– Dzisiaj, proszę Państwa, mogę potwierdzić, że z naszej strony ten wniosek będzie, – powiedział dr hab. Ireneusz Kamiński, pełnomocnik rodzin katyńskich o odwołaniu do Wielkiej Izby w sprawie katyńskiej – Ja nad nim pracuję.
To, co funkcjonuje jako pewna hipoteza, już hipotezą nie jest. Z resztą od samego początku byliśmy przekonani, że należy o Wielką Izbę się zwracać. Taka deklaracja padła w piątek w trakcie debaty pt. Co wynika z orzeczenia Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu ws. skargi katyńskiej. Organizatorem debaty było Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia.
Wielka Izba to 17 sędziów, którzy rozpatrują zaskarżoną sprawę, którą uprzednio rozpatrywała izba siedmioosobowa.
Apelacja nastąpi po pozytywnym rozpatrzeniu przez panel pięciu sędziów. Poza wątkiem dotyczącym apelacji, debata była poświęcona zagadnieniom orzeczenia Trybunału w Strasburgu z kwietnia bieżącego roku:
Eksperci zgodzili się co to tego, że Konkluzja trybunału, że to jest zbrodnia wojenna, jest sukcesem. Wiele uwagi poświęcono sędziemu rosyjskiemu i ukraińskiej sędzinie w Trybunale. Jak oceniono, ekspert z Rosji jest przedstawicielem archaicznej szkoły nakazującej bezwzględną obronę swego kraju. Taką postawę przez 30 lat reprezentowała Turcja aż w końcu od niej odstąpiła. Wyrażono nadzieję, że Rosji zajmie to mniej czasu.
Karol Karski z Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego zwrócił uwagę na to, że śledztwo katyńskie było zamykane dwa razy. Po raz pierwszy w roku 1994 przez prokuratora Anatolija Jabłokowa. Ten etap pozwolił na gromadzenie materiału, który prowadził do zupełnie innych konkluzji. Postanowienie z 1994 roku kończyło się konkluzją, iż została popełniona zbrodnia ludobójstwa oraz wszystkie trzy zbrodnie określone w statucie Trybunału Norymberskiego.
Jak wiemy, po trzech dniach postanowienie zostało uchylone przez Generalną Prokuraturę Wojskową. Nowe śledztwo zakończyło się w roku 2004 z konkluzją zupełnie inną – przestępstwo pospolite. Pod koniec debaty zaznaczył, że należy zabiegać o uznanie zbrodni katyńskiej za zbrodnię ludobójstwa.
Konwencja Praw Człowieka pochodzi z roku 1950, zbrodnia katyńska jest 10 lat wcześniejsza. Rosja jest związana Europejską Konwencją Praw Człowieka począwszy od 5 maja 1998.
– Prawo wstecz nie działa, nie można zatem zaczepić samego zdarzenia z roku 1940, stawiać zarzuty w sprawie samego mordu, ale można stawiać zarzuty Rosji po 5 maja 1998 roku. Tylko w takim zakresie można było stawiać zarzuty. W kwestii proceduralnej: braki, wady, zaniechania związane z przebiegiem rosyjskiego śledztwa, – powiedział prof. Roman Wieruszewski, Poznańskie Centrum Praw Człowieka. Zapoznał się on z wieloma opiniami rosyjskimi. Generalnie są pozytywne, – powiedział prof. Wieruszewski, – ale jedna mnie poruszyła; to szczegółowa analiza prawnicza, mówiąca, że to Niemcy zrobili, że Trybunał jest w błędzie przypisując to Rosji. Również i takie opnie się zdarzają.
Wojciech Jankowski
www.radiownet.pl
http://www.radiownet.pl/publikacje/sprawa-katynska-bedzie-odwolanie-do-wielkiej-izby
