„Wszyscy jesteśmy w jednej arce” – to hasło przyświecało tegorocznemu XIII Polsko-Krymskotatarsko-Żydowsko-Ukraińskiemu Międzyreligijnemu Seminarium Młodzieży „Arka”, które odbyło się w dniach 2-10 lipca we franciszkańskim Centrum Pokoju i Pojednania w Bołszowcach (obwód iwanofrankiwski).
Uczestnicy seminarium to młodzież czterech narodowości z różnych regionów Ukrainy tworzących w swoim współistnieniu historię i kulturę państwa ukraińskiego. Podczas seminarium odbywają się narodowe dni – krymskotatarski, polski, żydowski, ukraiński.
Na uroczystość oficjalnego otwarcia przybyli licznie goście i organizatorzy seminarium: zastępca konsula generalnego RP we Lwowie Katarzyna Sołek, dyrektor Instytutu Historii Cerkwi Ukraińskiego Katolickiego Uniwersytetu we Lwowie Ołeh Turij, prezes Federacji Organizacji Polskich na Ukrainie Emilia Chmielowa, dyrektor Ukraińskiego Instytutu Badań nad Holokaustem „Tkuma” prof. Ihor Szczupak, dyrektor lwowskiego Miejskiego Pałacu Kultury im. Hnata Chotkewycza Oksana Huź, kierownik organizacji pozarządowej „Krym SOS” Alim Alijew, konsul Marian Orlikowski, franciszkanin o. Marian Melnyczuk z Sanktuarium Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bołszowcach.
Każdego narodowego dnia uczestnicy prezentowali swoją kulturę, tradycję, piosenki i tańce oraz potrawy narodowe.
Podczas dnia polskiego Justyna Chrzanowska, pełnomocnik Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP ds. postępowań przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, wygłosiła interesujący wykład-prezentację „Prawa człowieka – skąd przyszliśmy i dokąd zmierzamy, prawne gwarancje ochrony praw”. Natomiast Bożena Grzywa z Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu przeprowadziła warsztaty plastyczne „Odbicie praw człowieka na plakacie”;. Wieczorem wystąpił zespół „Galicia Folk Band”.
Tradycyjnie uczestnicy Arki udali się do Polski. W czasie pobytu odwiedzili Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu oraz były niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady „Auschwitz-Birkenau”.
W ostatnim dniu projektu w siedzibie Konsulatu Generalnego RP we Lwowie grono uczestników i organizatorów dokonało podsumowania XIII Arki. Na początek został zaprezentowany krótki film wieńczący pobyt uczestników na Arce. Zebraną młodzież przywitał konsul generalny RP we Lwowie Rafał Wolski.
– Arka jest dla mnie bardzo ważna z uwagi na wielość poruszanych tematów, na bardzo różne oblicza tych spraw, które są podczas Arki dyskutowane. Arka jest dla mnie ważna z uwagi na radość, która mnie osobiście daje możliwość przebywania i słuchania młodych ludzi, przyglądania się jak stają się oni twórczymi uczestnikami społeczeństwa – zaznaczył Rafał Wolski.
Konsul generalny RP we Lwowie zwrócił uwagę, że już piąty rok w Arce uczestniczy krymskotatarska młodzież. – Obecność Tatarów Krymskich jest pewnego rodzaju wyrzutem sumienia dla społeczności europejskiej, która toleruje trwającą już piąty rok rosyjską okupację Krymu. W kontekście tegorocznego hasła, iż wszyscy jesteśmy w jednej Arce i punktu ciężkości, które położyliśmy na prawa człowieka, obecność Krymskich Tatarów wydaje się być niesłychanie ważna – powiedział.
– Mieliśmy wiele pozytywnych emocji podczas rozmów, dni narodowych, wymiany kultur. Na przykładzie obozów nazistowskich, które odwiedzili uczestnicy, zdobyliśmy wiedzę na temat tego, co się dzieję, gdy inny staje się obcą osobą. Mamy wielką nadzieję, że główne pomysły i duch, który się tu zrodził, będą kontynuowane i rozwijane przez uczestników Arki. Podczas minionych edycji wyłoniły się różne projekty społeczne i nawet założono rodziny. Mamy wielką nadzieję, że przed Arką jest bardzo piękna droga, droga ratowania ludzkości – powiedział prof. Ihor Szczupak, dyrektor Ukraińskiego Instytutu Badań nad Holokaustem „Tkuma”.
Podsumowując swój pobyt na Arce uczestnicy podzielili się wrażeniami, emocjami, uczuciami, a także pomysłami i uwagami. Większość uczestników spotkała „na Arce” wielu nowych przyjaciół. Trudno było uwierzyć, że to już koniec i że wszyscy rozjadą się w różne strony Ukrainy.
– Arka była dla mnie wspaniałym doświadczeniem. Miałem możliwość zapoznać się z innymi narodowościami, z ich kulturą i tradycjami. Podczas Arki mieliśmy różnego rodzaju gry integracyjne, ognisko, prezentowaliśmy swoją kulturę i religię – zaznaczył Aleksander Kuticki z grupy polskiej.
– Bardzo piękne są spotkania z ludźmi o innym światopoglądzie. Dowiadujesz się od nich o ich języku, kulturze, tradycjach – i stereotypy znikają. Zaczynasz inaczej patrzeć na kulturę narodów, które mieszkają obok ciebie – powiedział Anton Syłko z grupy ukraińskiej.
– W ciągu realizacji projektu łamaliśmy stereotypy o naszych narodowościach. Staraliśmy się zobaczyć, że jesteśmy tacy sami, ze swoimi tradycjami, kulturą, wartościami, światopoglądem i że powinniśmy się nawzajem szanować – zaznaczyła Sewil Junusowa z grupy krymskotatrskiej.
– Arka – to przede wszystkim ludzie. Każdy projekt tworzą ludzie i ci ludzie tutaj byli wspaniali. Organizatorzy zaproponowali nam bardzo ciekawy program. Brakowało czasu, by porozmawiać ze wszystkimi, o normalnym śnie już nawet nie mówię. Bardzo pozytywne wrażenia. Pragnie się więcej takich spotkań – podsumował Ołeksander Kozinow z grupy żydowskiej.
Na zakończenie spotkania uczestnicy i organizatorzy otrzymali pamiątkowe dyplomy i upominki. Zostało również zrobione pamiątkowe wspólne zdjęcie.
Współorganizatorami „Arki” są: Konsulat Generalny RP we Lwowie, Ukraiński Uniwersytet Katolicki we Lwowie, Pałac Kultury im. H. Chotkewycza we Lwowie, Ukraińskie Centrum Badań nad Holokaustem TKUMA (Dniepr), Stowarzyszenie KRYM SOS.
Eugeniusz Sało
