W dniach 16-17 września 2022 roku odbyła się VII Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Stanisławów i Ziemia Stanisławowska. 360 lat wspólnej historii”. Ze względu na trwającą wojnę na Ukrainie wydarzenie miało format online. Podczas obrad prawie 40 naukowców z różnych miejscowości i uczelni Polski oraz Ukrainy analizowało wydarzenia historyczne, dyskutowało i wymieniało się opiniami.
„W tym szczególnym czasie chcemy pokazać, że żadna wojna, która teraz nas dzieli, nie potrafi zatrzymać kulturę, naukę, wykształconych ludzi, którzy niosą wiedzę, pewną misję i przekazują je przyszłym pokoleniom. Bardzo się cieszę, że koło ludzi interesujących się historią miasta i tych ziem się poszerza. Konferencja ma służyć temu, abyśmy się poznawali, gdyż tylko wtedy, kiedy się poznajemy i dyskutujemy ze sobą, nie będzie między nami żadnych podziałów” – powiedziała Maria Osidacz, dyrektor Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku.
W roku bieżącym mija 360 lat z momentu założenia przez Andrzeja Potockiego Stanisławowa, współczesnego Iwano-Frankiwska, toteż tegoroczna edycja Konferencji skupiła się na okresie 360 lat historii współistnienia wielu narodów i kultur w Stanisławowie i na Ziemi Stanisławowskiej.
„Mówiliśmy o 360-leciu Iwano-Frankiwska, pamiętając, że nie byłoby Iwano-Frankiwska bez Stanisławowa. Nie byłoby tego miasta bez wspólnego wysiłku Polaków, Ukraińców, Żydów, Niemców i jeszcze wielu przedstawicieli innych narodowości. Ta Konferencja uczy nas, jak korzystać z przeszłości, aby budować dobrą przyszłość. Rozmawiamy o tych lepszych momentach z historii i tych gorszych, ale wyłącznie po to, żeby nam się jeszcze lepiej współpracowało, żebyśmy się jeszcze lepiej rozumieli” – mówił prof. nadz. dr hab. Adam Ostanek z Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie.
W ciągu dwóch dni przedstawiane były tematy dotąd słabo lub w ogóle niezbadane. Relacje międzynarodowe, polityka, wojskowość, gospodarka, administracja, kultura, religia, osobliwości językowe – o tym rozmawiali polscy i ukraińscy naukowcy, historycy, krajoznawcy i badacze przeszłości.
„Wydaje mi się, że ta Konferencja pięknie się rozwija. To bardzo dobrze, że przychodzą młodzi ludzie, którzy zajmują się historią tego terenu. Obecni mieszkańcy Stanisławowa mają wielki sentyment do swego miasta, ale ci, którzy tam kiedyś mieszkali, też mają. To jest wzruszające, że mamy tak wielki sentyment do tego miasta, które rzeczywiście łączy ludzi, a nie dzieli. To jest największa zasługa tej Konferencji” – mówił prof. nadzw. dr hab. inż. Jerzy Hickiewicz z Pracowni Historycznej Stowarzyszenia Elektryków Polskich.
Ideą przewodnią inicjatywy jest promocja historii Iwano-Frankiwska i okolic oraz wyświetlanie wielonarodowości i wielokulturowości tych terenów od momentu założenia miasta w 1662 roku aż do końca XX wieku.
„To, co robimy, tworzy tę wspaniałą atmosferę, która wychowuje całe pokolenia ludzi, interesujących się historią nie tylko po to, żeby mieć wiedzę, ale, żeby wykorzystać nasze błędy i sukcesy historyczne dla rozbudowywania wzajemnych relacji. W trudnych warunkach wojny z Rosją Polacy i Ukraińcy pokazali się nie tylko jako partnerzy, ale jako bratnie narody. Ta bieda jeszcze raz zaświadczyła, że jeżeli jesteśmy razem, to zawsze będziemy mieli sukces” – powiedział prof. dr hab. Ihor Cependa, rektor Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stefanyka.
Efektem Konferencji po raz kolejny stanie się publikacja, zawierająca referaty przedstawiające badania prelegentów. Patrząc w przyszłość, organizatorzy planują rozpocząć prace, związane z powstaniem polsko-ukraińskiej monografii historii miasta. Również planowane są inicjatywy dla zachęcenia pracami badawczymi młodych naukowców, historyków i krajoznawców.
„Ważne jest to, żeby spotykać się i w dalszym ciągu dyskutować, usiłować stwarzać pewne warunki, które w tej atmosferze wojny, ale też oprócz wojny, pozwolą na kontynuowanie tej dobrej myśli, która wiąże się ze współpracą, poszukiwaniem wspólnych wartości i korzeni. Te dyskusje są czasem niełatwe, ale chcemy, żeby były owocne i żywe. Mamy odnajdywać wspólne ścieżki” – powiedział dr Mariusz Kardas z Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni.
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Stanisławów i Ziemia Stanisławowska” jest organizowana przez Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku, Przykarpacki Uniwersytet Narodowy im. Wasyla Stefanyka, Wojskową Akademię Techniczną w Warszawie oraz Akademię Marynarki Wojennej w Gdyni we współpracy z Biblioteką Naukową Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego. Projekt finansowany ze środków Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie.
Danuta Stefanko
