W dniach 14-17 maja w Krakowie odbywał się IV Festiwal Miłosza, który jest największym i najważniejszym festiwalem poetyckim w Polsce.
Program tegorocznego Festiwalu obfitował w najróżniejsze ścieżki tematyczne, wśród których znalazła się II Międzynarodowa Konferencja Haiku. Wydarzenia w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha przeniosły nas w świat tradycji haiku, z której czerpał Czesław Miłosz.
Haiku to najkrótsza forma poetycka, powstała w Japonii. Charakteryzuje się oszczędnością w wyrażaniu emocji, estetycznym i formalnym minimalizmem. W swej tradycyjnej postaci ma siedemnaście sylab i oddaje doświadczenie chwili, odnosi się do pór roku, do przyrody i ma charakter szkicu.
Czesław Miłosz przyczynił się do popularyzacji poezji haiku w Polsce, wydając w 1992 roku tomik Haiku. Przetłumaczył z angielskiego między innymi haiku japońskich mistrzów z XVII-XIX wieku oraz haiku współczesnych autorów amerykańskich i kanadyjskich.
W ramach tegorocznego Festiwalu Miłosza odbyła się II Międzynarodowa Konferencja Haiku, jednym z celów której było upowszechnienie wiedzy na temat twórczości haiku w Polsce oraz w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Wybór Polski na miejsce Konferencji nie był przypadkowy. Haiku w Polsce bardzo rozwinęło się w ostatnich latach. Polscy autorzy, pisząc po angielsku, zdobywają nagrody i wyróżnienia na najbardziej prestiżowych konkursach haiku na świecie. Ich haiku są wybierane do publikacji w wielu międzynarodowych magazynach internetowych, a także w międzynarodowych drukowanych antologiach. Polacy organizują ważne międzynarodowe konkursy haiku (Polish International Haiku Competition oraz European Quaterly Kukai), odbywa się cykliczny konkurs haiku po polsku – Konkurs Polskie Haiku. Powstaje coraz więcej antologii krajowych, działa Szkoła Haiku w Warszawie. II Konferencja nawiązuje tematycznie i jest kontynuacją prac pierwszej, która odbyła się w Krakowie w 2003 roku z inicjatywy pani Lidii Rozmus – polskiej autorki haiku, od lat mieszkającej w USA. Organizacja II Konferencji w Krakowie to również jej pomysł.
Przed Konferencją wydano antologię, zawierającą haiku wszystkich uczestników z krajów Europy a także z Australii, Japonii, Kanady, USA. Podczas Konferencji zostały wygłoszone odczyty oraz odbyło się czytanie haiku przez uczestników, dyskusje przy tak zwanych okrągłych stołach. Pierwszy odczyt był poświęcony Czesławowi Miłoszowi w kontekście jego tłumaczeń haiku. Dyskutowane były kwestie związane z obecnością i popularnością haiku w Europie środkowej i Wschodniej, występowaniem różnic między klasycznym i nowoczesnym haiku w krajach tego regionu oraz powiązaniami haiku z malarstwem, grafiką lub fotografią (haiga), lub prozą (haibun).
W ramach konferencji odbyła się również wystawa haig, zaprezentowanych przez Lidie Rozmus, która posługuje się malarską techniką sumi-e (malowanie tuszem), natomiast haigi fotograficzne zaprezentowały Dainius Dirgela z Litwy oraz Robert Kania i Tomasz Budziak z Polski.
Witalij Chomin
Tekst ukazał się w nr 10 (230) 29 maja – 15 czerwca 2015
