Maria Mykycej, znana ukraińska pisarka z Iwano-Frankiwska (dawn. Stanisławowa) kontynuuje pracę nad utworami, które zapoczątkowała w Polsce podczas pobytu w Domu Pracy Twórczej w uroczysku Gruszki w pow. Hajnówka woj. podlaskiego. Kobieta z wdzięcznością i radością wspomina czas spędzony w bratnim kraju, gdyż ten wyjazd był swego rodzaju wytchnieniem po śmierci brata na wojnie.
– Trafiłam do Domu Pracy Twórczej dzięki lwowiance Natalii Trochym, poetce, tłumaczce, założycielce wydawnictwa „Dżezwa” – opowiada pisarka. – Na początku 2022 roku straciłam brata. Zginął bohatersko w walkach koło Lisiczańska. Od tamtej chwili byłam jak we mgle, pełna bólu i wspomnień.
Kilka tygodni po jego śmierci kobieta siedziała przed komputerem, patrzyła na zdjęcia brata i płakała. Nagle Maria otrzymała wiadomość od Natalii Trochym. Pytała ją, czy nie zechciałby pojechać do Polski.
– Miałam zamiar pojechać do tego Domu Pracy Twórczej dopiero na wiosnę – dodaje pisarka. – Nawet zaczęłam pisać podanie, ale straszne wydarzenia nie dały mi go skończyć.
Natalia Trochym zaproponowała jednak Marii napisać do tego Domu i obiecała poprzeć decyzję. Tak też się stało. Już za kilka dni Maria była w Gruszce. Pobyt w Polsce był możliwy dzięki Stowarzyszeniu Tropinka – Stowarzyszenie na Rzecz Dialogu, którego założycielką jest Małgorzata i Krzysztof Czyżewscy. Jednym z zadań Stowarzyszenia jest wspieranie wielokulturowości Podlasia i organizacja spotkań kulturalnych pisarzy polskich z pisarzami zza granicy, dialogu kultur i narodowości z Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy. W związku z wybuchem wojny na Ukrainie Stowarzyszenie otworzyło specjalny projekt, zgodnie z którym w Gruszce przebywać mieli jedynie twórcy z Ukrainy.
Partnerami Stowarzyszenia są właściciele rezydencji Hajnówka Country w uroczysku Gruszka Katarzyna Leszczyńska i jej mąż Manfred Bechler. Z Marią Mykycej przebywały tam pisarka Oksana Dawydowa, malarki Tamiła Czernysz z Kijowa i Walentyna Bero z Doniecka, fotografik Flora Itkina ze Lwowa, redaktor naczelna i założycielka „Tyktor Media” Mariana Chelij.
– Wiele pracowałyśmy twórczo i odpoczywały. Stworzono nam ku temu wszelkie warunki. Nie mieliśmy ograniczeń, że coś musimy tworzyć, napisać, namalować… Czuliśmy się jak na wypoczynku u dobrej rodziny, której jeszcze przed kilkoma dniami nie znaliśmy. Trudno jest wymienić któregoś z naszych sąsiadów, który wspierałby nas bardziej w tym trudnym czasie – twierdzi Maria.
Mieszkańcy Domu spacerowali po Puszczy Białowieskiej, jeździli rowerami, podziwiali piękno przyrody, odwiedzili lokalną galerię sztuki. Sami gotowali posiłki. Po żywność jeździli 2-3 km i spotykali po drodze łanie z małymi i żubry.
W Polsce Maria napisała jedną trzecią powieści fantasy „Proroctwo” o garbarni skóry Margoszesa w Stanisławowie, założonej przed ponad 130 laty, która była dość prężnym przedsiębiorstwem pomimo zmiany właścicieli. Obecnie na miejscu fabryki jest osiedle mieszkaniowe. Autorka napisała kontynuację powieści „Trofeum na długą pamięć”, która powstała przed 10 laty i została nagrodzona premią literacką im. Iwana Franki. Akcja powieści toczy się w latach 1940.
Podczas pobytu w Polsce Maria Mykycej odwiedziła też Poznań i Warszawę.
Info: Maria Mykycej urodziła się w 1965 r. w Iwano-Frankiwsku. Ukończyła wydział fizyki Uniwersytetu Kijowskiego. Jest autorką czterech zbiorów poezji, trzech powieści i miejskiego fantasy. Laureatka miejskiej premii im. Iwana Franki. Uczestniczka wielu międzynarodowych festiwali literackich i poetyckich. Jej utwory przełożone były na język polski, niemiecki, angielski i esperanto.
Sabina Różycka
Tekst ukazał się w nr 23-34 (411-412), 20 grudnia – 16 stycznia 2022
