Uczniowie Karola Mikulego. Część 2

Uczniowie Karola Mikulego. Część 2

Karol Mikuli przez 30 lat był dyrektorem konserwatorium muzycznego we Lwowie. Kultywował tradycje interpretacyjne utworów Fryderyka Chopina, dzięki czemu miasto to stało się ważnym ośrodkiem chopinowskim. Wśród uczniów Mikulego byli Stanisław Niewiadomski, Mieczysław Sołtys, Władysław Wszelaczyński, Rudolf Schwarz, Franciszek Neuhauser i in.

Władysław Wszelaczyński
Do zasłużonych uczniów Karola Mikulego należał Władysław Wszelaczyński (ur. 1847 w Kupczyńcach, zm. 1896 we Lwowie), polski pianista i kompozytor. Edukację muzyczną zdobywał początkowo w Tarnopolu, a następnie we Lwowie pod kierunkiem Karola Mikulego. W 1876 r. Wszelaczyński założył Towarzystwo Muzyczne w Tarnopolu, którego był dyrektorem. Zaś od 1887 r. nauczał gry na fortepianie w konserwatorium we Lwowie.

Komponował wiele miniatur fortepianowych o charakterze salonowym oraz pieśni, które najczęściej utrzymane były w rytmie mazurka. 

Na uwagę zasługuje zbiór pieśni „Trzy Mazurki” op. 29 na głos z towarzyszeniem fortepianu, zadedykowane Aleksandrowi Myszudze, wybitnemu ukraińskiemu tenorowi, wykształconemu we Lwowie, Mediolanie oraz Paryżu. Warto nadmienić, że Aleksander Myszuga (pseud. Alessandro Filippi) występował m.in. we Lwowie, Warszawie (solista opery warszawskiej) oraz Mediolanie. Pod jego kierunkiem uczyła się we Lwowie m.in. wybitna polska śpiewaczka Janin Korolewicz-Waydowa.

Władysław Wszelaczyński był także zbieraczem starodruków i rękopisów z XVI i XVII w. oraz kolekcjonerem pamiątek związanych z Fryderykiem Chopinem. Napisał także książkę poświęconą Fryderykowi Chopinowi „O życiu i utworach Fryderyka Chopina. Szkic krytyczno-biograficzny”, Tarnopol 1885. Pochowany został na cmentarzu łyczakowskim we Lwowie.

Rudolf Schwarz
W życiu muzycznym Lwowa ważną rolę odegrał także inny uczeń Karola Mikulego – Rudolf Schwarz (także: Rudolf Szwarc, ur. 1834 w Wadowicach, zm. 1899 w Bykowcach k. Sanoka), znany pedagog będący także pianistą, organistą i dyrygentem. Pochodził z zamożnej rodziny kupieckiej, gdzie zgodnie z ówczesnym zwyczajem uprawiano w domu muzykę. Początkowo muzyka należała jedynie do dopełnienia kanonu wychowania młodego Rudolfa. Dopiero jako dorosły człowiek, ze zdobytym już kupieckim doświadczeniem, wolne chwile poświęcał nauce muzyki. 

W 1865 r. Rudolf Schwarz przeniósł się do Lwowa i po spotkaniu Karola Mikulego rozpoczął profesjonalną naukę w dziedzinie sztuki muzycznej. W późniejszym czasie został także członkiem Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego (GTM). W 1875 r. uzyskał nominację profesora gry na organach i od tej pory rozpoczęła się jego bogata kariera pedagogiczna.

W 1887 r., gdy Karol Mikuli ustąpił ze stanowiska, rozpisano konkurs na dyrektora GTM. Zgłosiło się 5 osób, ale każda z nich otrzymała negatywną ocenę. Prowadzone poufne pertraktacje poza konkursem (z Zygmuntem Noskowskim i Józefem Wieniawskim) także do niczego nie doprowadziły z „braku satysfakcji finansowej”. W takiej sytuacji powierzono Rudolfowi Schwarzowi, początkowo na rok, tymczasowe pełnienie obowiązków dyrektora tej szacownej instytucji. W prasie nie szczędzono mu przy tym kąśliwych uwag. Nie był bowiem wybitnym wirtuozem ani kompozytorem. Jednak jego zdolności organizacyjne były nie do przecenienia.

Potrafił zintegrować środowisko muzyczne Lwowa, pozyskiwać dla konserwatorium GTM wybitnych pedagogów. Zapraszał także wielu znakomitych artystów na występy we Lwowie. Najprawdopodobniej to właśnie jego, rzec można „marketingowe”, zdolności spowodowały, że konserwatorium doskonale prosperowało. Ogromnie ważna była także jego umiejętność współpracy z innymi artystami. W programach koncertów pojawiało się coraz więcej utworów współczesnych kompozytorów polskich. Rudolf Schwarz pełnił funkcję dyrektora GTM w latach 1887-1899. Jego następcą został kolejny uczeń Mikulego – Mieczysław Sołtys (dyrektor GTM w latach 1899-1929).

Fot. insightimaging.orgFranciszek Neuhauser
Do uczniów Karola Mikulego należał również Franciszek Neuhauser (ur. 1861, zm. 1936 we Lwowie), pianista i kompozytor. Znany był także jako doskonały akompaniator występujący w wielu ośrodkach.

Franciszka Neuhausera łączyła z Karolem Mikulim dość bliska znajomość, bowiem w latach 1888-1893 był on jednym z nauczycieli gry na fortepianie w prowadzonej przez Mikulego prywatnej szkole muzycznej (w 1887 r. Mikuli zrezygnował z pracy w konserwatorium i założył we Lwowie własną szkołę).

Od 1895 r. Neuhauser pracował zaś w lwowskim konserwatorium. Został także kierownikiem artystycznym lwowskiej filharmonii. Twórczość kompozytorska Neuhausera obejmuje pieśni solowe z towarzyszeniem fortepianu (m.in. „Mirt czy róża”, „Na dobranoc”), walce, mazurki oraz transkrypcje fortepianowe. Oprócz działalności artystycznej zajmował się krytyką muzyczną, zamieszczając artykuły na łamach lwowskich dzienników („Przegląd”, „Słowo Polskie”, „Dziennik Polski”). Franciszek Neuhauser pochowany został na cmentarzu łyczakowskim we Lwowie.

Część XVI cyklu Fryderyk Chopin (1810+1849) i jego lwowscy kontynuatorzy

Michał Piekarski
Tekst ukazał się w nr 18 (118), 5 – 14 października, 2010

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

X