Stary zamek i „nieszczęśliwy” kościół Uważa się, że zamek w Skałacie powstał w 1630 roku i wystawił go miecznik Krzysztof „Pomian” Wichrowski. Wprawdzie umocnienia w Skałacie wspominane są już w XVI wieku, co zostało potwierdzone podczas niedawnej konserwacji obiektu. Obecny stan niewiele przypomina pierwotną fortyfikację. Pod koniec XIX wieku z fundacji członka władz miejskich i […]
Wystawa ikon Petra Wojtaluka
Niedawno w miejscowości Gródek na Podolu otwarta została odnowiona ekspozycja w gmachu muzeum, wybudowanym według najnowszych technologii dla tego rodzaju obiektów. Jest to nie byle jakie wydarzenie w skali całej Ukrainy. Oprócz powierzchni zajętych pod stałe ekspozycje przewidziano dużo miejsca pod wystawy okolicznościowe. Nie długo te powierzchnie stały puste. 15 czerwca otwarto tam wystawę Petra […]
Korowaj dla papieża
W tych dniach minęła 20. rocznica wizyty ojca świętego Jana Pawła II na Ukrainę. Jakkolwiek na to wydarzenie spojrzeć, miało ono wielkie i bez przesady historyczne znaczenie. Szczególnie biorąc pod uwagę wielkość postaci samego Pontyfika. W tym czasie pracowałem w służbie informacyjnej jednego z centralnych kanałów telewizyjnych. Na około dwa tygodnie przed wizytą stała się […]
Tutaj pił wodę Wij Gogola
Dawne grodzisko koło miejscowości Iwankowce w obw. chmielnickim należało niegdyś do zespołu nadzbruczańskich przedchrześcijańskich grodów. Figurę słynnego zbruczańskiego idola – Światowida – znaleziono około 3-4 km stąd. W tamtych prehistorycznych czasach był to jeden z największych grodów, otoczony kilkoma rzędami wysokich wałów. Rodzynkiem tego miejsca są trzy zasobne w wodę źródła, bijące w jego centrum […]
Światowid ze Zbrucza i kapłan Umwit
Czy znana rzeźba powstała z natchnienia poety-romantyka Tymona Zaborowskiego? Zbruczański idol lub tzw. Światowid, znajdujący się w kolekcji Muzeum Archeologicznego w Krakowie, jest najstarszą znaną podobizną słowiańskiego bóstwa. Wyróżnia się znacznie na tle innych znanych bóstw, które są dość prymitywne – ledwo obrobione kamienne słupy. Nasz Światowid posiada złożoną wielofigurową kompozycję i jest starannie wyrzeźbiony. […]
Historia i legendy najpiękniejszej renesansowej bramy miejskiej
„…Bogu Jedynemu, Królowi i Ojczyźnie” Na Ukrainie do naszych dni przetrwało niewiele starych bram miejskich. Najwięcej zachowało się w Kamieńcu Podolskim. Jednak najbardziej ozdobną jest brama w niewielkiej miejscowości Satanów w obw. chmielnickim. Bramy miejskie od dawna były uważane za główny symbol każdego szanującego się miasta, były jego świetnością i dumą. Bramy szanowano, otaczano opieką, […]
Czy odrodzi się świątynia?
W miejscowości Dźwinogród koło Buczacza stoi niewielki, ale bardzo ładny kościółek pw. Ducha Św. i św. Jozafata biskupa i męczennika. W odróżnieniu od większości opuszczonych świątyń na terenach obw. tarnopolskiego nie wyróżnia on się poważnym wiekiem. Wzniesiono kościół dopiero w 1934 roku. Natomiast wpada w oko modernistyczna i interesująca architektura – takie świątynie stawiano jedynie […]
Fantastyczna ksenofobia
Jak rosyjscy pisarze-fantaści szerzą w społecznej świadomości nienawiść W ciągu ostatniego dwudziestolecia wielka rosyjska literatura odkryła jeszcze jedną ze swych zadziwiających stron. Mowa tu o fenomenie niewiarygodnej popularności książek o попаданцах (czyt. popadancach) i „historii alternatywnej”. Słowo to, podobnie jak kołchoz, komsomoł, gułag czy bolszewik nie da się przetłumaczyć. Ten neologizm utworzono od rosyjskiego попасть […]
Świątynia na cześć Konstytucji 3 Maja
Kościół pw. św. Wojciecha lub Opatrzności Bożej w miejscowości Gwardyjskie (przed 1949 rokiem Felsztyn) do niedawna był jedyną świątynią wzniesioną na cześć Konstytucji 3 Maja. Przypomnijmy, że uchwalenie Konstytucji poprzedził szereg nieprawdopodobnych sytuacji i zbiegów okoliczności (potężni sąsiedzi czynili wszystko, by do tego nie dopuścić), więc wśród ludności panowało przekonanie, że nie obyło się tu […]
Niezwykłe odkrycie w Satanowie
Czego nie zrujnowali janczarzy – zniszczyli komuniści W miasteczku Satanów nad Zbruczem w obw. chmielnickim robotnicy podczas rozbiórki muru podporowego wykopali całą kolekcję rzeźbionych bloków kamiennych. Były to elementy dekoracyjne kościoła pw. Św. Trójcy z XVIII wieku. Dziennikarz Kuriera Galicyjskiego przyjechał zobaczyć znalezisko na miejscu. Podobnie jak większość świątyń Satanowa, kościół pw. Św. Trójcy został […]