Dwie dzwonnice Po lewej stronie od dawnej kolegiaty stanisławowskiej, obecnie Muzeum Sztuki Przykarpacia, stoi wspaniała barokowa dzwonnica. Wzniesiono ją w 1744 roku, rozebrano w 1960 i ponownie wystawiono w 2001 roku. Tuż za nią stoi jeszcze jedna – znacznie mniejsza, skromniejsza, żelbetowa. Powstaje pytanie – po co przy jednej świątyni dwie dzwonnice? Blisko kolegiaty podczas […]
Wiosna Ludów w Stanisławowie. Część 2
Po rozpuszczeniu Gwardii Narodowej odbyła się zmiana władzy. Zwolniony został burmistrz Szczurowski i starosta okręgowy Festenburg. Tego ostatniego zamienił stryjski komisarz Neisser. Mieszczanina Bohusiewicza, który przekazał 700 złotych na mundury dla Gwardii i gorąco ją popierał, uwięziono. Jednak po paru dniach został zwolniony. Ale pomimo tych represji rewolucja w Stanisławowie trwała nadal. Na celowniku armat […]
Legendy starego Stanisławowa. Część 41
Hryć pierwszy! Mijał trzydziesty któryś tam rok. Na stadionie Kasy Oszczędności (ob. „Ruchu”) Ukraiński Związek Sportowy zorganizował zawody kolarzy. Zawodnicy stanęli na starcie, sędzia dał sygnał i wyścig się rozpoczął. Zwycięzca wyłonił się bardzo szybko. Został nim doświadczony rowerzysta z Jamnicy Hryć Jakimeczko. I oto, gdy wymarzona meta była już blisko, stał się przykry wypadek […]
Legendy starego Stanisławowa. Część 40
Hałan Kiedyś jednym z najbardziej znanych pisarzy Zachodniej Ukrainy był Jarosław Hałan. Pod koniec lat 40. przyjechał do Stanisławowa na spotkanie z czytelnikami. Wieczór autorski miał miejsce w dzisiejszej jadalni przy dzisiejszej ul. Strzelców Siczowych 24 (nieoficjalnie zwanej „Bombaj”). W tamtych czasach było to nie lada wydarzenie i bilety na imprezę rozeszły się natychmiast. W […]
Figurki z Pacykowa
Mało kto obecnie, oprócz wąskiego grona historyków sztuki czy kolekcjonerów, wie o istnieniu niegdyś Fabryki Fajansu i Porcelany w Pacykowie. Teraz ta miejscowość nazywa się Pidlissia i leży opodal Iwano-Frankiwska. Wyroby tej fabryki w pierwszej połowie XX wieku były popularne w całej Europie. Zetrzyjmy wspólnie kurz zapomnienia z tych kart historii i powędrujmy w świat […]
Wiosna Ludów w Stanisławowie. Część 1
W latach 1848-1849 przez państwa europejskie przetoczyła się fala rewolucji. Później historycy nazwą ten okres Wiosną Ludów. W jednych państwach ruchy kończyły się wielotysięcznymi manifestacjami, w innych – zaciętymi walkami na ulicach. W Stanisławowie też było gorąco. Powiew wolności 13 marca olbrzymi tłum wyszedł na ulice Wiednia z żądaniem dymisji kanclerza Metternicha, obejmującego swe stanowisko […]
Seria pocztówek pana Königa
Historia powstania tego artykułu zaczęła się od jednego błędu krajoznawczego. Chyba nawet nie błędu, a nieścisłości. W swej książce „Szkice starego Stanisławowa” Mychajło Hołowatyj napisał: „1899 rok. Po raz pierwszy w historii miasta ukazuje się komplet pocztówek z widokami miasta, liczący 34 wątki. Prasa w czerwcu z zachwytem pisze, że Stanisławów pod tym względem staje […]
Miasto mojego dzieciństwa. Część 7
Okupacja niemiecka Dziś drukujemy ostatni odcinek wspomnień Wołodymyra Barana o wydarzeniach w Stanisławowie z czasów wojny. Miasto zostało wyzwolone 27 lipca 1944 roku, ale nie była to pierwsza próba. Incydent z hitlerowcem Jak już mówiłem, Niemcy mieli spore przydziały żywności i możliwość swobodnego odwiedzania najlepszych restauracji w mieście. Możliwe, że dla tej przyczyny, a […]

Stanisławowskie pieniądze
W pierwszej połowie 1919 r. w Stanisławowie z inicjatywy dowódcy Ukraińskiej Armii Galicyjskiej generała Omelianowicza-Pawlenki został wydrukowany banknot („wymienny bilet”) o nominale 5 hrywien. Dlaczego banknoty drukowało wojsko, a nie państwowy Sekretariat do spraw finansowych – postaramy się wyjaśnić w niniejszym artykule. „Stara dobra babcia Austria” zostawiła po sobie jako jednostkę pieniężną koronę. Wprowadzona została […]

Miasto mojego dzieciństwa. Część 5
Mieszkaniec Stanisławowa Wołodymyr Baran dzieli się swymi wspomnieniami o starym Stanisławowie. Dziś kolejne wspomnienia z okresu, gdy miasto było pod okupacją niemiecką.