Dynia – królowa jesieni fot, z archiwum autorki

Dynia – królowa jesieni

Dynia jest warzywem, na które sezon przychodzi jesienią. To nie tylko bogactwo witamin i mikroelementów, ale również doskonały smak, który warto wypróbować. Dynia jest stosunkowo mało kaloryczna bardzo sycąca i posiada dużo błonnika. Dynia to niepozorne warzywo, które powinno zagościć w każdym domu. A więc bierzmy się do roboty, niech każdy z was znajdzie coś smacznego dla siebie.

ZAPIEKANKA Z DYNI

Składniki:

300 g dyni
400 g twarogu
3 jajka
1/2 łyżeczki soli
2 łyżki cukru (albo do smaku)
2 łyżki śmietany
1 łyżeczka cukru waniliowego
100 g grysiku
1 łyżka oleju
1 łyżeczka proszku do pieczenia.

Wykonanie:

Umytą, obraną dynię zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Do sera dodać jajka, sól, cukier, śmietanę i blenderem wymieszać na pulchną masę, dodać proszek do pieczenia, wanilię wymieszać, dodać startą dynię i grysik. Delikatnie wymieszać i przełożyć masę do naczynia, wysmarowanego tłuszczem i posypanego grysikiem. Piec w 180° C 40–45 minut.

ZAPIEKANKA Z DYNI

Umytą dynię poobierać, pokroić w nieduże prostokąty. 1 szklankę ryżu przemyć, zalać wodą, gdy zakipi gotować 10 minut. Formę posmarować tłuszczem i ułożyć warstwę pokrojonej dyni, posypać 1 łyżką cukru, rodzynkami i pestkami słonecznika, następnie posypać przecedzonym ryżem, znów posypać cukrem, rodzynkami i pestkami słonecznika. Należy zrobić polewę z 5 jaj, 1 szklanki cukru, 1 łyżeczki cukru waniliowego, szczypty soli, 3–4 łyżki oleju, dobrze wymieszać i dodać 170 ml mleka letniego, wymieszać i całość zalać. Piec w 180° C 45 minut.

PASZTET Z DYNI

Składniki:

400 g dyni po oczyszczeniu
70 g żółtego sera
50g marchewki
po 1/2 papryki czerwonej, zielonej i żółtej,
1 mała cebula
2 łyżki oleju
2 duże jajka
50 g grysiku
1 płaska łyżeczka soli
1/2 łyżeczki słodkiej papryki i szczypta ostrej papryki.

Wykonanie:

Dynię, ser żółty i marchewkę zetrzeć na tarce o dużych oczkach. Papryki pokroić w drobną kostkę, cebulę też drobno pokroić i podsmażyć na oleju. Następnie dodać jajka, grysik, doprawić solą i paprykami. Wszystko dokładnie wymieszać i wyłożyć do keksówki (formę posmarować olejem i wyłożyć przez środek pasek papieru do pieczenia), wyrównać. Piec w 180° C 75 minut, do zarumienienia wierzchu.

KOPYTKA Z DYNIĄ

Dzięki dodaniu dyni do kopytek stają się one lżejsze i zdrowsze od klasycznej wersji. Można je jeść same, polane masłem, posypane serem lub podać do gulaszu.

Składniki:

400 g puree z dyni
400 g obranych ziemniaków
150 g mąki
2 łyżki mąki ziemniaczanej
2 łyżki tartego parmezanu
2 żółtka
szczypta gałki muszkatołowej
1 l mleka.

Wykonanie:

Ziemniaki ugotować do miękkości, odcedzić, zimne zmielić (lub gorące przecisnąć przez praskę). W misce wymieszać, pure z dyni, rozbełtane żółtka, parmezan i mąkę ziemniaczaną. Dodać 2/3 zawartości mąki, wymieszać, gdyby ciasto było zbyt rzadkie dosypać resztę mąki. Z ciasta uformować wałeczki i pokroić na 2 cm kawałki. W zagotowanym mleku, lekko pyrkającym gotujemy partiami kopytka.

Dyniowe smarowidło. Czym byłaby jesień bez dyniowego smarowidła. Proponuję pastę dyniowo-pietruszkową pyszną i naturalną.

Składniki:

1 szklanka pure z dyni
1 łyżka masła
1 cebula
2 łyżki oliwy
2 łyżki posiekanej pietruszki
1 łyżka majonezu
2 łyżeczki musztardy
sok z cytryny
sól
pieprz do smaku.

Wykonanie:

Umytą dynię, obrać, pokroić w półksiężyce i upiec w 180°C 25 minut, aż będzie miękka. Cebulę pokroić w kostkę i zeszklić na maśle. Wszystkie składniki połączyć razem, zmiksować, doprawić według smaku.

NALEŚNIKI Z DYNI

Składniki:

1 szklanka wody
1 szklanka mąki
1/2 szklanka zmiksowanej dyni
1 jajko
1/2 łyżeczki sody
szczypta soli
tłuszcz do smażenia.

Wykonanie:

Dynię umyć, obrać, pokroić w mniejsze kawałki, posypać lekko gałką muszkatołową i upiec w 180°C 30 minut, a potem zblendować. Wszystkie składniki połączyć, dobrze wymieszać i piec naleśniki na rozgrzanej patelni. Na upieczone naleśniki nałożyć dżem i złożyć we dwoje.

PLACKI Z DYNI

Składniki:

200 g drobno startej dyni
100 ml jogurtu naturalnego
2 małe jajka
3 łyżki cukru
150 g mąki
1 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
olej do smażenia.

Wykonanie:

Do startej dyni dodać jogurt, jajka oraz cukier i dokładnie wymieszać, połączyć z mąką, wymieszaną z proszkiem do pieczenia. Delikatnie i niedługo mieszać wszystkie składniki. Na rogrzaną, posmarowaną olejem patelnię nakładać po 2 łyżki ciasta. Smażyć na niewielkim ogniu z obu stron do zarumienienia.

Ciasto dyniowe z kawałkami czekolady pyszne, ucierane ciasto z dynią, miękkie i wilgotne.

Składniki:

1, 5 szklanki mąki
1 szklanka gęstego pure z dyni
1/3 szklanki oleju
1/3 szklanki kwaśnej śmietany lub jogurtu naturalnego
1 płaska łyżeczka cynamonu
1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia
1 łyżeczka sody oczyszczonej
1 jajko
1/3 łyżeczki soli
50 g czekolady.

Wykonanie:

Umytą, oczyszczoną dynię upiec w 180°C 30 minut, aż będzie miękka i zblendować. W misce połączyć wszystkie składniki i zmiksować na jednolite ciasto. Czekoladę posiekać na małe kawałki i połączyć z ciastem, wymieszać łyżką. Wyłożyć do keksówki 21×9 cm, wyrównać. Piec w 180°C 45 minut do suchego patyczka.

SERNIK DYNIOWY

Składniki na spód:

250 g herbatników
80 g masła
1 łyżeczka przyprawy do piernika.

Na masę serową:

1 kg sera
3 jajka
2 żółtka
3 łyżki mąki ziemniaczanej
1 łyżka mąki pszennej
200 g cukru
2 łyżeczki przyprawy do piernika
1 łyżka soku z cytryny
450 g zmiksowanego miąższu dyni.

Wykonanie:

Dynię umytą, oczyszczoną, pokroić i upiec w 180°C 30 minut, do miękkości. Masło roztopić i wymieszać z pokruszonymi herbatnikami, dodać przyprawę do piernika. Dno blaszki wyłożyć papierem do pieczenia i ugnieść masę herbatnikową, a następnie włożyć do lodówki. Wszystkie składniki na masę sernikową zmiksować i przełożyć na schłodzony spód z herbatników. Wyrównać i piec w 160°C 1,5 godziny. Wierzch sernika udekorować dowolnie.

DŻEM Z DYNI Z GALARETKĄ

Składniki:

2,5 kg dyni
2 galaretki pomarańczowe
0,5 kg cukru
kilka kropel aromatu pomarańczowego
3 łyżeczki kwasku cytrynowego.

Wykonanie:

Umytą, obraną dynię pokroić w kostkę zasypać cukrem i gotować 2 godziny. Odlać 3 szklanki powstałego soku i odstawić wszystko do następnego dnia. Drugiego dnia dynię gotować ponownie 2 godziny. W odlanym, zagotowanym soku rozpuścić galaretki i dodać ich razem z pozostałymi składnikami do dyni. Wszystko razem zagotować i gorącym dżemem napełnić sterylizowane słoiczki. Szczelnie zakręcić i pasteryzować 15 minut. Gotowe przykryć kocykiem do pełnego wystygnięcia.

Pragnę również zaproponować państwu na tę porę roku odpornościowy syrop z buraka i sok z pigwy, jako naturalny lek na przeziębienie. Spożywane regularnie zapewnią nam świetną barierę przed wirusami i infekcjami.

SYROP Z BURAKA

Składniki:

600 g buraków
2 łyżki miodu (np.gryczanego).

Wykonanie:

Umyte, obrane buraki należy pokroić w drobną kostkę (ja ścieram na tarku) i zalać miodem. Dobrze wymieszać całą zawartość i włożyć do lodówki na 48 godzin. Całość przecedzić. Otrzymany syrop przechowywać w lodówce, dobry do spożycia przez dwa tygodnie. Wystarczy spożywać dwie łyżki dziennie.

SOK Z PIGWY

Wspaniałym przepisem aby sok był pyszny i wytrzymał całą zimę to metoda „pół na pół”,  to znaczy: na 0,5 kg owoców trzeba dodać 0,5 kg cukru. Owoce należy umyć, oczyścić, pokroić na ćwiartki, usunąć pestki i zetrzeć na tarce o dużych oczkach. Układać owoce do słoika na przemian z warstwą cukru, przykryć gazą i odstawić na tydzień. Kiedy owoce puszczą sok, zlać go do garnka, dodać kilka goździków i zagotować. Gorący sok przelać do sterylizowanych słoiczków lub flaszek i pasteryzować 10 minut. Przechowywać w ciemnym, chłodnym miejscu.

ŻYCZĘ PAŃSTWU DUŻO ZDROWIA I ZAPAŁU DO GOTOWANIA. SMACZNEGO!!!

Jadwiga Sabadasz

Tekst ukazał się w nr 21 (433), 17 – 29 listopada 2023

X