Prace konserwatorów zakończone

Prace konserwatorów zakończone

Dobiegł końca kolejny sezon wspólnych polsko-ukraińskich prac konserwatorskich we Lwowie. 7 października br. komisja konserwatorska oceniła wyniki prac i wytypowała część prac na rok 2014.

Wszystkie prace w ramach projektu są finansowane przez polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN), a swoim patronatem prace obejmuje Konsulat Generalny RP we Lwowie. Na terenie Cmentarza Łyczakowskiego pracami polsko-ukraińskiej grupy konserwatorów kierowali prof. Janusz Smaza z Warszawy i prof. Jurij Ostrowski ze Lwowa. Pracami konserwatorskimi w katedrze łacińskiej kieruje od lat Jan Wilkojć z Krakowa. W 2013 roku we Lwowie prace renowacyjne prowadzono też w katedrze ormiańskiej i dawnym kościele jezuitów.

Nagrobek Józefa Junoszy Żukowskiego (Fot. Jurij Smirnow)Na terenie Cmentarza Łyczakowskiego do komisji dołączyli Lilia Onyszczenko, dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska Historycznego Rady Miejskiej, Mychajło Nagaj, dyrektor Cmentarza Łyczakowskiego oraz dr Michał Laszczkowski, prezes Fundacji Dziedzictwa Kulturowego. Komisja obejrzała wszystkie odrestaurowane nagrobki i bardzo wysoko oceniła poziom wykonanych prac. Zespół polsko-ukraińskich konserwatorów pracuje tu już od lat i składa się z fachowców najwyższej klasy. Przy każdym z pięciu odnawianych nagrobków wynikały problemy, ale wszystkie prace udałosię wykonać znakomicie. Nagrobek Józefa de Junoszy Żukowskiego, porucznika grenadierów pułku Nugent, był na jedną trzecią zasypany ziemią, podczas prac konserwatorskich odkopano spod ziemi jego najciekawszą część i całość starannie poddano renowacji. Najbardziej imponujący ze wszystkich konserwowanych pomników był nagrobek Marii Anny z Kalinowskich hrabiny Ponińskiej, Damy Orderu Krzyża Gwiaździstego. Składa się z dużego cokołu ozdobionego herbami, tablicami epitafijnymi i symbolami, na nim ustawiono piękną barokową figurę Matki Boskiej. Grupa konserwatorów przeprowadziła wszystkie prace bez zarzutu.

Bardzo trudne zadanie miała konserwator Monika Jamroziewicz-Filek. Zajmowała się konserwacją żeliwnego ogrodzenia na grobie rodziny Krówczyńskich. Jest to kolejna jej praca przy ratowaniu części metalowych, znajdujących się na terenie cmentarza. W następnym sezonie na grobie Krówczyńskich zostanie odnowiona kamienna figura anioła i dopiero po zakończeniu prac zostanie zamontowane odnowione ogrodzenie.

Nagrobek Seweryna Goszczyńskiego (Fot. Jurij Smirnow)Komisja miała kłopot z wyznaczeniem obiektów na rok 2014. Nagrobków, które potrzebują natychmiastowej ingerencji konserwatorów jest dużo, a środki finansowe są ograniczone.

Prace komisji na Cmentarzu Łyczakowskim zainteresowały media lwowskie. Spora grupa dziennikarzy zadawała pytania zarówno przedstawicielom strony polskiej, jak i ukraińskiej. Dyrektor cmentarza Mychajło Nagaj zwrócił uwagę na konserwacje nagrobków działaczy ukraińskich, które znajdują się przy głównej alei na trasie turystycznej: nagrobka o. Torońskiego, księdza greckokatolickiego, dyrektora gimnazjum w Drohobyczu, nauczyciela Iwana Franki; nagrobków rodzin Krypiakiewiczów i Szaranewyczów.

Muzeum Cmentarz Łyczakowski przeprowadziło w 2013 roku remont części muru od ul. Miecznikowa i bramy od ul. Czeremszyny. Przy głównych alejkach ustawiono ławki.

Prof. Janusz Smaza zwrócił uwagę na stan nagrobka Seweryna Goszczyńskiego, poety, powstańca i działacza społecznego. Monumentalny pomnik wymaga skomplikowanej konserwacji i niemałych nakładów finansowych. W 2014 roku rozpocznie się pierwszy etap prac renowacyjnych przy fundamentach i dużych tablicach herbowych ułożonych w dolnej części cokołu. Komisja postanowiła poddać renowacji nagrobek ormiańskiego arcybiskupa Michał Józefa Romaszkana oraz pomnik historyka i dyrektora Ossolineum Augusta Bielowskiego. Zostaną zakończone renowacje świeczników przy nagrobku Kułaczkowskiego.

Komisja na Cmentarzu Łyczakowskim. (Fot. Jurij Smirnow)W katedrze p.w. Wniebowzięcia NMP komisję przyjęli Jan Wilkojć i proboszcz Jan Nikiel. Prace prowadzone w kaplicy Wiśniowieckich trwają piąty rok. Wyniki są imponujące. Trudno wyobrazić sobie ogrom prac, który czekał tutaj na konserwatorów. Kiedy zostaną rozebrane rusztowania w kaplicy wynikami prawdopodobnie zachwycą wiernych i zwiedzających.

Specjaliści bardzo wysoko ocenili tegoroczne prace, przeprowadzili wizję lokalną poddanych konserwacji gzymsów, sztukaterii, rzeźb i kompleksowego odnowienia tamburu kaplicy. O znakomicie poprowadzonych pracach w kaplicy mówili przedstawiciel MKiDN Michał Michalski i dr Jerzy Petrus, wicedyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.

W 2014 roku na konserwatorów czeka końcowy etap prac w kaplicy. Do wykonania są złocenia i montaż ogromnego barokowego ołtarza (powierzchni do złocenia jest ponad 200 m²), konserwacja trzech witraży w oknach kaplicy, dwóch epitafiów, konserwacja obejmie też ściany poniżej gzymsów, odnowienie pilastrów i złocenie kapiteli. Pozostaje problem z zawilgoceniem ścian zewnętrznych. W kaplicy zostanie zamontowane nowe oświetlenie, pozwoli wyeksponować najbardziej cenne fragmenty. Konserwator Jan Wilkojć zaproponował stworzenie stałej pracowni konserwatorskiej, która zajmie się renowacją dzieł sztuki w katedrze i w kościołach całej diecezji, co będzie sprzyjało zachowaniu spuścizny historycznej.

Jurij Smirnow
Tekst ukazał się w nr 21 (193) za 15–28 listopada 2013

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

X