Ulica Matejki, pocztówka z kolekcji Wołodymyra Szulepina
Zwariowany profesor W okresie międzywojennym w Stanisławowie nie brakło oryginałów-dziwaków. Wśród nich wyróżniał się człowiek, którego nazywano Profesorem. Woził stale ze sobą skrzynię na kółkach i zapewniał przechodniów, że ma tam cenny wynalazek. A oto nieco więcej o tym nieszkodliwym wariacie. Nazywał się Włodzimierz Burczyński i początkowo był szanowanym w mieście urzędnikiem – radcą sądu. […]
W Stanisławowie nie brakowało dziwaków, pocztówka z kolekcji Zenowija Żerebeckiego
Dziwny poszkodowany Ta historia kryminalna miała miejsce w międzywojennym Stanisławowie. Przestępstwo zostało szybko wykryte, ale policja miała więcej pytań do poszkodowanego niż do złodzieja. W październiku 1934 roku w jednym z miejscowych hoteli zatrzymał się człowiek, który w księdze gości zapisał się jako Maksymilian Langer, dziennikarz z Brazylii. Był w mieście przejazdem – wieczorem miał […]
Pałac baronów Romaszkanów, należący pierwotnie do Dauchotów. z archiwum autora
Z pewnością każdy z nas mijając czasem kogoś nieznajomego na ulicy pomyślał: „Już go gdzieś widziałem?!”. Coś podobnego przytrafiło się i mnie, gdy w materiałach krajoznawczych o historii Stanisławowa natrafiłem na nazwisko Dauchot. Potem pojawiło się jeszcze raz, i jeszcze, i jeszcze… Aż rozproszone wiadomości o Dauchotach ułożyły się w mniej więcej kompletną mozaikę. Zapraszam […]
Alegoria Wiosny Ludów 1848 roku, fot. ze źródeł internetowych
Rewolucyjne wydarzenia 1848 roku szybko wymknęły się spod kontroli. Monarchia składała się z wielu narodów i każdy dążył do niezależności. Niebawem polityczna mapa imperium została gęsto zasiana „gorącymi punktami”. Niespokojnie było również w Galicji. Festiwal niepodległości Jako pierwsze, już w marcu, wybuchło powstanie we Włoszech w Wenecji i Mediolanie, będących pod berłem Habsburgów. Za rodakami […]
Tymczasowa dzwonnica kolegiaty z 1932 roku dotrwała do naszych dni, z archiwum autora
Dwie dzwonnice Po lewej stronie od dawnej kolegiaty stanisławowskiej, obecnie Muzeum Sztuki Przykarpacia, stoi wspaniała barokowa dzwonnica. Wzniesiono ją w 1744 roku, rozebrano w 1960 i ponownie wystawiono w 2001 roku. Tuż za nią stoi jeszcze jedna – znacznie mniejsza, skromniejsza, żelbetowa. Powstaje pytanie – po co przy jednej świątyni dwie dzwonnice? Blisko kolegiaty podczas […]
Piętrowa budowla po prawej – hotel Saksa. Pocztówka z kolekcji Zenowija Żerebećkiego
Po rozpuszczeniu Gwardii Narodowej odbyła się zmiana władzy. Zwolniony został burmistrz Szczurowski i starosta okręgowy Festenburg. Tego ostatniego zamienił stryjski komisarz Neisser. Mieszczanina Bohusiewicza, który przekazał 700 złotych na mundury dla Gwardii i gorąco ją popierał, uwięziono. Jednak po paru dniach został zwolniony. Ale pomimo tych represji rewolucja w Stanisławowie trwała nadal. Na celowniku armat […]
Hotel „Union”. Pocztówka z kolekcji Zenowija Żerebeckiego
Hryć pierwszy! Mijał trzydziesty któryś tam rok. Na stadionie Kasy Oszczędności (ob. „Ruchu”) Ukraiński Związek Sportowy zorganizował zawody kolarzy. Zawodnicy stanęli na starcie, sędzia dał sygnał i wyścig się rozpoczął. Zwycięzca wyłonił się bardzo szybko. Został nim doświadczony rowerzysta z Jamnicy Hryć Jakimeczko. I oto, gdy wymarzona meta była już blisko, stał się przykry wypadek […]
Plac Mickiewicza w 1933 r., foto Henryka Poddębskiego, NAC
Hałan Kiedyś jednym z najbardziej znanych pisarzy Zachodniej Ukrainy był Jarosław Hałan. Pod koniec lat 40. przyjechał do Stanisławowa na spotkanie z czytelnikami. Wieczór autorski miał miejsce w dzisiejszej jadalni przy dzisiejszej ul. Strzelców Siczowych 24 (nieoficjalnie zwanej „Bombaj”). W tamtych czasach było to nie lada wydarzenie i bilety na imprezę rozeszły się natychmiast. W […]
Po prawej – gmach Helawaja, gdzie mieścił się magistrat, zdjęcie z archiwum Romana Biłana
W latach 1848-1849 przez państwa europejskie przetoczyła się fala rewolucji. Później historycy nazwą ten okres Wiosną Ludów. W jednych państwach ruchy kończyły się wielotysięcznymi manifestacjami, w innych – zaciętymi walkami na ulicach. W Stanisławowie też było gorąco. Powiew wolności 13 marca olbrzymi tłum wyszedł na ulice Wiednia z żądaniem dymisji kanclerza Metternicha, obejmującego swe stanowisko […]
Ulica Sapieżyńska, Linia A-B, nr 46, pocztówka z kolekcji Wołodymyra Szulepina
Historia powstania tego artykułu zaczęła się od jednego błędu krajoznawczego. Chyba nawet nie błędu, a nieścisłości. W swej książce „Szkice starego Stanisławowa” Mychajło Hołowatyj napisał: „1899 rok. Po raz pierwszy w historii miasta ukazuje się komplet pocztówek z widokami miasta, liczący 34 wątki. Prasa w czerwcu z zachwytem pisze, że Stanisławów pod tym względem staje […]
