinka cinka”. Jest to staropolska pieśń o koszuli, którą dziewczyna wyhaftowała dla swojego kochanego, gdy ten wyruszał na wojnę.
Został odczytany list gratulacyjny Agaty Kornhauser-Dudy, małżonki prezydenta RP do organizatorów i uczestników uroczystych obchodów 30–lecia Zespołu Górali Czadeckich „Wianeczek” w Piotrowcach Dolnych:
„Szanowni Państwo,
Dziękując serdecznie za zaproszenie do Piotrowiec Dolnych, przesyłam gorące pozdrowienia wszystkim uczestnikom obchodów 30–lecia Zespołu Górali Czadeckich „Wianeczek” i gratuluję wspaniałego jubileuszu. Cieszę się, że pomimo niesprzyjających okoliczności ostatnich lat, udało się Państwu przygotować dzisiejszą uroczystość. Dziękuję Kierownictwu, Artystom, a także wszystkim sympatykom zespołu za wysiłek włożony w zorganizowanie tego wydarzenia.
Jestem Państwu niezmiernie wdzięczna za to, że od 30 lat są Państwo oddani idei promowania bogatego dziedzictwa i tradycji polskiego folkloru na wielokulturowej ukraińskiej Bukowinie. Spuścizna Górali Czadeckich, którzy przybyli na te tereny w XIX w., dzięki Państwa zaangażowaniu, żyje i ubogaca lokalny koloryt. Piękna gwara, którą zachowaliście Państwo przez kilka pokoleń wybrzmiewa nie tylko w pieśniach, śpiewanych przez „Wianeczek”, ale jest codziennym językiem Polaków, mieszkających w Piotrowcach Dolnych i okolicach. Świadomość narodowa i regionalna, tak bliska Waszym sercom, jest dowodem na siłę polskiego ducha, będącego ogromną wartością dla naszej Ojczyzny.
Bardzo doceniam Państwa pracę i jestem przekonana, że jest ona niezwykle cenna dla budowania jedności lokalnej wspólnoty. Wasz wysiłek organizacyjny i społeczna aktywność służą pielęgnowaniu dziedzictwa kulturowego z myślą o następnych pokoleniach.
Raz jeszcze gratuluję pięknej rocznicy. Niech dzisiejsze barwne święto będzie czasem radości i chwilą wytchnienia od problemów dnia codziennego. Pragnę zapewnić o mojej serdecznej pamięci o wszystkich Polakach, żyjących od pokoleń na Ukrainie i życzyć z całego serca, by jak najprędzej mogli Państwo cieszyć się wolnością, stabilnością i bezpieczeństwem”.
Z serdecznymi pozdrowieniami
Agata Kornhauser-Duda
Zespół folklorystyczny „Wianeczek” otrzymał Złoty Medal Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, a jego kierowniczka, Maria Malicka, została odznaczona Medalem XXX-lecia tej organizacji.
Również Złoty Medal Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” otrzymała prof. dr hab. Helena Krasowska za badania i utrwalanie kultury Polaków na Bukowinie. Pochodzi z położonej niedaleko stąd miejscowości Panka, a jej pierwsza książka ukazała pod tytułem „Bukowina. Mała ojczyzna – Piotrowce Dolne”.
– Jestem dumna i wdzięczna przede wszystkim moim przyjaciołom z Dolnych Piotrowiec, moim rozmówcom z Bukowiny i Naddniestrza, Polakom, którzy zachowują swoje dziedzictwo. To Kochani Wasz Sukces i Wam bardzo dziękuję !!! – powiedziała Helena Krasowska. – Dziękuję Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska” za docenienie moich działań naukowych. Składam serdeczne podziękowania prezesowi Józefowi Wróblowi za wręczenie medalu i odbycie długiej drogi na Bukowinę, aby być razem z nami. To wielki zaszczyt!!!
Konstanty Czawaga
Tekst ukazał się w nr 20 (432), 31 października – 16 listopada 2023
Konstanty Czawaga
Przez całe życie pracuje jako reporter, jest podróżnikiem i poszukiwaczem ciekawych osobowości do reportaży i wywiadów. Skupiony głównie na tematach związanych z relacjami polsko-ukraińskimi i życiem religijnym. Zamiłowany w Huculszczyźnie i Bukowinie, gdzie ładuje swoje akumulatory.
