1 września 1939 roku wojska niemieckie bez wypowiedzenia wojny przekroczyły o świcie na prawie całej długości granice Rzeczypospolitej, rozpoczynając tym samym pierwszą kampanię II wojny światowej.
Zgodnie z tradycją poranne obchody na Westerplatte rozpoczęły się dźwiękiem syren alarmowych, tuż przed 4:45, bowiem o tej godzinie 1 września 1939 r. nastąpił niemiecki atak na polską Wojskową Składnicę Tranzytową, ulokowaną na gdańskim półwyspie. W uroczystościach wziął udział m. in. prezydent RP Andrzej Duda i minister Obrony Narodowej RP Mariusz Błaszczak.
– Kolejne pokolenie młodych Polaków pochyla dziś głowy nad pamięcią tych, którzy polegli, nad pamięcią niezwykłego bohaterstwa i oddania Ojczyźnie. To jest właśnie największa godność Westerplatte i westerplatczyków. To jest największa godność obrońców Wybrzeża i żołnierzy, którzy nie szczędząc sił i krwi, bronili Rzeczypospolitej – mówił prezydent Andrzej Duda.
Na Westerplatte oddziały polskie pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego do 7 września 1939 broniły placówki przed atakami wroga z morza, lądu i powietrza. Według rożnych źródeł gdy wybuchły walki, na półwyspie przebywało 210-240 Polaków. Poległo 15 polskich żołnierzy, około 30 zostało rannych. Liczbę zabitych po stronie niemieckiej szacuje się na 50 żołnierzy, rannych – na około 120.
Symbolem cywilnych ofiar początku wojny stał się też Wieluń, w 1939 roku leżący nieopodal granicy z III Rzeszą Niemiecką. Liczba ofiar niemieckiego nalotu na Wieluń jest rozbieżna. Instytut Pamięci Narodowej potwierdził w śledztwie śmierć co najmniej 127 osób. Prokuratorzy IPN nie wykluczyli jednocześnie, że ofiar mogło być nawet kilkaset. Podawana często liczba 1200 osób, które poniosły śmierć, może według badaczy dotyczyć ofiar z całego powiatu wieluńskiego z tego okresu.
Była to największa wojna światowa w historii, trwająca od 1 września 1939 roku do 2 września 1945 roku, a w Europie do 8 maja 1945 roku. Działania wojenne objęły prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. W wojnie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln z bronią w ręku. Według różnych szacunków zginęło w niej 50–78 mln ludzi. Wśród ofiar było prawie 6 mln Polaków.
źródło: na podstawie prezydent.pl i senat.gov.pl
