Dziś pragnę przedstawić Czytelnikom mało znaną kartę historii Galicji z przełomu XIX-XX wieków. Mowa będzie o małżeństwach mieszanych, czyli o parach małżeńskich, pochodzących z różnych narodowości, zamieszkujących te tereny. Badacz tego zjawiska Oksana Drohobycka podkreśla: „Przez brak wykształconych Ukrainek adwokaci, inżynierowie czy lekarze żenili się z Polkami. Przy czym niektórzy narzeczeni kierowali się względami majątkowymi […]
Łucja Charewiczowa, ok. 1939 r.
Bohaterką naszej dzisiejszej opowieści będzie Łucja Charewiczowa (1897–1943) – znany polski historyk, archiwistka, doktor filozofii, badaczka historii Lwowa, kustosz Muzeum historycznego miasta Lwowa, aktywny członek Towarzystwa miłośników miasta Lwowa. Studiowała na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie u boku prof. Jana Ptaśnika (1876–1930, kierownik Katedry Historii Średniowiecznej Powszechnej). Jego szkoła naukowa znana była daleko […]
Gmach główny Uniwersytetu Lwowskiego, dawny gmach Sejmu Galicyjskiego, r. 2016
Bohaterem naszej dzisiejszej opowieści będzie Jan Ptaśnik (1876–1930) – znany polski historyk, mediewista, historyk kultury, członek Towarzystwa Historycznego we Lwowie, profesor (1910), członek rzeczywisty Akademii Umiejętności w Krakowie (1929). Urodził się 15 stycznia 1876 r. w miejscowości Mikłoszowice (ob. wioska w pow. bocheńskim w woj. małopolskim) w rodzinie chłopskiej. Ukończył szkołę ludową i gimnazjum w […]
Unia Lubelska, mal. Jan Matejko (1869)
Ukazała się nowa książka prof. historii Normana Daviesa pt. „Galicja. Historia nie narodowa”. Dziś przedstawię naszym Czytelnikom krótki przegląd rozdziału poświęconego Unii Lubelskiej. Unia Lubelska (od łacińskiego „unia” – związek) – była umową o zjednoczeniu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego w związek dwóch państw pod wspólną nazwą Rzeczpospolita Obojga Narodów (po łac. – Res […]
Pożar lwowskiego ratusza w 1848 r. po austriackim ostrzale
Ruch rewolucyjny lat 1848 – 1849 przetoczył się przez większą część państw Europy. Celem było obalenie feudalno-absolutystycznego ustroju i formowanie stosunków społecznych na zasadach władzy przedstawicielskiej, wyzwolenie zniewolonych narodów spod obcego panowania i ich polityczna samodzielność. W niektórych państwach wydarzeniom towarzyszyły ostre konflikty pomiędzy burżuazją i proletariatem (przykładem może być Francja), a w innych – […]
Mapa Królestwa Galicji i Lodomerii z 1775 r. Na żółto oznaczona jest Ruś Czerwona (Russia Rubra), na zielono – Małopolska (Polonia Minor), na czerwono Księstwo Oświęcimia, Harvard Library
Przedstawię dziś niektóre karty z historii naszej Galicji, gdzie urodziliśmy się, dojrzewaliśmy, gdzie mieszkamy nadal i pracujemy… Królestwo Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim i Księstwem Oświęcimia i Zatoru (po niemiecku: Königreich Galizien und Lodomerien mit dem Großherzogtum Krakau und den Herzogtümern Auschwitz und Zator) – było Krajem Koronnym, powstałym na terenach królestwa Ruskiego […]
Portret Włodzimierza Dzieduszyckiego, mal. Kazimierz Pochwalski, 1891–1892
Bohaterem naszej dzisiejszej opowieści będzie Włodzimierz Ksawery Tadeusz Dzieduszycki (1825–1899) – znany mecenas, kolekcjoner, przyrodnik, zoolog, etnograf, archeolog, założyciel Muzeum przyrodniczego we Lwowie, członek Akademii Umiejętności w Krakowie, działacz polityczny w Galicji, marszałek Sejmu Krajowego i członek Izby Panów austriackiej Rady Państwa. Mecenat jest to opieka wpływowych i bogatych miłośników, amatorów literatury i sztuki nad […]
Aleksander Czołowski, ok. 1935 r.
Bohaterem naszego dzisiejszego artykułu będzie Aleksander Czołowski (1865–1944), wybitny polski historyk, antykwariusz archiwista, dyrektor Muzeum Historycznego miasta Lwowa i Muzeum Narodowego im. Jana III we Lwowie. K. Badecki („Lwowskie zbiory naukowe i muzealne”. Lwow, 1932), podkreśla, że dzięki Aleksandrowi Czołowskiemu, „wybitnemu znawcy historii Lwowa, wielkiemu miłośnikowi zabytków, początkowo archiwariuszowi, a później dyrektorowi kilku miejskich muzeów […]
Julian Szeliga Markowski. „Ilustracya Polska” Nr 4/1903
Bohaterem naszej dzisiejszej opowieści będzie Julian Szeliga Markowski (1846–1903) – znany lwowski artysta-rzeźbiarz z okresu panowania w Galicji historyzmu i secesji. Jest autorem szeregu pomników, figur alegorycznych i nagrobków. Warto zaznaczyć, że był on wnukiem znanego lwowskiego rzeźbiarza Jana Baptysty Schimsera (1793–1856). Początkowo Jan Baptysta pobierał naukę u swego ojca, a później z przerwami w […]
Pałac Potockich w Krystynopolu
Są miasta o nietypowym losie. Do takich należy Krystynopol – dzisiejszy Czerwonograd, leżący na północy obw. lwowskiego. Dziś przedstawię Czytelnikom nadzwyczaj interesującą historię tego miasta. Tereny, na których leży Czerwonograd, ludzie zasiedlili już dawno – świadczą o tym liczne pamiątki archeologiczne. Najstarsze datują się IX–V w. p.n.e. Liczne materialne znaleziska na terenach samego miasta i […]
