W ramach projektu szkolenia wojskowych struktur na Ukrainie polscy instruktorzy medycyny wojskowej przez kilka dni kwietnia nauczali ukraińskich wojskowych w warunkach pola walki na poligonie pod Kijowem. Grupie wolontariuszy z fundacji partnerstwa polsko-ukraińskiego przy Polsko-Ukraińskiej Izbie Gospodarczej wypadła misja uczestniczenia w szkoleniach.
Na szkolenia obrońców Ukrainy do Kijowa przybył Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej (ZPHM). Polscy koledzy podzielili się teoretycznymi i praktycznymi umiejętnościami według protokołu M.A.R.C.H. – jest to skrót, w którym każda litera odpowiada za konkretne działania na polu walki. Taki algorytm opracowali polscy instruktorzy i przekazywali go ukraińskim wojskowym. Nie jest to pierwsza wizyta polskich specjalistów. Przywieźli ze sobą wyposażenie i urządzenia, jak manekiny treningowe, w celu wypracowania umiejętności okazywania różnorodnej pomocy: przy różnego rodzaju ranach z utratą znacznej ilości krwi, tamponowania ran, reanimacji sercowo-naczyniowej na polu walki w różnych warunkach. Ogółem kurs trwał cztery dni, a jego uczestnicy otrzymali certyfikaty ukończenia praktycznego szkolenia.
W celu bardziej dokładnego zrozumienia przebiegu szkoleń, pracowano zgodnie z określonym algorytmem. Wojskowi lekarze uczyli się okazywania pomocy w określonej kolejności, gdzie najpierw idą najobszerniejsze zranienia z dużą utratą krwi (przeważnie arterialne). Następnie sprawdzany jest stan dróg oddechowych i zapewnia się możliwość oddychania rannego. Według kolejnych punktów, medyk ogląda rannego, aby upewnić się czy nie ma innych ran (złamania, uszkodzenia mechaniczne, kontuzje). Jako ostatnia występuje zapobieganie i zabezpieczenie rannego przed hipotermią. Przez znaczną utratę krwi ranny przestaje prawidłowo regulować temperaturę ciała i następuje zgon przez wyziębienie. To w skrócie nazywa się „protokołem M.A.R.C.H.”, stosowanym podczas okazywania pomocy rannemu na polu walki.
Cenimy sobie wielce program szkoleń polskich instruktorów. Zespół ZPHM powstał z lekarzy, paramedyków i sióstr medycznych, gotowych do niesienia pomocy polskim obywatelom na całym świecie. Jego powstanie ogłosił w lutym 2022 r. roku Minister kancelarii premiera RP Michał Dworczyk. Celem jest nadanie pomocy i ewakuacja obywateli polskich, którzy ucierpieli w wyniku sytuacji nadzwyczajnej czy katastrofy oraz zapewnienie pomocy medycznej przy transporcie ich i ich rodzin do kraju. Zespół ZPHM ma również za zadanie wspieranie służ ratunkowych innych państw w operacjach ratunkowych, odbywających się na ich terenie. Obecnie zespół wybrał nas – w warunkach wojny na Ukrainie.
W ciągu tych czterech dni intensywnych zajęć nabyliśmy nowe doświadczenia Nie tylko w dziedzinie medycyny wojskowej, ale i nadania pierwszej pomocy rannej osobie cywilnej, co niestety jest niezwykle aktualne w obecnym wojennym czasie.
Anna Stożko
Tekst ukazał się w nr 7 (419), 14 – 27 kwietnia 2022
