Maria Bryń i siostra Mateusza Trynda odznaczone medalami „Zasłużony dla Kultury Polskiej”

13 grudnia 2015 roku w Kolegiacie pw. św. Wawrzyńca w Żółkwi odbyło się uroczyste wręczenie medali Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP „Zasłużony dla Kultury Polskiej” dla Marii Bryń oraz siostry dominikanki Mateuszy Tryndy.

– Chcę to odznaczenie dedykować najstarszym naszym parafianom, tym wśród których dwadzieścia lat pracuję i dzięki którym to miejsce wróciło do życia. Wielu z nich przychodziło i prosiło, żeby wychowywać młode pokolenie w tradycji polskiej. Wam dedykuje to piękne odznaczenie – powiedziała s. Mateusza.

– To odznaczenie jest dla mnie bardzo ważne i radosne, za tyle lat mojej pracy. W kościele parafialnym w Żółkwi nie ma takiego kąta, gdzie bym nie pracowała – przyznała się 91-letnia Maria Bryń.

Dorota Janiszewska-Jakubiak, zastępca dyrektora departamentu Dziedzictwa Kulturowego w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP zaznaczyła, że pani Maria Bryń i s. Mateusza Trynda zrobiły ogromny wkład w tworzenie, upowszechnianie i ochronę kultury polskiej na Ziemi Żółkiewskiej.

– Pani Maria jest nieocenionym źródłem wiedzy, ponieważ pamięta jak świątynia wyglądała, znała jej wyposażenie. Była wielkim wsparciem dla konserwatorów zabytków, historyków sztuki, tych wszystkich ludzi i organizacji, które starały się pomóc w podnoszeniu z ruin kościoła św. Wawrzyńca – powiedziała Dorota Janiszewska-Jakubiak. – Natomiast siostry ze Zgromadzenia Św. Dominika i s. Mateusza nie tylko wspierają świątynię, parafian, a przede wszystkim dzieci, młodzież. To jest nauka języka polskiego i historii, wyjazdy do miejsc znaczących dla dziejów Polski.

S. Mateusza była poruszona gdy mówiła o niszczeniu zabytków w miejscowościach, gdzie zostaje coraz mniej Polaków. „Jest wiele pięknych miejsc historycznie ważnych dla kultury polskiej na Ukrainie. Niestety znajdują się one często w ruinie i nie wracają do życia, dlatego że nie znalazło się grona osób, które by w sercach przeniosły przez ciemność sowieckiego czasu tę tęsknotę za Polską, polskim językiem i kulturą”.

Gratulacje nagrodzonym złożyli również Iwona Kozłowska z Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, Marian Orlikowski, konsul RP we Lwowie, Michał Michalski, naczelnik wydziału ds. Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą, prof. Janusz Smaza z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, przedstawiciele TKPZL oddział w Żółkwi, a także dzieci, młodzież i parafianie.

Informacje o wyróżnionych:

Siostra Mateusza Katarzyna Trynda należy do Zgromadzenia Sióstr świętego Dominika od 1983 roku. Od 1995 roku pracuje w Żółkwi na Ukrainie. W latach 2005 – 2011 pełniła urząd przełożonej domu zakonnego, a od czasu zarejestrowania Delegatury Zgromadzenia Sióstr św. Dominika na Ukrainie jest jej przełożoną.

Siostra Mateusza stworzyła w Żółkwi bardzo ważne zaplecze dla prac konserwatorskich prowadzonych w kolegiacie p.w. św. Wawrzyńca. Dzięki czemu, od niemal dwudziestu lat, polscy specjaliści od konserwacji oraz studenci różnych wydziałów historii sztuki i konserwacji korzystają z doskonałej bazy logistycznej i przyjaznej przystani u sióstr dominikanek. Ponadto siostra Mateusza jest pierwszym dyrektorem Sobotniej Szkoły Języka Polskiego przy klasztorze sióstr dominikanek w Żółkwi (233 uczniów z Żółkwi, Lwowa i okolic). Uczniowie otrzymują wyróżnienia i nagrody w polskich konkursach, z sukcesem aplikują do stypendiów Rządu RP, przygotowują uroczystości patriotyczne, co budująco wpływa na miejscową społeczność polską.

Siostra organizuje parafianom objazdy historyczne do miejsc znaczących dla dziejów Polski. Jej pasją jest prowadzenie obozów językowych dla żółkiewskiej młodzieży. Przy klasztorze co roku organizowane są, przy wsparciu starszych uczniów i wolontariuszy z Polski, półkolonie dla dzieci. Ich tematyka nawiązuje do historii Rzeczypospolitej. Od lat siostra Mateusza inicjuje prace porządkowe na żółkiewskim cmentarzu, gdzie wraz z parafianami i uczniami Sobotniej Szkoły Języka Polskiego dba o polskie groby.

Dom zakonny w Żółkwi był współorganizatorem obchodów Roku Reymontowskiego, Roku Polskiego na Ukrainie oraz projektu współpracy transgranicznej Fundacji PAUCI. Siostra Mateusza publikowała w kwartalniku „Cracovia – Leopolis” ukazując zaangażowanie Zgromadzenia na Kresach.

Maria Bryń urodzona w Glińsku pod Żółkwią córka Tomasza i Katarzyny Wiatrowiczów. W rodzinnej wsi ukończyła sześć klas polskiej szkoły podstawowej. Ze względów bezpieczeństwa, rodzice oddali dziesięcioletnią córkę do sióstr szarytek w Żółkwi, za których rekomendacją znalazła później pracę jako salowa w miejscowym szpitalu. Tam przepracowała całe życie. Podejmowała wieloletnie starania o odzyskanie kolegiaty p.w. św. Wawrzyńca w Żółkwi. Została wybrana jako odpowiedzialna za sprzątanie tejże świątyni. Kościół i otaczająca go zieleń są pielęgnowane przez nią z ogromną starannością od przeszło dwóch dekad. Praca na rzecz żółkiewskiej świątyni jest w zasadzie jej działalnością charytatywną. W zgodnej opinii polskich historyków, konserwatorów sztuki i ekspertów pracujących przy renowacji kolegiaty, bez szczegółowych informacji uzyskanych od Pani Bryń na temat przedwojennego wyposażenia żółkiewskiej świątyni, przeprowadzenie epokowych prac konserwatorskich w kościele byłoby dużo trudniejsze. Pani Bryń aktywnie wspierała pracowników Fundacji Ochrony Zabytków, angażując się w zmywanie starych powłok malarskich i malowanie elementów ołtarzy bocznych. Od dwudziestu lat w okresie wakacyjnym Pani Bryń organizuje zaplecze techniczne dla przyjeżdżających z Polski studentów i konserwatorów. Ponadto osobiście udostępnia katedrę zwiedzającym, zawsze przyjaźnie witając gości z Polski.

Eugeniusz Sało

{youtube}nauiAK30hwg{/youtube}

{gallery}gallery/2015/zolkiew_odznaczenia{/gallery}

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

X