Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej w Samborze uczciło 30 lat swojej działalności. Na uroczystość przyjechali goście z Polski i z Ukrainy.
Obchody rozpoczęły się Mszą świętą w kościele pw. Ścięcia Jana Chrzciciela, którą odprawił ksiądz Andrzej Kurek. Po mszy odbyła się procesja wokół kościoła, która przemaszerowała potem do miejscowego Domu Kultury.
Na uroczystość przybyli między innymi: radny Przemyśla Andrzej Berestecki, wiceprezes Kongregacji Kupieckiej z Przemyśla Maciej Dębicki, kierownik promocji miasta Oświęcim Marek Tarnawski, Włodzimierz Paluch – prezes oświęcimskiego Klubu Samborzan przy Towarzystwie Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich.
Przybyła z Rzeszowa pełnomocnik wojewody podkarpackiego do spraw mniejszości narodowych i etnicznych Małgorzata Majka Onyszkiewicz odczytała list marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Marka Kuchcińskiego.
– Dokonaliście i wciąż dokonujecie rzeczy niemożliwych – dzięki Waszej pracy powstał Dom Polski, w którym tu, na Samborskiej ziemi mocno bije serce polskiej kultury. Pragnę również podziękować za pielęgnowanie i upowszechnianie wśród młodych pokoleń rodzinnego języka i historii. To bardzo ważne, by młodzi ludzie nie zapomnieli o swoich rodowodach.
Konsul Rafał Kocot ze Lwowa zauważył potrzebę działalności TKPZL w Samborze dla nowych pokoleń i wyraził uznanie za 30 lat trwania w Samborze:
– Patrzę na tę salę i widzę wielu młodych ludzi, których nie było tu 30 lat temu, kiedy towarzystwo powstawało. Prezes wspominała, jak 30 lat temu młodzi ludzie szukali polskiej organizacji w Samborze. Dzisiaj ona jest, trwa i robi dobre rzeczy.
Prezes towarzystwa Maria Ziembowicz wspominała, jak zakładano towarzystwo 30 lat temu w tej właśnie sali Domu Kultury:
– Trzydzieści lat temu, w tej sali, wypełnionej po brzegi odbyło się pierwsze założycielskie zebranie Towarzystwa Kultury Polskiej. Tego dnia byłam z moimi przyjaciółmi na tej sali. Nie pamiętam dokładnie przemówień, kto występował. Pamiętam, że nie policzono naszych głosów, bo byliśmy niepełnoletni. Nie mieliśmy jeszcze 18 lat, ale byliśmy tu, bo działo się co nowego, coś ważnego powstawało, co miało wpływ na życie nas wszystkich.
Na uroczystość przybył również ze Lwowa Emil Legowicz, prezes Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej, który wręczył członkom towarzystwa odznaczenia. Byli obecni również prezesowie TKPZL z Łanowic, Żółkwi, Mościsk i Strzałkowic. Byli obecni pierwszy prezes Samborskiego Towarzystwa Jan Farbotnik oraz pełniący tę funkcję w kolejnych latach Walery Ziembowicz, Grzegorz Bander, Marian Wawrzyszyn i Czesław Prendkiewicz.
Maria Ziembowicz opisała historię nauki języka polskiego w Samborze:
– Celem towarzystwa było i jest wspieranie oświaty polskiej w regionie. Nauka języka polskiego rozpoczęła się już w roku 1989. Pierwszą i jedyną wówczas nauczycielką w naszym mieście była Maria Razmus. Nauczanie odbywało się w kilku miejscach w Samborze. Z biegiem lat z inicjatywy TKP założono sobotnią szkołę. Dzięki staraniom prezesów Grzegorza Banra i Mariana Wawrzyszyna w roku 2001 miejscowe władze zarejestrowały palcówkę oświatową, naszą polską sobotnią szkołę. Dyrektorem szkoły została Lila Luboniewicz. Od 2005 roku dyrektorem szkoły jest Krystyna Husarz. W szkole zaczęło pracować więcej nauczycieli, są zespoły artystyczne, lekcje języka polskiego, literatury, geografii, historii, muzyki i wiedzy o narodzie polskim.
Prezes Maria Ziembowicz opisała najważniejsze kierunki działalności TKPZL w Samborze. W latach 90. przy Towarzystwie założono harcerstwo, które działa do dziś. Samborzanie z Towarzystwa opiekują się cmentarzem, poświęcili się działalności charytatywnej. TKPZL wspiera polską działalność artystyczną, promocję kultury polskiej i tradycji polskiej w regionie. Co roku Polacy z Towarzystwa organizują akcję Światełko Pamięci na Każdym Polskim Grobie, zaś 1 listopada młodzież zapala znicze na opuszczonych polskich grobach. Dzięki wsparciu z Oświęcimia i Kostrzyna nad Odrą oraz Konsulatu Generalnego we Lwowie odnowiono polskie nagrobki. Ważną inicjatywą była renowacja pomnika nieznanego żołnierza na cmentarzu w Samborze. Od 13 listopada 2005 roku w Samborze jest Dom Polski.
Maria Ziembowicz wymieniła polskie organizacje, z którymi TKPZL w Samborze współpracuje: Stowarzyszenie Wspólnota Polska, Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie, Stowarzyszenie Wolność i Demokracja, Klub Samborzan z Oświęcimia i liczne samorządy miast i gmin w Polsce, które mają podpisaną umowę z Samborem. Należą do nich Kostrzyn nad Odrą, Oświęcim, Brwinów, Brzozów, Jasło, kongregacja kupiecka z Przemyśla.
Po obchodach w domu kultury goście i członkowie Towarzystwa spotkali się w Domu Polskim.
Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej zostało założone 19 lutego 1989.
Wojciech Jankowski
Tekst ukazał się w nr 11 (327) 15-27 czerwca 2019
Fot. Wojciech Jankowski
{gallery}gallery/2019/30-lecie_sambor{/gallery}
