Przykarpacki i Warszawski Uniwersytety wspólnie odbudowują obserwatorium. W łączniku między blokiem gospodarczym i głównym budynkiem obserwatorium urządzono dla turystów tymczasowe pomieszczenia.
O wspólnych działaniach na rzecz odbudowy obserwatorium mówiono podczas spotkania rektora Uniwersytetu Przykarpackiego Ihora Cependy z dyrektorem Centrum Studiów Wschodnich UW Janem Malickim. Pod koniec czerwca została podpisana umowa o kolejnym etapie odbudowy obserwatorium astronomiczno-meteorologicznego. Ten międzyuczelniany projekt rozpoczęto jeszcze w 2012 roku. Co roku przeznaczane są pieniądze, które pozwalają odbudowywać infrastrukturę i koncepcje działalności tego naukowego i turystycznego obiektu. Ostatnio do projektu dołączyły inne uczelnie karpackiego regionu.
Jak stwierdził Ihor Cependa, odbudowane obserwatorium będzie najwyższym obiektem naukowym nie tylko na Ukrainie, ale i w Europie Centralnej. – Jest to jeden z największych wspólnych polsko-ukraińskich projektów w sferze humanitarnej. Działania popierane są przez prezydentów obu państw i oba MSZ. Obok obserwatorium, które działało tu pierwotnie, ma tam również powstać centrum naukowo-badawcze i punkt górskiego pogotowia ratunkowego – powiedział rektor PNU, dodając, że na kolejne prace otrzymał od polskich partnerów 100 tys. euro.
– Otrzymaliśmy kolejny grant 30 tys. euro z ambasady RP. Chcemy stworzyć dla pogotowia ratunkowego wszelkie dogodne warunki, by ratownicy mogli pomagać turystom, którzy zabłądzili w górach lub znaleźli się w niesprzyjających warunkach pogodowych. Oprócz tego Uniwersytet otrzymał kolejny grant – 70 tys. euro – na zakończenie prac projektowych, które prowadzą polscy specjaliści – dodał rektor Cependa.
Według Ihora Cependy, na obiekcie przygotowano tymczasem pokoje dla turystów. Urządzono je w łączniku między pomieszczeniami gospodarczymi i głównym budynkiem obserwatorium. Wstawiono okna i drzwi. Inne otwory okienne i drzwiowe są na razie zabite płytami drewnianymi. Ułożono drewniany podest, na którym można rozbić namiot. W tym roku zostanie zamontowany w obserwatorium specjalny przyrząd meteorologiczny służący do pomiarów temperatury, siły i kierunków wiatrów, zachmurzenia i innych danych. Po rocznym badaniu warunków klimatycznych uczeni określą, jakiego rodzaju teleskop zostanie zamontowany na wieży obserwatorium. Dotyczy to również szerokiego zestawu przyrządów meteorologicznych.
Wokół obserwatorium planowane są prace archeologiczne. Zajmie się nimi grupa z Instytutu archeologii UW. Wspólnie z ukraińskimi archeologami będą poszukiwać elementów do przyszłego muzeum.
Obserwatorium, które uzyskało popularną nazwę „Biały słoń”, rozpoczęło swą działalność w 1938 roku. Po wybuchu II wojny światowej wywieziono stąd najcenniejsze wyposażenie. Obserwatorium przeszło pod zarząd ZSRR. Do czerwca 1941 roku prowadzono tu jeszcze obserwacje meteorologiczne, których potem zaniechano. A później – miejscowa ludność po prostu rozgrabiła wszystko, co przedstawiało jakąkolwiek wartość. Pozostały jedynie mury.
Źródło: zaxid.net
Tekst ukazał się w nr 13 (281) 14–27 lipca 2017
