Hasło „Projekt Europa – jaki przepis na następne dekady” towarzyszyło XXVII Forum Ekonomicznemu, czyli „Polskiemu Davos”, które w dniach 5–7 września miało miejsce w Krynicy-Zdroju.
Na tegoroczne wydarzenie przybyło prawie 4 tysiące uczestników. Podczas sześciu sesji plenarnych, ponad 180 paneli dyskusyjnych, wykładów, warsztatów i debat oraz prezentacji narodowych i regionalnych swoje poglądy dotyczące aktualnej sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej na świecie wymienili szefowie rządów i parlamentów, ministrowie i parlamentarzyści z krajów naszego regionu, prezesi największych spółek, eksperci, przedstawiciele świata nauki, kultury oraz mediów z ponad 60 krajów Europy, Azji i USA.
Forum zainaugurowało spotkanie prezydenta RP Andrzeja Dudy z prezydentami Gruzji Giorgiem Margwelaszwilim i prezydentem Macedonii Gorgeym Iwanowym, głowami państw, które jeszcze nie są członkami Unii. Prezydenci dyskutowali w panelu, którego hasło brzmiało: „Niedokończona integracja a aspiracje krajów europejskich”.
– Absolutnym błędem byłoby zamknięcie Unii, powiedzenie, że żadne więcej państwo do UE nie będzie przyjęte – zaznaczył Andrzej Duda. – Chcę Unii wolnych państw narodowych, jestem przeciwny federalizacji Europy. Nie powinno się dzielić Unii na różne prędkości, bo to może doprowadzić do rozpadu wspólnoty – mówił polski prezydent. Odniósł się też do polityki migracyjnej UE. Jego zdaniem pod tym względem Europa jest w kryzysie. – Mówiliśmy, że z kryzysem trzeba walczyć poza granicami UE, że to kwestia uszczelnienia granic, sprawnego ich pilnowania. Mówiliśmy, że pomoc trzeba świadczyć poza Unią Europejską, również w obozach dla uchodźców. To także działania w kierunku zakończenia konfliktów zbrojnych. Efektem tych działań jest obniżenie się fali uchodźców. To jedyna droga do zażegnania kryzysu – powiedział Andrzej Duda.
Premier RP Beata Szydło otrzymała prestiżową nagrodę Człowieka Roku Forum Ekonomicznego 2017 w Krynicy. – Jestem byłą piłkarką ręczną i doceniam pracę drużynową – powiedziała po otrzymaniu wyróżnienia. – Dziękuję serdecznie biało-czerwonej drużynie, która zwyciężyła – najpierw w kampanii prezydenckiej, a później parlamentarnej. Dziękuje moim koleżankom i kolegom ministrom. Szefowa polskiego rządu podziękowała również Jarosławowi Kaczyńskiemu. – To jego wizja, jego determinacja i stworzenie drużyny, która ruszyła w Polskę, zaowocowało potem zwycięstwami, które odnieśliśmy – podkreślała premier.
Podczas specjalnej sesji plenarnej 8 września Beata Szydło tak powiedziała o roli polityki w jej życiu:
– Każdego dnia rano zastanawiam się, czym dla mnie jest polityka i po co to robię. Jest tyle wspaniałych i ciekawszych rzeczy, które można robić, i które mogą rzeczywiście przynosić człowiekowi satysfakcję. Dla mnie to oczywiście w tej chwili mój świat. To, co się wokół mnie dzieje, jest nieodmiennie związane z polityką. Ta polityka wchodzi wszędzie w moje życie, dotyka każdej minuty mojego życia. Jak przyznała premier, ona sama „stara się czasami od polityki uciekać i żyć bez niej”, ale – jak zaznaczyła – „jest to bardzo trudne”. – Dopóki polityka dla polityków jest pasją, to jest dobrze, a jeżeli staje się rutyną i – tylko i wyłącznie – myśleniem w kategoriach interesu własnego, dbania o własną karierę polityczną, to zaczynają się problemy – powiedziała Beata Szydło.
Na tle skandalu dookoła powrotu byłego prezydenta Gruzji Micheila Saakaszwilego nagrodą specjalną Forum Ekonomicznego został uhonorowany obecny prezydent Gruzji Giorgi Margwelaszwili. Bez żadnej wypowiedzi publicznej wręczył ją były prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko, przyjaciel Saakaszwilego. – Gruzja obrała swoją drogę w kierunku tych samych wartości, które również dla was są ważne, wartości, które były ważne dla naszych przodków, wartości dotyczących swobód obywatelskich, praw człowieka, państwa prawa – powiedział Margwelaszwili. Zaznaczył również, że jego kraj jest zdeterminowany, aby cele te zrealizować. Chcemy być razem, iść z wami ramię w ramię i chcemy aktywnie integrować się z Unią Europejską, aktywnie promować tę integrację, chcemy przyjąć pewne zobowiązania związane z globalną stabilnością, czyli kontynuować to, co robimy od czasu odzyskania naszej niepodległości – zapewnił gruziński prezydent. Rodzynkiem artystycznym był wieczór gruziński z koncertem wokalistów zespołu Rustavi.
XXVII Forum Ekonomiczne zaszczycili swoją obecnością marszałek Sejmu RP Marek Kuchciński i marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski, którzy również aktywnie uczestniczyli w różnych panelach, spotykali się z uczestnikami Forum. 6 września do Krynicy przyjechał na krótko przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy Andrij Parubij. W trakcie spotkania z marszałkiem Sejmu RP rozmawiano między innymi o przejściach granicznych między obu państwami, „planie Marshalla” dla Ukrainy oraz wspólnym liście w sprawie Nord Stream II. Marek Kuchciński zapewnił przewodniczącego o wsparciu ze strony jego i Senatu RP dla budowy przejść granicznych. Zdaniem Kuchcińskiego będzie to służyło umacnianiu przyjaźni i porozumieniu między obu społeczeństwami. Poinformował również, że wkrótce udaje się do Kijowa, gdzie odbędzie się uroczystość nadania imienia Zbigniewa Religi bibliotece medycznej.
– Mamy konkretny plan: w 2018 roku zbudować cztery nowe przejścia z Polską – powiedział po spotkaniu Andrij Parubij. – Dwa w obwodzie lwowskim, jedno na Wołyniu, jedno na Zakarpaciu. Co prawda, na Zakarpaciu trudność polega na tym, że z obu stron granicy jest park narodowy. Staramy się uzgodnić, aby to przejście było dla ruchu pieszego lub rowerowego, bardziej turystyczne.
Przewodniczący Rady Najwyższej zawiadomił, że zaplanowana jest przebudowa istniejących przejść na granicy polsko-ukraińskiej w Rawie-Ruskiej i Krakowcu. Według Parubija, aby ten proces był bardziej skuteczny, należy przeprowadzić wspólny objazd granicy między Ukrainą i krajami Unii Europejskiej i realnie ocenić stan wszystkich przejść. Przypomniał, że po wprowadzeniu ruchu bezwizowego między Ukrainą i UE znacznie wzrosła liczba obywateli Ukrainy, którzy wyjeżdżają i wracają z krajów europejskich.
– Dlatego tak ważne jest, aby zbudować nowe przejścia i rozszerzyć dwa istniejące punkty celne, położyć nowe drogi, zorganizować podjazdy i zbudować infrastrukturę. Należy określić kluczowe priorytety, by i Ukraina, i Polska, mogły włączyć do budżetu na 2018 rok odpowiednie środki i by udało się nam zrealizować ten projekt w ciągu następnego roku – zaznaczył Parubij.
Po spotkaniu Andrija Parubija z marszałkiem Senatu RP Stanisławem Karczewskim poinformowano, że w nowych polskich paszportach nie będzie wizerunku cmentarza Orląt Lwowskich. Polska strona postanowiła wziąć pod uwagę „wrażliwość” Ukraińców.
– Chcemy budować przyszłość Polski, w której jest miejsce dla Polonii – powiedział marszałek Senatu Stanisław Karczewski otwierając 5 września Polonijne Forum Ekonomiczne. Zdaniem marszałka, Forum Ekonomiczne w Krynicy to bardzo dobre miejsce, gdzie spotykają się politycy, przedsiębiorcy, samorządowcy i od dwóch lat przyjeżdżają przedstawiciele Polonii. To miejsce, w ocenie marszałka, powinno sprzyjać integracji Polonii. Stwarza ono szansę dla wspólnej pracy na rzecz Polski. Marszałek zaznaczył, że po raz pierwszy w minionym roku więcej osób przyjechało do Polski niż opuściło nasz kraj. To według marszałka świadczy o sukcesie Polski. – Chciałbym, by coraz więcej Polaków wracało do Ojczyzny, a ci, którzy zdecydują się pozostać za granicą, żeby z nami mogli współpracować.
Fot. Konstanty Czawaga, Eugeniusz Sało
{gallery}gallery/2017/Krynica-2017{/gallery}
Obrady rozpoczęły się od panelu poświęconego roli mediów w budowaniu tożsamości wśród Polonii i Polaków poza granicami. Senator Artur Warzocha, który był moderatorem tej części, pokreślił, że media, zarówno polskie, jak i polonijne, w swojej wieloletniej historii wielokrotnie udowodniły, że potrafią integrować to środowisko. Minister Adam Kwiatkowski z Kancelarii Prezydenta zaznaczył, że w prezydenturze Andrzeja Dudy jest widoczne, jak bardzo docenia rolę Polaków poza granicami Polski w kreowaniu wizerunku państwa. Zaznaczył, że „media polskie to misja”, a „tożsamość to łączność z Polską lub polskością”.
Przewodnicząca sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą Anna Schmidt-Rodziewicz, prezentując historię mediów polonijnych powiedziała: – Po upadku bloku wschodniego trzy wartości, z którymi obecnie mamy także do czynienia, były fundamentem do budowania mediów polonijnych. Po pierwsze, była to konspiracyjna edukacja, gdzie rodziła się potrzeba wyjścia na zewnątrz; po drugie, potrzeba kontaktu z krajem; po trzecie, polska rodzina.
Na sali Polonia uczestnicy w ciągu dwóch dni dyskutowali o polityce państwa polskiego wobec Polonii i Polaków za granicą. Co prawda, zabrakło tam reprezentantów organizacji polskich na Ukrainie. Przyjechał jedynie Walery Tracz, prezes TKPZL, oddział w Łanowicach. Sprawy Polaków poza granicami RP omawiano również podczas panelu „Diaspora – walka o tradycję na emigracji”, w którym sytuację Polaków na Ukrainie przedstawił red. Konstanty Czawaga z Kuriera Galicyjskiego.
W trzecim dniu do udziału w Forum dołączyli uczestnicy Forum Ekonomicznego Młodych Liderów, wśród nich Eugeniusz Sało z Kuriera Galicyjskiego.
Ważną częścią tegorocznego Forum była również organizowana już po raz 14 Międzynarodowa Konferencja „Europa Karpat”, zainicjowana przez Marka Kuchcińskiego, marszałka Sejmu RP. Jej uczestnicy omawiali najważniejsze tematy dotyczące Europy Środkowo-Wschodniej: od historii, kultury, spraw społecznych po gospodarkę i bieżące problemy europejskie.
W pierwszym dniu obrad zostało ogłoszone memorandum o współpracy miast „Europy Karpat”: Przemyśla, Rużomberka, Truskawca, Sárospataka i Krynicy.
– Potrzebujemy promocji naszego miasta – powiedział dla Kuriera Galicyjskiego Andrij Kulczyński, przewodniczący miasta Truskawiec. – W tym roku zwiększyła się liczba kuracjuszy z Polski przyjeżdżających do naszych sanatoriów i ośrodków rehabilitacyjnych.
Z Truskawca przyjechał też prezes zarządu organizacji społecznej „Europejska integracja Ukrainy” Iwan Ceheńko.
– Jestem na Forum po raz kolejny – powiedział. – Przede wszystkim jest to wspaniałe miejsce dla komunikacji i nawiązywania relacji z partnerami zza granicy. Nasza organizacja też dołożyła się do tego projektu.
Fot. Konstanty Czawaga, Eugeniusz Sało
{gallery}gallery/2017/forum_krynica{/gallery}
Konferencja była pod wieloma względami rekordowa – ponad 300 uczestników, 11 paneli dyskusyjnych, a wśród jej konkretnych efektów m.in. powołanie przez uczelnie z regionu karpackiego Collegium Carpathicum i podpisanie memorandum o powstaniu pierwszego polsko-węgierskiego klastra.
W ostatnim dniu konferencji została również zaprezentowana Polsko-Ukraińska Stanica Ratownictwa Górskiego na szczycie Pop Iwan.
Marszałek Sejmu RP Marek Kuchciński zachęcił obecnych do współpracy i wspólnego zastanowienia się nad tym, co zrobić z tą naszą Europą, w tym UE. – Jest to wezwanie pierwszorzędne dla nas. Czasu mało, wezwania coraz większe. Paneliści wskazali drogę. Będziemy musieli ją rozbudowywać, mam nadzieję, z pożytkiem dla każdego z państwa, dla naszych organizacji, społeczności, dla naszych państw, w których czujemy się najlepiej. Atmosfera Europy Karpat niech towarzyszy nam również w następnych latach – życzył marszałek Marek Kuchciński.
Konstanty Czawaga
Tekst ukazał się w nr 17 (285) 12-28 września 2017
