Mimo pandemii, kolejny sukces Forum Ekonomicznego
Zakończyło się Forum Ekonomiczne, które rokrocznie odbywało się w Krynicy. Tym razem ze względów bezpieczeństwa epidemicznego, przeniesiono je do Karpacza. Pandemia spowodowała też, że zamiast 5 tysięcy uczestników w Forum brało udział nieco ponad 2,5 tysiąca osób. Zmniejszenie liczby uczestników nie wpłynęło jednak na poziom spotkań i dynamikę wzajemnych kontaktów.
Jak zwykle ważnym elementem Forum był udział przedstawicieli ukraińskich władz, uczelni i instytucji pozarządowych. Tym razem jednak polskie media poświęciły więcej uwagi Białorusi i trwającym protestom. Uwagę uczestników przyciągnęła obecna podczas forum kontrkandydatka prezydenta Łukaszenki Swiatłana Cichanouska nagrodzona w Karpaczu nagrodą specjalną. To pierwsza zagraniczna podróż lidera opozycji. Towarzyszyli jej: Paweł Łatuszka, Aleksander Dabravolski – członkowie Rady Koordynacyjnej ds. Przekazania Władzy na Białorusi, Aliksandr Zarembiuk z Białoruskiego Domu, Dmitrij Nowikow z Europejskiego Radia dla Białorusi oraz Valiantsina Silina. Białorusini uczestniczyli głównie w panelach: „Białoruś – co dalej?”, „Między Europą i Rosją. Przyszłość Białorusi” oraz „Europa po pandemii: Solidarność, Wolność, Wspólnota”.
– Mieliśmy bardzo mało czasu na podjęcie decyzji i organizację Forum Ekonomicznego w Karpaczu zamiast w Krynicy, która znalazła się na mapie miejsc zagrożonych wirusem covid 19 – mówił Zygmunt Berdychowski, organizator tej największej w centralnej Europie imprezy gospodarczej.
Pierwszy dzień Forum uwieńczony został wyróżnieniem człowieka roku, którym został prezes PKN Orlen Daniel Obajtek. Wśród instytucji pozarządowych tegorocznym laureatem nagrody został Związek Harcerstwa Polskiego.
Jednym z najważniejszych tematów Forum była idea Trójmorza, projektu, który wbrew wcześniejszym opiniom rokującym niepowodzenie, rozwija się i już teraz może się pochwalić sporymi sukcesami.
– Utworzony w 2019 roku Fundusz Inwestycyjny Trójmorza stanowi wymierne narzędzie realizacji projektów w obszarach priorytetowych dla państw należących do tej inicjatywy – infrastruktura transportowa, sektor energetyczny, digitalizacja to priorytetowe działania jakie są realizowane – podkreślał moderator dyskusji, były minister Jerzy Kwieciński, prezes zarządu PGKiN.
Biorący udział w panelu: prezes Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego Beata Daszyńska-Muzyczka, , minister Infrastruktury Andrzej Adamczyk, prezes Zarządu Stowarzyszenia Trójmorze Grzegorz Górny, minister Funduszy i Polityki Regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister Spraw Zagranicznych Zbigniew Rau oraz– szef Gabinetu, Kancelarii Prezydenta Republiki Estońskiej Tiit Riisalo, przedstawiali korzyści płynące z obecnie realizowanych i przyszłych projektów Trójmorza. Szczególną uwagę poświęcono budowanej drodze Via Carpathia, mającej znaczenie strategiczne nie tylko dla wschodnich terenów Unii Europejskiej, ale także dla Ukrainy.
Wśród najważniejszych tematów 200 paneli Forum jak zwykle znalazła się Ukraina. Dyskutowano o rozwijającej się wzajemnej współpracy gospodarczej i problemach pojawiających się w innych obszarach naszego sąsiedztwa.
Bardzo ciekawą dyskusję prowadził Yuriy Banakhevych, ukraiński korespondent Ukrinform w Warszawie, podczas panelu poświęconego stanowi ukraińskiej transformacji jaka rozpoczęła się rok temu w wyniku wyborów prezydenckich i parlamentarnych w Kijowie. Po zmianie nowe władze zadeklarowały szybkie wdrożenie reform i zapewnienie ich sukcesu. Jednak ocena ich działań nie jest jednoznaczna – opozycja a także niektórzy eksperci zwracają uwagę na brak uporządkowanej strategii transformacji kraju i chaotyczną legislację.
O tym co udało się osiągnąć ekipie Zełenskiego, a jakie błędy popełnił, jak zmieniło się tempo modernizacji Ukrainy w ciągu ostatniego roku, dyskutowali paneliści: Igor Petraszko – minister Rozwoju Gospodarczego, Handlu i Rolnictwa Ukrainy, Dietmar Stüdemann oraz były ambasador Federalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Niemiec.
Ogólna konkluzja na zakończenie panelu wskazywała, że wiele obietnic wyborczych Zełenskiego nadal czeka na realizację, a wśród jego dotychczasowych zwolenników zaczyna się odczuwać zniecierpliwienie przedłużającym się oczekiwaniem na konkretne zmiany.
Podczas Forum Gospodarczego nie brakło również dyskusji na temat wzajemnej polsko-ukraińskiej współpracy w dziedzinie kultury i nauki.
Jan Malicki – dyrektor Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego moderujący dyskusję pt. „Trzecia misja uniwersytetów” zauważył, że pandemia, która w 2020 r. niespodziewanie obnażyła kruchość dotychczasowego, globalnego ładu, zdestabilizowała także edukację. Obowiązek zachowania dystansu społecznego wraz z ograniczeniem mobilności, uniemożliwiły uczelniom funkcjonowanie w tradycyjnej formie.
Pandemia wymusiła powstanie trzeciej misji uniwersytetów – współpracy wykraczającej poza tradycyjne formy i otwartej na otoczenie zewnętrzne.
Podczas panelu omówione zostały również dwa międzynarodowe projekty: PIMReC oraz Collegium Carpathicum. Ich celem jest realizacja owej „trzeciej misji”.
– Wszystkie te projekty są przykładem nowatorskiego podejścia do edukacji i współpracy międzynarodowej – podkreślał Ihor Cependa – rektor Podkarpackiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stefanyka. Do kwestii nowatorskich rozwiązań i projektów, zarówno tych realizowanych, jak i planowanych, odnieśli się też pozostali paneliści: rektor Uniwersytetu Ostrawskiego w Czechach Jan Lata, prorektor ds. Relacji Międzynarodowych Uniwersytetu Stefana Wielkiego w rumuńskiej Suczawie Stefan Purici, dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka Maciej Szymanowski oraz kierownik WST PL-BY-UA, Centrum Projektów Europejskich Andrzej Słodki.
Andrzej Klimczak
