W dniach 26 – 28 września w Jaremczu, znanym kurorcie położonym w Karpatach Wschodnich, odbyły się VII Polsko-Ukraińskie Spotkania. W Spotkaniach, jak co roku, wzięli udział przedstawiciele polskich i ukraińskich środowisk akademickich, przedstawiciele służb dyplomatycznych obu krajów, organów samorządowych, politolodzy, publicyści oraz eksperci z innych dziedzin.
Wspólnym mianownikiem wszystkich uczestników konferencji była doskonała znajomość stosunków pomiędzy Polską i Ukrainą, pozwalająca na dokonanie rzetelnej oceny minionego roku i określenia prognozy na przyszłość. Szczególne miejsce zajmowało zdefiniowanie szans i zagrożeń oraz przedstawienie możliwych wizji rozwoju sytuacji.
Po raz pierwszy dyskusje odbywały się w stanie wojny na wschodzie Ukrainy, co odcisnęło mocne piętno w dyskusjach. Nie ograniczano się do stosunków pomiędzy obu państwami, ale analizowano je na tle szerszego międzynarodowego kontekstu, a także sytuacji wewnętrznej na Ukrainie i w Polsce. Odbyło się sześć paneli dyskusyjnych. Podczas obrad zostały poruszone przede wszystkim sprawy dialogu międzyrządowego w nowych realiach geopolitycznych. Dyskutowano też o nowych wyzwaniach dla Polski i Ukrainy w dziedzinie bezpieczeństwa, o polsko-ukraińskiej współpracy gospodarczej na obecnym etapie. Jeden z paneli był poświęcony składnikom polsko-ukraińskiej współpracy humanitarnej. Odbyła się także dyskusja, podczas której poruszono sprawy wpływu przeszłości na współczesne relacje obydwu narodów.
W roku bieżącym udział w Spotkaniach wzięło ponad stu uczestników. Na konferencję przybyli polscy dyplomaci z ambasadorem RP w Kijowie Henrykiem Litwinem na czele oraz pełniący obowiązki ambasadora Ukrainy w Polsce Władysław Kaniewski. Uczestników obrad przywitał szef administracji obwodu iwanofrankiwskiego Oleh Honczaruk. Przybyła też z Polski delegacja województwa przykarpackiego. Jak zawsze żywy udział w Spotkaniach brali przedstawiciele Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Przykarpackiego z jego dyrektorem Janem Malickim.
W trakcie obrad zaprezentowano projekty polsko – ukraińskiego Klubu Galicyjskiego oraz dokonano prezentacji Polsko-Ukraińskiej Fundacji Przedsiębiorczości. Odbył się również pokaz przygotowanego przez redakcję Kuriera Galicyjskiego filmu poświęconemu wydarzeniom na Majdanie oraz wystawę fotogramów polskich dziennikarzy przebywających podczas Rewolucji Godności w Kijowie. Redakcja KG zaprezentowała też krótki film poświęcony odbudowie dawnego obserwatorium astronomicznego na górze Pop Iwan w Czarnohorze.
Polsko–Ukraińskie Spotkania w Jaremczu mają już swoją historię. Idea, która narodziła się przed siedmiu laty z inicjatywy Ihora Cependy, dziś rektora Uniwersytetu Przykarpackiego im. Wasyla Stefanyka w Iwano-Frankiwsku i Mirosława Rowickiego, redaktora naczelnego „Kuriera Galicyjskiego” zyskała swoje stałe miejsce w kalendarzu spotkań, na których omawiany jest stan stosunków polsko-ukraińskich. Jest miejscem gdzie powstają wizje dalszej współpracy, a także miejscem, z którego wysyłane są sygnały o możliwych zagrożeniach na tym polu. Wspólna inicjatywa Narodowego Uniwersytetu Przykarpackiego i redakcji gazety „Kurier Galicyjski”, zgromadziła wokół siebie prężne środowisko intelektualne obydwu krajów. „Politycy potrzebują wsparcia intelektualnego” – zaznaczył w swoim wystąpieniu Rafał Dzięciołowski z Fundacji „Wolność i Demokracja”, która dzięki wsparciu polskiego MSZ jest jednym z partnerów Polsko-Ukraińskich Spotkań w Jaremczu.
Zdaniem historyka ze Lwowa Wasyla Rasewycza z obu stron potrzebna jest dekonstrukcja mitów i stereotypów. „Najwyższa pora rozpocząć dyskusję ze społeczeństwami obu państw. Jest to jeden z bardzo ważnych elementów pojednania i współpracy. Publiczna historia to nasza przyszłość” – powiedział Rasewycz.
Po konferencji, uczestnicy spotkania zapoznali się z karpackimi ośrodkami turystycznymi na terenie rejonu kosowskiego, a polsko-ukraińska grupa ekspertów oraz dyplomaci z Polski i Ukrainy dokonali wejścia na szczyt Pop Iwan (2022 m n.p.m.) w Czarnohorze, gdzie od dwóch lat trwają wspólne prace zmierzające do odbudowy obserwatorium astronomicznego. W drodze powrotnej polska delegacja zapoznała się z działalnością Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku (d. Stanisławowie).
O problemach poruszanych podczas VII Spotkania Polsko-Ukraińskiego w Jaremczu zapoznamy naszych czytelników w kolejnych numerach Kuriera Galicyjskiego.
Konstanty Czawaga
Tekst ukazał się w nr 18 (214) 30 września-16 października 2014
