We wrześniu br. w Bibliotece Narodowej Akademii Nauki im. Wasyla Stefanyka we Lwowie (dawne Ossolineum) odbyło się XXXIV Spotkanie Ossolińskie. Na pierwsze powakacyjne spotkanie zaproszono prezesa Trybunału Konstytucyjnego prof. Andrzeja Rzeplińskiego.
Było to kolejne spotkanie z udziałem prawnika. Tematem wykładu prof. Rzeplińskiego była niezależność sędziowska – temat niezwykle aktualny w realiach ukraińskich. Nieliczna grupa wysłuchała wykładu prezesa Trybunału Konstytucyjnego. Wśród słuchaczy większość stanowili ludzie dalecy od kwestii prawniczych, głównie bibliotekarze, muzealnicy i przedstawiciele społeczności polskiej we Lwowie. Prelekcja była dość skomplikowana dla nieobeznanych z zagadnieniem uczestników – duża szkoda, że na spotkaniu zabrakło lwowskich prawników.
Gościa przedstawił dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich Adolf Juzwenko. Prof. Andrzej Rzepliński mówił o obowiązujących w RP normach prawnych i o sędziach, jako grupie obywateli, którzy powinni nadzorować przestrzeganie tego prawa. „Jakie cechy musi mieć człowiek, który chce być sędzią?” – pytał prelegent.
Podczas wykładu profesor wyjaśniał zagadnienia związane z niezawisłością sądownictwa, podkreślał, że najlepsze prawo nie będzie gwarantowało demokracji i bezpieczeństwa obywateli bez odpowiednich instytucji, czyli sędziów. Poczucie bezpieczeństwa osobistego każdego obywatela jest możliwe tylko wtedy, gdy istnieje zaufanie do ludzi, którzy to prawo stosują – sędziów i sądów.
Rzepliński mówił o niezawisłości sądownictwa, które jest gwarantem rządów prawa i istnienia państwa prawa. Sędzia powinien być przykładem uczciwości i moralności, a władza sędziowska winna być niezawisłą, niezależną od innych czynników. Tylko taka władza sędziowska przekona społeczeństwo, że sprawiedliwości nie można kupić. Państwo, w którym każdy wyrok sądu można kupić lub wywrzeć na sędziów wpływ polityczny jest państwem źle rządzonym.
Jurij Smirnow
Tekst ukazał się w nr 17 (189) 17 – 30 września 2013
