W Równem uczczono pamięć Anny Walentynowicz. 10 kwietnia w 14. rocznicę katastrofy smoleńskiej w murach regionalnego Muzeum Krajoznawczego zorganizowano prelekcję ku czci pamięci współzałożycielki polskiego niezależnego związku zawodowego „Solidarność” Anny Walentynowicz. Była wśród ofiar katastrofy smoleńskiej, w której zginęło 96 osób, wśród nich prezydent RP Lech Kaczyński z żoną Marią Kaczyńską.
– Nazywamy Annę Walentynowicz patronką relacji polsko-ukraińskich. Dla nas jest bohaterką dwóch narodów – i polskiego, i ukraińskiego. W Polsce zapisała się przede wszystkim jako niezłomna działaczka opozycji antykomunistycznej. Przecież była etniczną Ukrainką. Jej siostra do tego czasu mieszka w Sadowem koło Goszczy w rejonie rówieńskim. Tam też do dziś mieszka jej rodzina. Staramy się krzewić pamięć o tej bardzo mężnej kobiecie, aby jak najwięcej więcej ludzi w Ukrainie miało wiedzę i dumę, że mają takich rodaków – mówi Jarosław Kowalczuk, prezes Centrum Kulturalno-Edukacyjnego im. Tomasza Oskara Sosnowskiego, który inicjował spotkanie muzealne.
Na sali muzealnej nie było wolnych miejsc. Większość słuchaczy to młodzież szkolna i studencka. Według historyka Walentyny Daniliczewej, Anna Walentynowicz jest akurat taką postacią, która łączy dwa narody.
– Była wyjątkową kobietą bardzo mocnego ducha. Stała wśród tych, którzy mieli odwagę rzucić wyzwanie bardzo niebezpiecznemu systemowi totalitarnemu. O tym nie można zapominać. I warto, aby o swojej krajance wiedziano i pamiętano na Rówieńszczyżnie – dodaje Daniliczewa.
Dyrektor rówieńskiego regionalnego Muzeum Krajoznawczego Ołeksandr Bułyga podkreślił, że Anna Walentynowicz złożyła życie zawodowe i pokój swojej rodziny na ołtarzu walki o wolność, przeciwko systemowi sterowanemu z Moskwy.
– Jest to jeszcze jeden wątek, który sprawia, że Walentynowicz jest bardziej rozumiana a jej postać jest bliska młodzieży ukraińskiej, która dziś przeciwstawia się zbrodniczej agresji tejże Moskwy – dodaje Bułyga.
Na zakończenie prelekcji uczestnicy obejrzeli film poświęcony wystawie „Anna Walentynowicz – Bohaterka Dwóch Narodów”.
Przypomnę, Anna Walentynowicz była jedną z czołowych opozycjonistów komunistycznego reżimu w PRL-u, współzałożycielką NSZZ Solidarność. Należała do tych, którzy prostowali polską drogę do wolności. Anna Walentynowicz (z domu Lubczyk) urodziła się w 1929 roku w powiecie rówieńskim w wiosce Sienne (dziś Sadowe). W 1943 roku Anna wraz z rodziną, u której pracowała jako służąca, wyjechała do Warszawy. Po kilku latach przeprowadziła się do Gdańska i przez następne trzydzieści lat pracowała jako spawacz w stoczni. Za swoją antykomunistyczną postawę została zwolniona z pracy pięć miesięcy przed przejściem na emeryturę. Niedługo po Walentynowicz zwolniono z pracy także innego pracownika stoczni, Lecha Wałęsę. Stało się to powodem rozpoczęcia strajku, podczas którego powstał niezależny związek zawodowy „Solidarność”. Niebawem związek rozrósł się do szerokiego ruchu społeczno-politycznego, który decydująco wpłynął na walkę narodu polskiego z reżimem komunistycznym, zaś Lech Wałęsa został prezydentem Polski. Anna Walentynowicz zginęła 10 kwietnia 2010 roku w katastrofie lotniczej w Smoleńsku wraz z prezydentem Lechem Kaczyńskim. Miała 80 lat.
Andrzej Końko
Tekst ukazał się w nr 7 (443), 16 – 29 kwietnia 2024
Andrzej Końko
Andrzej Końko. Lubię dziennikarstwo bo z jednej strony informuje, a także potrafi inspirować. Od 20 lat pracuję dla mediów ukraińskich i polskich.
