Wszystkich świętych, czyli właściwie Święto Wszystkich Świętych, bo po łacinie – Festum Omnium Sanctorum, jest bardzo starym świętem Kościoła katolickiego, które początkowo dotyczyło nie świętych, a tylko męczenników za wiarę i obchodzone było nie 1 listopada, a 1 maja.
Z historii powstania Święta Wszystkich Świętych
W roku 609 cesarz rzymski Fokas przekazał papieżowi Bonifacemu IV wspaniałą świątynię, stojącą w Rzymie na Polu Marsowym – Panteon, zbudowany przez cesarza Hadriana w roku 125. Świątynię gromadzącą wszystkich pogańskich bogów, jakie kiedykolwiek czczone były w Cesarstwie Rzymskim. Papież rozkazał opróżnić Panteon z posągów pogańskich bóstw i przenieść do niego relikwie męczenników chrześcijańskich. Po czym Panteon został wyświęcony na kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Męczenników. Wszystkich męczenników. Tych znanych i tych, których męczeństwo nie zostało nigdzie opisane. Papież ustanowił też święto wszystkich męczenników za wiarę, które miało być obchodzone 1 maja.
W roku 731 papież Grzegorz III przeniósł to święto na dzień 1 listopada. W roku 837 papież Grzegorz IV rozszerzył zakres święta, które miało teraz obejmować nie tylko męczenników, ale wszystkich świętych Kościoła. Tych znanych nam i tych nieznanych. Taka jest historia powstania święta Wszystkich Świętych obchodzonego 1 listopada.
Zaduszki
Święto Wszystkich Świętych nie ma nic wspólnego ze świętem tak zwanych Zaduszek, obchodzonym 2 listopada. Święto Zaduszek powstało dopiero w roku 998, a więc w 161 lat po święcie Wszystkich Świętych!
Do powstania Zaduszek przyczynił się opat słynnego opactwa w Cluny we francuskiej Akwitanii, święty Odilon z Cluny (fresk J. H. Rosena, przedstawiający pogrzeb świętego Odilona, możecie Państwo podziwiać w katedrze ormiańskiej we Lwowie). Święto pomyślane było, jako święto wspominania wszystkich zmarłych, którzy za życia wyznawali naukę Jezusa Chrystusa. Święto miało być obchodzone na drugi dzień po święcie Wszystkich Świętych.
Święty opat propagował Zaduszki, jako przeciwwagę dla pogańskich obchodów święta zmarłych. Skoro inicjatorem takiego święta był Francuz, można się domyślać, że w czasie jego życia Francja borykała się wciąż jeszcze z objawami dawnych kultów pogańskich. To Francja, która nominalnie przyjęła chrzest w roku 498. – A Polska? Polska przyjęła chrzest niby to w roku 966, ale to była tylko data umowna. Chrystianizacja była procesem powolnym, postępowała z oporami, a nawet dramatycznymi przerwami, kiedy to dochodziło do rozruchów, powstań, rzezi nowo ochrzczonych i ich księży. Proces chrystianizacji Polski trwał około trzystu lat, a z pozostałościami pogaństwa Kościół walczył w Polsce bodaj aż do XVII wieku!
Ktoś, jak my, wychowany od niemowlęcia w środowisku przepojonym religią katolicką może się dziwić oporowi, jaki stawiali poganie przeciwko próbom narzucenia im nowej religii. Bo nie czarujmy się. Ta religia w większości przypadków była narzucana. Często przy pomocy siły.
Kiedyś, bo ja wiem, czy nie oświecił mnie, pewien Chińczyk. Chińczyk nie mógł zrozumieć, jak można wyznawać tak obrzydliwą religię, jak nasza. OBRZYDLIWĄ???!!! – Zdziwiłem się, kompletnie zaskoczony. – No obrzydliwą – upierał się Chińczyk. – Modlicie się do trupa, wiszącego na jakichś belkach, a w dodatku pijecie krew tego trupa i jecie jego ciało…
Po szoku, jaki przeszedłem, doszedłem do wniosku, że nie każdy może zachwycić się naszą religią, jeśli jej zasad nie pozna dość dokładnie. Byłby to powód owego silnego oporu przeciwko chrześcijaństwu? Może, ale tylko jako jeden z wielu.
