Olga Tokarczuk z literackim Noblem za 2018 rok oraz Peter Handke za 2019 – oto dwoje pisarzy, którzy zostali docenieni przez Akademię Szwedzką. Na tę chwilę przyszło nam czekać dwa lata. Wybór został nagrodzony głośnymi brawami publiczności zgromadzonej w sali Domu Giełdy w Sztokholmie.
W swoim uzasadnieniu Akademia Szwedzka napisała, że Olga Tokarczuk otrzymała Nobla za „narracyjną wyobraźnię, która wraz z encyklopedyczną pasją reprezentuje przekraczanie granic, jako formę życia”. W przypadku austriackiego pisarza Petera Handkego – „za wpływową pracę, która wraz z językową pomysłowością zgłębiła peryferie i specyficzność ludzkiego doświadczenia”.
Olga Tokarczuk urodziła się w 1962 roku w Sulechowie. Z wykształcenia jest psychologiem, po studiach pracowała jako psychoterapeutka w poradni zdrowia psychicznego w Wałbrzychu. Literacko debiutowała w 1979 roku w piśmie „Na przełaj”, w którym pod pseudonimem Natasza Borodin ukazały się jej pierwsze opowiadania. Jej debiut powieściowy to z kolei wydana w 1993 roku „Podróż ludzi Księgi”, dwa lata później ukazała się jej kolejna książka – „E.E.”. Ogromny sukces przyniosła trzecia powieść Tokarczuk pt. „Prawiek i inne czasy” (1996), za którą pisarka w 1997 roku otrzymała Paszport „Polityki”. W tym samym, 1997 roku otrzymała nagrodę Fundacji im. Kościelskich. Rok później w księgarniach pojawił się „Dom dzienny, dom nocny” – książka zainspirowana historią okolicy, gdzie pisarka mieszkała – Sudetami i wsią Nowa Ruda.
Inne książki Tokarczuk to m.in. „Gra na wielu bębenkach” (2001), esej „Lalka i perła” (2000), „Ostatnie historie” (2003), „Prowadź swój pług przez kości umarłych” (2009) – nominowana do nagrody Bookera 2019 – czy „Księgi Jakubowe” (2014), wyróżnione Nagrodą Literacką Nike. Za powieść „Bieguni” (2008) także otrzymała Nagrodę Nike, a także Międzynarodową Nagrodą Bookera (najważniejszą brytyjską nagrodą literacką), była też nominowana do amerykańskiej National Book Award. Tokarczuk jest jedną z najbardziej cenionych na świecie i najczęściej nagradzanych polskich pisarek. Jej książki zostały przetłumaczone na ponad dwadzieścia języków.
Ostatnio książka Tokarczuk to zbiór „Opowiadania bizarne” z 2018 roku. Kolejną ma być saga rozgrywająca się na Dolnym Śląsku, panorama historyczna na miarę wcześniejszych „Ksiąg Jakubowych”.
Olga Tokarczuk była wymieniana wśród kandydatów do Nobla od miesięcy. „Pisarka transgranicza i ważny demokratyczny głos we współczesnej Polsce” – określiła Tokarczuk gazeta „Sydsvenskan”, podkreślając, że Polka zasługuje na nagrodę. Podobnie największy szwedzkojęzyczny dziennik w Finlandii „Hufvudstadsbladet”, który napisał, że „przede wszystkim Polka Olga Tokarczuk powinna otrzymać Nobla”.
Z kolei szwedzki największy dziennik „Dagens Nyheter” w weekend poprzedzający ogłoszenie nagród Nobla opublikował obszerny wywiad z Tokarczuk, w którym pisarka opowiada o sytuacji politycznej w Polsce oraz wielokulturowej historii kraju.
Peter Handke to wybitny pisarz austriacki, laureat wielu prestiżowych nagród literackich, znany jest w Polsce z powieści „Krótki list na pożegnanie” (1975) i „Godzina prawdziwych uczuć. Leworęczna kobieta”(1980).
Urodził się 6 grudnia 1942 roku. Uczył się w seminarium duchownym, potem zaczął studiować prawo. Nie ukończył żadnego z tych wydziałów. Debiutował powieścią „Szarańcza” („Die Hornissen”) w 1966 roku. Jego twórczość od początku była ukierunkowana na wysublimowaną prowokację, a także zaangażowanie polityczne. W 2014 roku Austriak powiedział, że nagroda Nobla w dziedzinie literatury „powinna zostać w końcu zlikwidowana”. Według pisarza, daje ona literaturze jedynie chwilę uwagi i sześć stron w gazecie, jednak do czytania nie wnosi nic.
