W ostatnim Kurierze Galicyjskim (nr 13 z dnia 17 lipca – 13 sierpnia) moją uwagę przyciągnął artykuł poświęcony obchodom 25-lecia Towarzystwa Kultury Polskiej w Krzemieńcu.
Cieszy mnie to, że krzemienieccy Polacy mogą pochwalić się sukcesem w swojej działalności. Zdziwił mnie jednak fakt, że wśród „ojców chrzestnych” tego sukcesu zabrakło osoby Mariusza Olbromskiego, w swoim czasie dyrektora Wydziału Kultury województwa przemyskiego, a później dyrektora Muzeum Narodowego w Przemyślu. Odkąd zacząłem swoją pracę w tym mieście, wielokrotnie byłem świadkiem jak to, przepraszam za kolokwializm, drzwi jego kancelarii dosłownie stały otworem przed emisariuszami z Wołynia. Ze wszystkich sił pomagał ożywić życie kulturalne w tym wyjątkowym mieście. Przecież to on postarał się o wydanie tomiku wierszy Ireny Sandeckiej, którą darzył szczególną sympatią i opieką. To on wydobył z zapomnienia wspaniałe fotografie przedwojennego krzemienieckiego fotografika Ludwika Gronowskiego, promował miejscowych artystów-malarzy, urządzając im wystawy nie tylko w Przemyślu. W tym wszystkim wiernie sekundowała mu żona Urszula, która objęła szczególnym patronatem tutejsze warsztaty malarskie.
Mariusz Olbromski potrafił pozyskać wielu przyjaciół wśród literatów i znawców muzealnictwa dla Krzemieńca, dla całej tej spuścizny związanej z postacią Juliusza Słowackiego z jednej strony i znaczenia Aten Wołyńskich i akademii, którą było Liceum Krzemienieckie, z drugiej.
Wrześniowe spotkania, związane z postacią Juliusza Słowackiego, – impreza, znana dzięki Mariuszowi Olbromskiemu w Polsce wśród młodzieży licealnej, a także wśród kadry profesorskiej, na pewno nie powstała oddzielnie od działalności Towarzystwa Kultury Polskiej i cieszyła się przez wiele lat również wielką uwagą i wsparciem Konsulatu Generalnego RP we Lwowie.
Smutne to, że podczas jubileuszy zapominamy o tych, którym wiele zawdzięczamy.
Zbigniew Chrzanowski
Tekst ukazał się w nr 14-15 (234-235) 14–27 sierpnia 2015
