W dniach 29 listopada – 2 grudnia 2018 roku w Iwano Frankiwsku (d. Stanisławowie) odbył się II etap IV Forum Młodych Polaków na Ukrainie.
Podczas Forum 40 liderów polskich środowisk – młodzież z 14 miejscowości Ukrainy – pracowało z doświadczonymi trenerami z Polski. Przeprowadzono kilka spotkań panelowych, na których młodzi ludzie dyskutowali o wielu aktualnych dla nich tematach. Na przykład, w drugim dniu Forum uczestnicy rozmawiali m.in. o postawie obywatelskiej Polaków na Ukrainie, roli i sposobie działania ambasadorów polskości w środowiskach lokalnych, a także poruszyli temat „Polak na Ukrainie – wczoraj, dzisiaj i jutro”.
Szczególnym był trzeci dzień Forum. Młodzież debatowała o „Roli młodych Polaków na Ukrainie”. Udział w debacie wzięli goście specjalni: posłowie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Komisja Łączności z Polakami za Granicą) na czele z przewodniczącą Anną Schmidt-Rodziewicz, senator RP Artur Warzocha – wiceprzewodniczący Senackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, konsul RP we Lwowie Rafał Kocot, a także przedstawiciele organizacji pozarządowych z Polski. Uczestnicy dyskutowali nad tezami, które dotykały ważnych spraw życia codziennego Polaków na Ukrainie. Mottem debaty było: „Jedno serce – dwie Ojczyzny”.
Przed rozpoczęciem debaty goście złożyli kwiaty i zapalili znicze pod pomnikiem w Czarnym Lesie, gdzie spoczywa kwiat polskiej inteligencji Stanisławowa.
Młodzież i goście zostali podzieleni na grupy, każda otrzymała kartkę z tezami. Po krótkim czasie uczestnicy debaty musieli zaprezentować wypowiedzi wobec swoich tez. „Być Polakiem na Ukrainie nie oznacza odrębności” lub „Bycie patriotą Ukrainy nie przeszkadza byciu patriotą Polski” – oto niektóre z nich.
W środowiskach młodych ludzi, którzy przyjechali na Forum, powstają bardzo ważne zagadnienia.
– Zależy nam na tym, kim jesteśmy, czyli na naszej tożsamości, a jesteśmy Polakami. I zależy nam na miejscu, gdzie się urodziliśmy. Ponieważ urodziliśmy się na Ukrainie, mamy dwie ojczyzny i jedno serce, więc mamy je powiększone, jesteśmy bogatsi – powiedziała prezes oddziału Związku Polaków na Ukrainie im. Adama Mickiewicza w Odessie Swietłana Zajcewa-Wełykodna.
– Rozmawialiśmy o kultywowaniu polskości i o tym, czy to kultywowanie oznacza też odrębność środowiska, w którym żyjemy. Doszliśmy do wniosku, że kultywowanie polskości wcale nie oznacza odrębności, ponieważ możemy zmieścić w swoim sercu miłość i do Ukrainy, i do Polski. To jest naszym dodatkowym atutem, możemy go wykorzystać, żeby rozwijać miejsce, gdzie mieszkamy, polepszać relacje, wykorzystać to w pracy społecznej. Na nasze inicjatywy reagują bardzo przyjaźnie – mówiła Natalia Kostuszewicz z Energodaru.
Przedstawiciele władz polskich oraz organizacji pozarządowych, uczestniczący w debatach, byli pod wrażeniem poziomu dyskusji, w której mieli okazję wziąć udział. Młodym patriotom w Polsce lub w innych państwach świata, jak mówią goście, warto uczyć się patriotyzmu od Polaków z Ukrainy.
– Ważne, żeby z jednej strony utrzymać więź z ojczyzną przodków, Polską, nie zapominając o tym, że drugą ojczyzną jest też Ukraina. Budować pomost między naszymi krajami. Uczyć młodych Polaków, którzy mieszkają na terytorium Polski, którzy też są wielkimi patriotami, ale nie tak bardzo cenią sobie Ojczyznę, Polskę, ponieważ mają ją na co dzień, jest na wyciągnięcie ręki. Tylko młode pokolenie jest w stanie wypracowywać nowe relacje między Polską a Ukrainą, między Polską a innymi krajami. Przełamać pewne tabu historyczne, przełamać trudne tematy, które są, o których trzeba pamiętać, bo są częścią i polskiej, i ukraińskiej historii, historii czasem bardzo trudnej, historii, z którą musimy żyć, ale też budować nowe relacje, budować przyszłość dla młodych pokoleń – mówiła Anna Schmidt-Rodziewicz, poseł na Sejm RP, przewodnicząca Sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą.
Artur Warzocha, senator RP, wiceprzewodniczący Senackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą uczestniczył w jednej z poprzednich edycji Forum Młodych Polaków na Ukrainie. Mówił, że zaawansowane prace, które są wynikiem tego, co tutaj się działo w ubiegłym roku, potwierdzają, że poszliśmy w dobrym kierunku. Zarówno jako Państwo Polskie, które wspiera te inicjatywy, ale też jako środowisko, które zainicjowało tego typu współpracę.
– Nowi ludzie przychodzą, bo chcą coś konkretnego zdziałać. Ludzie, którzy odnajdują w sobie polskie korzenie, albo są Polakami z urodzenia, są zachwyceni polskością, oszołomieni tą wiedzą, która do nich dotarła, że są potomkami wielowiekowej tradycji, kultury, szkolą się, uczą się języka polskiego, polskiej historii. A jednocześnie żyją jako prawdziwi ukraińscy patrioci, są lojalnymi obywatelami swojego Państwa, chcą zostać na Ukrainie, tutaj mieszkać, chcą działać, dobrze świadczyć o Polsce, a w Polsce, gdy do nas przyjadą, dobrze świadczą o Ukrainie. Takich właśnie kontaktów nam potrzeba, – podkreślił Artur Warzocha z Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. – Wiem, że organizacje polonijne w innych krajach też są zainteresowane tym, żeby organizować fora transgraniczne. Wymiana doświadczeń, przemyśleń, mówienie o problemach młodych Polaków między granicami. W Republice Czeskiej na Zaolziu mamy też bardzo liczną polską mniejszość narodową, która jest zainteresowana podjęciem współpracy, nawiązaniem kontaktów w ramach właśnie takiego Forum z młodzieżą polską, mieszkającą na Ukrainie – dodał Artur Warzocha.
– Aktywności, dedykowane środowiskom polskim, Polakom poza granicami kraju, zwłaszcza takie fora, wspiera Stowarzyszenie Wspólnota Polska. Niedawno, 11 listopada mieliśmy takie Forum młodzieży w Warszawie. Uczestniczyła młodzież z 16 krajów i dyskusje były podobne – mówi Zenka Bańkowska ze Stowarzyszenia Wspólnota Polska. – Jest to przestrzeń, gdzie sami młodzi mówią o tym, czego potrzebują, jak chcieliby się rozwijać, jakiego wsparcia potrzebują od innych, ale też co mogą dać z siebie. Młodzież skupia się na ważnych dla niej tematach. To mnie utwierdza w przekonaniu, że inicjatywa, którą zaczęliśmy realizować jako Wspólnota Polska, powinna być rozwijana i kontynuowana, – powiedziała Pani Bańkowska.
– W Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku, które wystąpiło inicjatorem IV i poprzednich edycji Forum Młodych Polaków na Ukrainie przy wsparciu Konsulatu Generalnego RP we Lwowie, Stowarzyszenia Wspólnota Polska w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą, są przekonani, że praca z młodzieżą powinna być jednym z priorytetowych kierunków działalności polskich organizacji na Ukrainie – podsumowała na zakończenie IV Forum Młodych Polaków dyrektor CKPiDE Maria Osidacz.
Włodzimierz Harmatiuk
Tekst ukazał się w nr 23-24 (315-316) 18 grudnia 2018 – 17 stycznia 2019
Fot. Leon Tyszczenko
{gallery}gallery/2018/4_forum_mlodych_polakow{/gallery}
