Początki organizacji dekanalnej w archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego sięgają 1593 roku, kiedy to arcybiskup Jan Dymitr Solikowski na synodzie przeprowadził podział terytorium.
Kościół filialny w Chorostkowie Polskim
Kościół przekazano grekokatolikom. Stan techniczny świątyni zachowany stosunkowo dobrze, jednak poprzez dodanie kopuły została zniszczona pierwotna architektoniczna struktura świątyni. Terytorialnie wieś Chorostków należał do rzymskokatolickiej parafii w Bołszowcach.
W 1861 roku została tu wzniesiona świątynia filialna, która uległa zniszczeniu w czasie I wojny światowej. Ponownie została odbudowana w 1926 roku.
{gallery}gallery/2017/dekanat_kakolnicki{/gallery}
Kościół filialny w Herbutowie
Kościół pełni funkcję magazynu kołchozowego. Stan zachowania stosunkowo dobry. Świątynia została podzielona na dwie kondygnacje.
Herbutów od drugiej połowy XVIII wieku do końca II wojny światowej terytorialnie należał do rzymskokatolickiej parafii w Bołszowcach.
Pierwszy kościół w Herbutowie został wzniesiony w 1908 roku i poświęcony w 1912 roku, w czasie I wojny światowej uległ całkowitemu zniszczeniu. Projekt nowej świątyni został opracowany i zatwierdzony w 1927 roku, a realizacja i poświęcenie budowli nastąpiła w 1930 roku.
Kościół w Herbutowie został wzniesiony w stylu zmodernizowanego neobaroku, z kopułką na frontonie świątyni. Z braku zachowanych inwentarzy niemożliwe jest przedstawienie tytułu świątyni, a także wyposażenia, które nie zachowało się.
Kaplica cmentarna pw. św. Krzyża w Bursztynie
Kaplica zachowana w stosunkowo dobrym stanie. Obecnie stanowi własność miasta. Z wnętrza świątyni usunięto wyposażenie, a z krypty trumny zmarłych. W ostatnim czasie rozpoczęto prace remontowe. Udało się jak dotąd naprawić dach, który w okresie komunistycznym był wykonany z eternitu.
Kaplica cmentarna w Bursztynie została wybudowana w 1813 roku z fundacji ówczesnego właściciela miasta Bursztyna Ignacego Skarbka. W 1820 roku była wyposażona w ołtarz, nad którym wisiał krucyfiks oraz w sygnaturkę w wieżyczce dachu. W 1822 roku we wnęce w elewacji kaplicy umieszczono nagrobek żony Ignacego Skarbka, Ludwiki z Potockich i ich córki Celestyny. W podziemiach kaplicy grzebano także ciała rodziny Jabłonowskich, którzy odziedziczyli Bursztyn po Skarbkach. W 1902 roku kaplicę odnowiono.
Instytut Sióstr Miłosierdzia dla kalek i sierot z kaplicą pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Bursztynie
Instytut przekazano grekokatolikom. Obok dawnego instytutu greckokatolickie siostry Wcielonego Słowa wybudowały nowy klasztor, zaś mury dawnego są systematycznie burzone. W okresie komunistycznym gmach zakładu został przebudowany dla potrzeb szpitala. Wnętrze kaplicy zostało podzielone na dwie kondygnacje. Wyposażenie kaplicy zaginęło.
{gallery}gallery/2017/kakolniki{/gallery}
13 lipca 1842 roku Ignacy hr. Skarbek sporządził testament, w którym zobowiązał swoją córkę Eleonorę i jej męża Jana Kajetana Jabłonowskiego do założenia Instytutu Sióstr Miłosierdzia dla kalek i sierot w Bursztynie. Prace budowlane gmachu dla sióstr szarytek w Bursztynie zostały ukończone w 1851 roku i na wiosnę 1852 roku zakład został otwarty. Poważnych uszkodzeń doznał zakład w czasie I wojny światowej, a naprawianie szkód wojennych, ze względu na ubóstwo zakładu, trwały przez cały okres międzywojenny.
W 1944 roku siostry zostały zmuszone do opuszczenia Bursztyna. W budynku instytutu pierwotnie urządzono wojskowy lazaret, a następnie szpital gruźliczy, który mieścił się tam do końca XX wieku. W stanie zbliżonym do ruiny został przekazany grekokatolikom.
Kościół filialny pw. Chrystusa Króla w Stasiowej Woli
Kościół po przeprowadzonych pracach remontowych zachowany w dobrym stanie. Tytuł Chrystusa Króla został nadany po 1993 roku.
Początki wsi Stasiowa Wola sięgają drugiej połowy XVIII wieku i terytorialnie wieś należała do rzymskokatolickiej parafii w Bursztynie. Zgodnie z danymi ze Schematyzmu Archidiecezji Lwowskiej z 1936 roku, po zakończeniu I wojny światowej została tu wybudowana murowana świątynia filialna.
Po 1945 roku kościół był wykorzystywany jako skład miejscowego kołchozu. Od 1993 roku służył jako świątynia filialna przynależna do bursztyńskiej rzymskokatolickiej parafii. Kościół został odnowiony, jednak od kilku lat pozostaje opuszczony.
Kościół parafialny pw. św. Wojciecha w Delejowie
Kościół nie istnieje. Na jego miejscu znajduje się greckokatolicka kapliczka oraz sklep.
Pierwsze wzmianki historyczne na temat Delejowa sięgają początku XV wieku. Dnia 2 lipca 1427 roku w Delejowie została ufundowana przez Jana Kolę, właściciela tutejszych posiadłości, rzymskokatolicka parafia.
Dzieje tutejszej parafii są złożone i niejasne, szczególnie na skutek niekonsekwencji prawno-terminologicznych, występujących w odnoszących się do niej źródłach. Po utworzeniu organizacji dekanalnej w archidiecezji lwowskiej parafia weszła w skład dekanatu uściecko-halickiego, pozostając w zależności od rzymskokatolickiej parafii w Uściu. Z roku 1646 pochodzi wiadomość, że odbudowany kościół w Delejowie był filią parafii uścieckiej.
Samodzielną ekspozyturą Delejów stał się w 1894 roku. W 1914 roku świątynia w Delejowie ponownie stała się filią parafii w Mariampolu. Samodzielna parafia Delejów powstała dopiero w 1925 roku.
Pierwszy kościół w Delejowie był pw. św. Marii Magdaleny i św. Jerzego i został zbudowany z cegły. Uległ pożarowi w 1520 roku, po czym został odbudowany. Kolejna świątynia w tej wsi została wzniesiona z drewna około 1646 roku. Już na początku XVIII wieku nie było w Delejowie kościoła, a na jego miejscu stał jedynie krzyż.
Nowy kościół wzniesiono dopiero pod koniec XIX wieku, staraniem proboszcza w Podhajcach ks. Jakuba Kerschki, przy wsparciu arcybiskupa lwowskiego Seweryna Morawskiego. Prace budowlane podjęto w 1886 roku. Dnia 25 kwietnia 1887 roku poświęcono kamień węgielny. Ostatecznie budowę ukończono w 1894 roku, a 28 października tegoż roku ks. infułat Jakub Kerschka, już jako proboszcz w Stanisławowie, poświęcił kościół pw. św. Wojciecha.
W świątyni znajdowały się trzy ołtarze: główny, drewniany z obrazem Matki Bożej Bolesnej w polu, poniżej św. Michała Archanioła, a po bokach rzeźby apostołów. Boczny w kaplicy południowej, drewniany, w polu z płaskorzeźbą św. Wojciecha, na zasuwie znajdował się obraz św. Rozalii. Ołtarz boczny w kaplicy północnej, drewniany z gipsową rzeźbą Najświętszego Serca Pana Jezusa. W kościele były także organy, wykonane przez Franciszka Radzickiego w 1929 roku.
Po zakończeniu II wojny światowej pomiędzy latami 1954-1958 kosciół został rozebrany przez pracowników miejscowego kołchozu.
Kościół filialny pw. św. Rafała Archanioła w Tumierzu
Kościół nie zachowany. Na miejscu koscioła rosną drzewa owocowe. W centrum wsi został ustawiony krzyż, upamiętniający spalenie wsi Tumierz w 1944 roku. Pamięć o mordzie dokonanym na miejscowej ludności jest kultywowana przez mieszkańców. Przy wjeździe do wsi zachowała się przydrożna rzymskokatolicka kapliczka z końca XIX wieku.
Terytorialnie miejscowość Tumierz należała do rzymskokatolickiej parafii w Mariampolu, a od 1894 roku do parafii w Delejowie.
Rzymskokatolicka kaplica pw. św. Rafała Archanioła została zbudowana w 1910 roku, po ofiarowaniu gruntu przez Michała Naporę. Budową kierował tutejszy gospodarz Grzegorz Wierzbicki. Została zbudowana z cegły w stylu neogotyckim.
Główny ołtarz był wykonany w drewna dębowego. Mensa prostokątna, nastawa w formie baldachimu. W ołtarzu znajdował się obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy w złoconych ramach. Według danych uzyskanych na miejscu świątynia została rozebrana w latach piędziesiątych XX wieku. Część wyposażenia przeniesiono do miejscowej cerkwi.
Marian Skowyra
Tekst ukazał się w nr 14 (282) 28 lipca – 14 sierpnia 2017
