Przewrót majowy przeprowadzony przez Józefa Piłsudskiego w 1926 r. był potrzebny i przyniósł dobre owoce – powiedział prof. Janusz Cisek, były dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, dzisiejszy wiceszef MSZ, w wywiadzie udzielonym dziennikarzowi PAP w 2011 roku.
Przewrót majowy był w dziejach II Rzeczypospolitej ważną cezurą i niewątpliwie rozgranicza całą historię XX wieku na dwie epoki: epokę rozchełstanej, jak to pisano do 1926 roku, demokracji, albo sejmowładztwa i epokę uporządkowanej demokracji, w której istnieją pewne priorytety służące interesom państwa. Również i w naszej współczesnej historii, a tak wynika przynajmniej z badań społecznych, gotowi jesteśmy zaakceptować rozwiązania, które stabilizują sytuację, a nie ją destabilizują. W tym sensie, że mnogość rozwiązań proponowanych przez rozmaite środowiska, nie zawsze służące interesom państwa, wreszcie brak autorytetu wpływa bardzo negatywnie na możliwości rozwoju społecznego i gospodarczego. Stąd, myślę, bierze się taka powszechna akceptacja po 1926 roku działań, które zastosował Józef Piłsudski.
Myślę, że przewrót majowy był sygnałem dla tych, którzy chcieli pracować dla państwa, bo przed 1926 rokiem rządy zmieniały się bardzo często. Dochodziło niejednokrotnie do bardzo karkołomnych kombinacji sejmowych, jak rządów Chjeno-Piasta, czyli stronnictwa konserwatywnego z ludowym. Wreszcie braku stabilizacji, gdy chodzi o główne kierunki polityki państwowej.
Piłsudskiemu chodziło o wojsko i sprawy zagraniczne. Wreszcie o gospodarkę, która była wtedy w bardzo złym stanie, szczególnie do roku 1924, do reformy Grabskiego, a i później – bowiem bardzo szybko utracono te przywileje, które ta reforma i wprowadzenie złotego, jako naszej polskiej waluty, przyniosła.
To co po roku 1926 jest widoczne, to niewątpliwie, constans jeżeli chodzi o politykę wojskową, nad którą Piłsudski sprawował bezpośrednią kontrolę. Podobnie, gdy chodzi o sprawy zagraniczne. Wiedzieliśmy, jaki jest nasz stosunek do Rosji, do Niemiec, do Ligi Narodów, do Czechów i do innych państw, z którymi łączyły nas określone interesy, jak na przykład do sojuszników rumuńskich. Wreszcie polityka gospodarcza, czyli napędzanie koniunktury przez system zamówień publicznych i budowa wielkich inwestycji: Centralny Okręg Przemysłowy, linia kolejowa Gdynia-Śląsk, polski przemysł zbrojeniowy, wytwórnie sprzętu komunikacyjnego, które funkcjonują do dnia dzisiejszego, jak na przykład Mielec, Świdnik czy Rzeszów. To wszystko stanowi przemyślaną konstrukcję, która znalazła swoją realizację po maju 1926 roku.
Reasumując: trudno jest bronić zamachu, jako metody naprawy państwa czy przejmowania władzy, ale w tym konkretnym przypadku, wyniki tego kroku wskazują na to, że był on potrzebny i przyniósł dobre owoce.
Nasz komentarz:
Pełna zgoda Panie Ministrze! Wspólne spojrzenie na przeszłość jest zawsze dobrą podstawą do efektywnych działań w przyszłości. Każdy na swoim miejscu.
Źródło: PAP
